نیکولیا اُرُسُف: چرا با ادبیات اغاز نکنیم. در این مجموعه کتابی که من می بینم فقط یک کتاب تخیلی مشاهده می کنم ان هم متعلق به نیکولای گوگول ـ رمان نویس اوکراینی 1809 ـ 1852ـ است، چرا گوگول؟
محسن مصطفوی: اموزش ما عمیقا با سورئالیسم و سنت های سورئالیستی عجین شده بود. برخی از نوشته های گوگول از جمله "بینی"(1836) را می توان در چارچوب سنت سورئالیسم یا دادا در نظر اورد، حتی در برخی شئون نوشتار بار جنبش را نیز حمل می کند. کتاب توصیفاتی از شهر و موقعیت های شهری ارائه می دهد و عمیقا به ایده بی جا شدگی، جاْکن شدگی، بریده شدن و تعریف شدن در موقعیتی مهجور و غیرمترقبه می پردازد. من ایده انفکاک ها و همْ چینی ها را بی نهایت جذاب یافتم. زمانی که در دانشکده مشغول تحصیل بودیم برخی از دوستان و همکاران بی نهایت درگیر ارتقا کانسپت شهر از طریق چارچوب تدقیق شده به واسطه سورئالیسم و کنش های سورئالیستی بودند.
برای مثال کتاب نیویرک مهذون از رم کولهاس، کتابی است در مورد شهر و معماری، اما در عین حال کتابی تخیلی هم می باشد که از سنت های ادبی در نگارش ان استفاده شده است و کانسپت سرهم بندی ای که در اثر امده هم به گمان من شدیدا متاثر از سورئالیسم است. تا انجایی که به خاطر دارم یک مجلد ارکیتکچرال دیزاین در دهه 70 به معماری و سورئالیسم اختصاص یافت و بسیاری در تهیه ان مشارکت داشتند، از برنارد چومی تا رم کولهاس تا دلیبُر وِسلی.
برای اشنایی با نگره کلی رم کولهاس نسبت به معماری و شهر ببینید نوشتار رم کولهاس؛ لیبدویِ معاصر بودن با شهر نوشته رافائل مونئو با برگردانی از ایمان رئیسی و حسام عشقی صنعتی
برای اشنایی با مفاهیم پایه ای گفتمان کولهاس می توانید مشاهده فرمایید نوشته رِم کولهاس؛ آیکـُـن[سندرم]امپراتوری
محمد رضا هل فروش در نوشتار رم کولهاس؛ بازْتدقیق تمدنیِ فضا و زمان رویکرد کولهاس در طراحی را متناسب با مفاهیم پایه ای معماری تدقیق نموده و تاثیر کولهاس بر بازنگری در این مفاهیم را مد نظر می اورد
انتونیو نگری در نوشتار رم کولهاس و زیست پس ماندی شهرـ نشین عمیقا تلاش می کند مفاهیمی همچون فضای پس ماند و بزرگی را در گفتمان کولهاس واکاوی نماید
مازیار مظلومی در نوشتار رم کولهاس و نبوغ معمارانه در دو اثر مکتوب تغییر نگره کولهاس حین نگارش دو اثر مهمش را مد نظر اورده است
رم کولهاس در درسْ گفتار جهان مسطحِ مابعد امریکایی بر مفاهیمی همچون جهانی شدن، شرق شناسی و تاثیر ان ها بر الگوواره هایی همچون اسمان خراش ها می پردازد
برای مشاهده نوع نگاه رم کولهاس به مدرنیته، نحوه کارکرد ان در معماری، میزان انحراف از اصالتش، ظهور مجدد جریان های نومدرن و چگونگی اوج و فرود ان می توانید ببینید نوشتار رم کولهاس و پروژه اتمام مدرنیته را به قلم محسن نطنج و همچنین نوشتار رم کولهاس و هستی شناسی معماری؛ پاردایم بازگشت و بازخوانی مدرنیسم متقدم