پس از انقلاب روسیه، به دنبال طرح های متفاوتی از زیست شهری، راه حلهای مختلفی ارائه شد که گاهی
اوقات فقدان حس واقعگرایی نیز مشهود بود. در این میان، برخی از این طرح ها پایه و بنیان نظریه های شهرسازی و معماری آینده گشت.
انچه در ادامه می اید تعدادی از طرح های شهری ست که روسیه کمونیستی تلاش برای تحقق آن ها داشت:
ـ ماگنیتو گوریه، طرح منطقه شهری از بارشج، ولادیمیروف، اوخیتویچ و سوکولوف ـ 1930
دریاچه کم عرض و باریکی که توسط یک سد در اوزال ایجاد شده
است، در نقشه به رنگ خاکستری روشن مشخص گردیده است. در حد فاصل دریاچه و مسیر راه
آهن در شرق، کارخانهها جای دارند که با کمربند سبزی محصور شدهاند و معادن در
شمال شرقی قرار گرفتهاند. جادهها در امتداد نوار سکونتگاهها و تأسیسات خدماتی،
به سوی محل کارخانهها هدایت می شوند. این محورهای استقرار دارای خطوط اتوبوسرانی
و "پارکهای فرهنگی و تفریحی" اختصاصی هستند که مراکز فرهنگی و علمی آنها را تشکیل میدهند.
یکی از این پارکها که وسیعتر از بقیه است، امکان فعالیتهای ویژه تکمیلی را
برآورده میسازد. در نزدیکی کارخانهها، و بین دو کمربند، مرکز اصلی اداری و
اجتماعی قرار دارد.
در طرح، انواع فعالیتهای کشاورزی پیشبینی شدهاند: در غرب
دریاچه، بخش تولید غلات به همراه یک مرکز خدمات فنی قرار دارد و زمین جنوب دریاچه
برای بخش اصلاح نژاد دام پیشبینی شده است.
طرح منطقهای با نقشههای جزئیات و طرحهای معماری برای
انواع مختلف ساختمانها تکمیل میشود.
ـ مسکو، طرح شهر مبتنی بر اصل شهرک های اقماری از شستاکوف ـ 1921
یکی از نخستین طرحهای توسعه یک مجتمع شهری بزرگ مبتنی بر
احداث شهرکهای اقماری، شهرکهای واقع در کمربند خارجی در حدود 100 کیلومتر از
کرملین فاصله دارند.
ـ گورکی، نمودار کارخانه خودروسازی و کوی مسکونی نزدیک آن از میلیوتین ـ 1930
این نمودار را میلیوتین در کتاب شهرهای سوسیالیستی منتشر
کرده است. نموداری است که اصول تعیین کننده در طرحهای وی را به نمایش میگذارد. طرح
از بالا به پایین عبارت است از:
1.
منطقه مؤسسات صنعتی، طراحی
ساختمانهای مختلف آن در مطابق با فرآیندهای صنعتی، مدارس فنی، آزمایشگاهها،
ادارات و پنج جاده ورودی که به کارخانه منتهی میشود، هستند.
2.
بزرگراه
3.
کمربند سبز و غذاخوریها
4.
منطقه مسکونی (هاشور خورده)
5.
پارکی در امتداد رودخانه
این شیوه طراحی، حداکثر تقلیل رفت و آمدها و جابهجایی
کارگران و کالاها را تامین میکند، که خود نمایانگر تاثیر تشکیلات تولید صنعتی بر
دیدگاههای شهرسازی طراحان است.
ـ ماگنیتو گورسک، نمودار طرح شهر از میلیوتین ـ 1930
طرحی است طبق اصل شهرهای خطی و از بالا به پایین مشتمل است
بر:
1.
منطقه صنعتی
2.
فضای سبز
3.
مسکونی (بخش هاشور خورده در
عکس)
4.
پارک و رودخانه
مرکز شهر اصلی نزدیک ایستگاه راه آهن و در سمت راست خط آهن
واقع شده است.
ـ استالینگراد، نمودار طرح محله شهری از میلیوتین ـ 1930
قسمتی از یک شهر است که در نزدیکی یک مجتمع بزرگ صنعتی واقع
شده است. نمودار خاص شهر خطی با چندین منطقه متوازی در اینجا هم به چشم میخورد.
پس از رودخانه به ترتیب مناطق زیر قرار دارند: منطقه باغها و زمینهای ورزش،
منطقه مسکونی با خدمات متعدد مربوطه، کمربند سبز و بزرگراه اصلی، منطقه کارخانهها
و انبارها و مدارس فنی، مسیر راه آهن که یک جاده که عمود به این نوارهاست تمام
مناطق را قطع میکند و به سوی بارانداز کنار رودخانه امتداد مییابد.
ـ مسکو، شهر موشکی از لادوسکی ـ 1932
این طرح در حد فاصل بین کرملین و یک مجتمع صنعتی موجود در
بخش جنوب شرقی مسکو گسترده شده است. طرحی است که برای یک محله مسکونی تهیه گردیده
که توسط کارخانهها محصور میشود، شکل نعل اسبی، محور آن بیانگر جهت توسعه و در
عین حال مرکز خطی شهر است. این طرح برای یک توسعه پویای شهر تهیه شده و طراح آن
نام شهر موشکی را برای آن انتخاب کرده است.
ـ کوزنتسک، طرح شهر، یک گونهگونی از برادران وسنین، 1930
شهری است که 35000 نفر جمعیت دارد و به یک مجتمع صنعتی متصل
است. حد شمالی آن زمینی است که به کارخانهها اختصاص داده شده است و حد جنوبی آن
یک خط راه آهن است. خیابان اصلی شهر که از میدان ایستگاه راه آهن آغاز شده است به
مدخل بخش صنعتی منتهی میشود. خیابانهای فرعی در دو جهت شمالی ـ جنوبی و شرقی ـ غربی امتداد دارند
تا امکان بهرهوری خانههای مسکونی از آفتاب و نور مناسب فراهم گردد. در نزدیکی
خیابان اصلی، مرکز فرهنگی که شامل یک پارک و یک فرهنگسراست، قرار دارد. مرکز تجاری
و اداری شهر در انتهاب خیابان اصلی و قبل از بخش کارخانهها قرار گرفته است. مردم
در کمونهای مسکونی زندگی میکنند. هر نمونه از واحدهای سکونتی شامل چهار ساختمان
سه طبقه مجزاست که در حدود 1100 نفر را در خود جای میدهد و این ساکنان از خدمات
متعددی برخوردار هستند.
ـ ماگنیتو گورسک، نقشه تصویب شده از مای و گروه همکاران ـ 1932
در سمت چپ نقشه در یک محوطه مثلثی شکل، مجتمع صنعتی در ساحل
یک دریاچه مصنوعی واقع شده است. محوطههای مسکونی بر فراز تپههایی در شمال و جنوب
جای دارند. محله مسکونی به واحدهایی مجهز به خدمات اشتراکی اولیه تقسیم شده است.
ساختمانها در این بخش به صورت شمالی ـ جنوبی و ردیفهای متوازی ساخته شدهاند.