شهر تئاتر نيويورك : فرزان شاماسب لو

رجینا فلنجی ( 1390/05/24 ) : سلام خدمت آقای شاماسب لو
من تمامی پروژه های شما رو بررسی کردم و خوشحالم که فرد نخبه ای مثل شما به معماران ایران اضافه میشه
چند نکته در پروژه های شما مشهود است.محاسن کارتون که همه دوستان هم ذکر میکنن اینه که به خوبی به عملکرد و رابطه آن با فرم فکر میشه و از آنجایی که ایده خوبی اونو ساپورت میکنه بسیار معمارانه میشه
اما نکاتی در اونا قابل ذکره که البته نظر بنده حقیر است و فکر کنم با در نظر گرفتن اونا پروژه هاتون بهبود پیدا کنه
نکته اول اینکه در پروژه های شما با وجود اینکه ایده اولیه بر اساس مطالعات کلان مثل شهر و رابطه آن شکل گرفته اثر آن در فرم بسیار کمرنگ میشه به عبارتی پروژه های شما به خوبی با محیط اطراف ارتباط برقرار نمیکنه به عنوان مثال این پروژه میتونست توی هر شهر دیگه ای باشه که ویژگی منهتن رو داشته باشه و ما اثری از بررسی کشور و شهر و از همه مهمتر بررسی فرهنگ و آداب خاص مردم این منطقه در فرم نمیبینیم چیزی که دقیقا پیوند دهنده معماری با انسان است.این بحث امروزه در مسابقات معتبری همچون پریتزکر به شدت مورد بررسی قرار میگیره یه جورایی میشه گفت ایده ها باید به فرم ضمیمه شه تا دریافت بشه در حقیقت ایده ها برای نخبگان نوشته شده نه برای مردم بومی که قراره توی این حجم برن و باهاش زندگی کنن!
نکته دوم انتقادی هست که من به خیلی از اساتید وارد میکنم و اون شخصیت خطوط یا به عبارتی مفهوم داشتن آنهاست.بسیاری از اساتید تهران با برگزاری کلاسهای آنچنانی فرایند معماری را صرفا در نگاه گرافیکی به فرم و نوع بدتر آن در پلان خلاصه میکنند.وقتی علت چرخش و یا دگرگونی فرم را از آنها میپرسی صرفا به دلایل زیبایی شناسانه متوسل میشوند.آنچیزی که در پروژه های شما (البته نه همشون!)میبینم.اصولا ایده در معماری از آن جهت شکل گرفته که ما با لحاظ کردن آن منفعت و بار مثبتی رو به پروژه وارد کنیم!مثلا برج بیونیک به جای اینکه ایده گیری صوری از شکل برگ و گیاه و.... که بی بنیادترین نوع ایده پذیری است از ساختار اوندی گیاه ایده پذیرفته تا سیرکولاسیون برج را با آن حل کند.فکر کنم تونسته باشم منظورم رو بهتون برسونم مثلا سوال من از شما تو این پروزه اینه که در نظر گرفتن تقابل ارزشی که ایدهتون بوده یا تولید فرم سیال در یک فرم سلب چه بار منفعتی به پروژه وارد کرده؟شاید جواب این سوال هیچ باشد!
نکات دیگر در فرمهای شما(بازهم نه همشون!)فرم به عملکرد غلبه داره مثلا همین فرم بالا برای اسیب ندیدن فرم به جز 2 تا درب کوچک در کنار فرم کیوبیک بزرگتر هیچ نور گیری در هیچ فضایی نداریم!!از همه مهمتر خود بنا درب اصلی ندارد و قطعا در سرما و گرما به مشکل میخورد!و البته دلیل این کار شما بیتوجهی نیست!بلکه کنترل مبانی زیبایی شناسانه فرم است.درب خروج اضطراری هم به تعداد کافی تعبیه نشده در حقیقت شما انسانی را که داخل این بنا میرود را کم اهمیتتر از فرم دانسته اید.یعنی موضوع اصلی معماری یعنی انسان را فدای مسایل دیگر کرده اید چنین چیزی در معماری فرا مدرن یا آنچیزی که در معماری پایدار و سبز تکمیل شده مردود است
خواهش میکنم لحن انتقادی منو ببخشین و اینو بدونین من این حرفها رو به هیچ کس دیگه نمیزنم چون بقیه توی مسائل ابتدایی که شما توی آنها مهارت کامل دارید سیر میکنند!و متاسفانه این عین حقیقت است.
ممنون که این مطالب را مطالعه کردید مسائل دیگری هم هست که براتون ارسال خواهم کرد من هم تا چند روز دیگه پروژه هامو آپلود میکنم منتظر نظرهای شما هستم در واقع باید معماران نقص همو گوشزد کنند تا پیشرفت صورت بگیره

آرش بصیرت "سردبیر اتووود" ( 1390/05/25 ) :
عادت بد ارتباط ما با متن، عادتی دیرینه که همچنان با ماست و ان بی اعتنایی کامل است به تمامیت متن، به تعلقات متنی پاره اندیشه ها. منظورم عادت بدی است که جهان را به کلمات قصار بریده از زادگاه اندیشه مانی شان تجزیه می کند، که متن را مثل یک اتومبیل دزدی اوراق می کند برای بازیافت، این عادت بدی است که از همه چیز یک نقل قول هرزه درست می کند، یک شعار، که می شود وسط هر حرف بی ربطی اورد و روی پارچه نوشت و به هر مناسبتی کوبید بر سر بزرگراه.

برگرفته از مصاحبه محمد صادقی با علی فردوسی؛ مدیر گروه تاریخ دانشگاه نوتردام(کالیفرنی) و مترجم کتاب گفتمان و حقیقت اثر میشل فوکو

فرزان شاماسب لو ( 1390/05/27 ) : سلام خدمت دوست عزيز آقاي قليچي:
پيش از اون كه به اصل مطلب و پاسخ به نقد شما بپردازم از شما تشكر مي كنم و اين اطمينان رو مي دم كه بنده از لحن انتقادي به هيچ عنوان ناراحت نمي شم اما در مقابل حق انتقاد رو براي خودم هم قائل هستم. انتقاد بنده از شما اين هستش كه در مواردي با استدلال استقرايي نتيجه گيري مي كنيد و اون رو به موارد ديگه تعميم مي ديد. براي مثال به نكته اي در يك پروژه اشاره مي كنيد اما از واژه "پروژه ها" استفاده مي كنيد.
اين رو به اين جهت عنوان كردم كه بنده بسته به كار بري پروژه و نوع طراحي (كانسپت،اجرايي،مطالعاتي و...) اولويت بندي هايي رو قائل هستم و بنا بر اين نميتونم بپذيرم كه در عمده ي موارد يك موضوع به ساير مسائل ارجحيت داره..........اصل مطلب:
1-در مورد نكته اول كاملا با شما موافقم كه بررسي هاي تاريخچه فرهنگ و غيره خيلي به پروژه كمك مي كنه اما در مورد نيويورك كه شهري به شدت تحت تاثير مدرنيته است و بخش كثيري از جمعيت اون رو افرادي با مليت هاي مختلف تشكيل دادن كه ظاهرا در يك چيز مشترك هستن و اون آميختگي با زندگي مدرن هست و از طرفي در اين شهر اصول و ضوابط طراحي شهري و بافت شهر تا حد زيادي بر شخصيت فردي ساختمان ها غالب هست اين مورد رو در اولويت قرار نداديم . چرا كه چنين مطالعاتي در اين بستر با سطح و پروپوزال مسابقه و زمان پيشنهادي سازگار نبود.چه بسا كه اين تعريف ناقص از زندگي در نيويورك خود بيانگر نمونه اي از دوگانگي هاي همزيست ميتونه باشه. صد البته اگه ما شهروند نيويورك بوديم و براي شناخت نياز به تخصيص زمان نداشتيم اين مسائل رو لحاظ مي كرديم كما اينكه چنين مطالعاتي رو در برخي پروژه هاي ديگر انجام دادم و كاملا اونها رو در ساختار طرح تا جايي كه توانستم منعكس كردم.(اشاره به جمع بندي پروژه ها)
2- "اصولا ایده در معماری از آن جهت شکل گرفته که ما با لحاظ کردن آن منفعت و بار مثبتی رو به پروژه وارد کنیم" لطفا براي اين جمله اگر چه عبارتي ساده و قابل درك هست منبع ذكر كنيد. من فكر نميكنم ايده براي اين شكل گرفته باشه ايده ميتونه به صورت ناخوداگاه و شهودي در ذهن شما شكل بگيره و اگر بار منفي به پروژه وارد نكنه قابل قبوله اما اگر بار مثبت وارد كنه ارزشمند تره. منظورم از توضيح بالا اينه كه اگر ايده باعث ضعف كار نشه اما مفهومي در اون نهفته باشه حتي اگر صرفا يك اشاره باشه بودنش بهتر از نبودنشه. در اينجا اين ايده در كالبدي نمادين (ماهيت نمايش و تئاتر) به تصوير كشيده شده و احساس تغيير فضا رو از فضاي باز متصل به شهر به قلب سالن نمايش در قالب بيان يك محتوا (ويژگي هاي دوگانه و آميخته نئاتر) به مخاطب ميده. و عمده اين تغيير ماهيت در يك فضاي نيمه محصور (همون فضاي بدون درب ورودي و لابي) اتفاق مي افته...... اين پروژه غير از المان ها تنها پروژه اي هست كه ايده پردازي اون در جهت نمادگرايي شكل گرفته و ر ساير پروژه هاي حقير ايده ها عمدتا در جهت مسائل عملكردي بوده و تعجب مي كنم كه شما بيشتر اونها رو در راستاي فرم ديديد.و با قاطعيت عرض ميكنم نمونه اي رو مشابه به اون چيزي كه در مورد ايده گيري صوري بيان كرديد در هيچ يك از پروژه هاي معماري حقير صورت نگرفته چرا كه خودم با اين مساله مخالفم اما در مقابل نمونه اي مشابه ايده گيري براي حل سيركولاسيون و ... رو كه به عنوان نكته مثبت فرموديد ميتونيد در برخي از پروژه ها مشاهده كنيد.
3-موردسوم هم به اين پروژه مربوط ميشه و قابل تعميم نيست چرا كه پلاني كه براي اين پروژه آپلود كردم در واقع يك ايدئوگرام است تا پلان. چرا كه در مسابقات آرك مديوم اصولا پلان و مسائل فني مورد نظر نيست و معمولا اگر پلاني ضميمه بشه در جهت نمايش ساختار كلي هست. بدبهي هستش كه در اين ساختار كلي كه حتي لزومي بر ديدن طبقه فوقاني ديده نشده تاكيدي بر محل در و پنجره ها صورت نگرفته ضمن آنكه اين كه لابي فضاي نيمه محصور (بدون درب)باشه جزئ اهداف پروژه بود. همونطور كه اگر اين تئاتر رو به صورت فضاي روباز طراحي مي كرديم (كه در بعضي از طرح ها ارائه شده به مسابقه وجود داشت نيازي به درب ورودي نبوداز طرفي كليه سطوح نما بين لايه هارو مترال شفاف تشكيل داده يعني كل حجم داخلي (غير از سالن اصلي بنا به استاندارد ها) نور گير هستش. البته لازم به ذكره كه حجم نمايش داده شده تنها يكي از چند حجم موجود در طرحه كه تالار اصلي روتشكيل ميده. و درب ورودي جهت كنترل بيرون مجموعه در نظر گرفته ميشه.

در پايان باز هم از شما دوست عزيز تشكر ميكنم كه به موشكافي مسائل ميپردازيد و نظر كلي خودم رو در بارهي مسائل متفاوتي كه فرمودين عرض ميكنم كه فكر ميكنم تفاوت كم ديدگاه شما با بنده در اينه كه من بسته به موضوع اولويت هاي متغيري رو قائل ميشم و براي شما همه ي مسائل در اولويت اول قرار دارند. بنده در تحقيق يكي از پروژه ها كه متن مفصلي داره در باره ي ارزشگذاري 3 جزء فرم ،محتوا و عملكرد يك سري مطالعات تطبيقي داشتم و به ندرت اثري رو ديدم كه نشه گفت جزئي بر ديگري برتري داره و اون هم بيشتر در گرايشات مينيماليستي مدرن كه در بسياري از اونها سخني از ايده خاصي نيست

رجینا فلنجی ( 1390/05/28 ) : سلام مجدد خدمت آقای شاماسب لو و جناب آقای بصیرت
در ابتدا باید عرض کنم نکته ای که شما در رابطه با تعمیم به سایر پروژه ها رو فرمودید و برداشتی که آقای بصیرت از متن بنده داشتند دقیقا به ضعف قدرت بیان من برمیگرده وقتی خودم متنم رو دوباره خوندم و خودم را جای شماها گذاشتم احساس کردم متن من از یک سری شعار های مختلف تشکیل شده که هیچ ارتباطی به هم ندارند!!!در واقع من با مطالعات و بررسی هایی که انجام میدم به نکاتی میرسم که هیچ وقت نمیتونم آنها رو به فرد مقابلم انتقال بدم و معمولا چنین برخوردهایی نظیر حرفهای آقای بصیرت را مواجه میشم که البته نوع برخورد ایشان به من و خیلی های دیگه که مثل من هستن از کسی که کلیدی ترین درس معماری یعنی مبانی نظری رو تدریس میکنه خیلی بعیده!!!
در باب نکته 1 میشه گفت در واقع شما به جمعیت کثیر مردم و ویژگیهای معماری فعلی و مطالعاتی غیر از عکس هوایی منهتن که اون نکات رو در برمیگیره توجه داشتین اون را هم در طراحی تون لحاظ کردین ولی در ایده ها ذکر نکردین!!

در مورد نکته 3 هم تقریبا با توجه با خواسته هایی که مسابقه داشته و عدم نیاز به نقشه فنی قابل اجراست طرحتون اتفاقا خیلی هم کامله و من بحثی در این مورد ندارم

اما بحث شماره 2 اون موضوعی رو که عرض کردید تقریبا همه پروژه هاتون در جهت مسائل عملکردی هست در خود اون پروژه ها بحثش رو باز میکنم
به عنوان مثال پروژه خانه شیشه ای! اما در رابطه با بحث ایده میشه گفت 4 نوع برخورد با ایده در دنیا وجود داره(البته از نظر من و مشاهده آنها در دانشگاههای مختلف دنیا!)
1. در این نوع با استفاده از idea shooting فرد بر اساس حس و حالی که توی اون فضا تصور میکنه کلمات و لغاتی رو مطرح میکنه یکی از اونها که با contexهماهنگه میشه ایده اصلیش!و البته از نظر من ضعیف ترین نوع ایده پردازی است.به عنوان مثال یک نفر توی دانشگاه ما موضوعه طرح 3 خانه معمار بود این فرد کلمه تعمق یعنی عمیق شدن را ایده کارش قرار داد بعد فرمش رو شبیه یک تونل عمیق کرد که مثلا بگه از ایده در کارش استفاده کرده قضاوت در مورد این فرد با شما!!البته همیشه این طرز ایده به چنین نتایجی منجر نمیشه

2.نوع دیگه اینه که فرد میاد عنوان پروژه رو تجزیه میکنه هر کدام را جدا بررسی میکنه در نهایت در فرم میاد اونو ترکیب میکنه!!باز هم برای مثال موضوع طرح 3 فردی خانه سینما بود ایشون وقتی داشت پروژه شو به من توضیح میداد گفت خانه به ما حس سکون میده سینما سیالیت پس ما میایم یک مکعب که فرم سکون داره رو با یک صفحه فولدی که به طور سیال دور این مکعب پیچ خورده ترکیب میکنیم!!!که صد البته از نظر من همون مکعب خالی بسیار با هویت تره تا نوعی از معماری که کوچکترین درکی برای مردم عادی و حتی معماران نداره!!!

3.در این نوع که متاسفانه رایج ترین نوع ایده پردازی و البته ضعیفترین اون هست فرد یک جسم ولو کو چکترین ارتباطی با خود پروژه نداشته باشه رو انتخاب میکنه مثلا صدف، گل در حال شکفتن و..... که بسیار نمونه های فراوان که فرم پروژه تاکید میکنم فقط فرم پروژه شبیه اون جسم میشه اونم فقط از دید پرنده صرفا از این جهت که بگه من برای کارم ایده داشتم! معماران بزرگی مثل پل اندرو برای طراحی از این نوع استفاده میکنن مثلا سینما طراحی کرده براساس ایده نحوه شکفته شدن گل و بیرون امدن آن از زمین که فقط از اسمون قابل تایید است دید ناظر و مخاطب فقط شیشه ای به ارتفاع 12 متر دور پروژه میبینه!!
در این 3 نوع که گفتم میشه با قاطعیت گفت بسیاری از معماران صرفا برای اینکه تهمت بی هویتی نخورن ازش استفاده میکنن و نکته جالبتر اینه که معمولا بعد از اینکه فرم کامل میشه میان براش ایده میسازن و البته به ما ها میگن فرم از ایده ها شروع شده!!و دقیقا همون حرف شما که گفتین(ايده ميتونه به صورت ناخوداگاه و شهودي در ذهن شما شكل بگيره) رو مطرح میکنن!من واقعا دوست دارم بدونم آیا افرادی مثل لوکوربوزیه رایت و.... چنین حرفی رو میزدن!!لوکوربوزیه که تحولی توی معماری دنیا ایجاد کرد صرفا بر اساس ناخوداگاهش عمل کرد!!جواب این سوال با شما

نوع 4 که از نظر من درسترین نوع ایده پردازی است اینه که فرد بر اساس یک مفهوم به طراحی بپردازه حالا این مفهوم میتونه توی یک گیاه باشه میتونه توی نوع دید به شهر و اثر گذاری به اون یا ایجاد تغییر بر اساس مبانی نظریش باشه.پروژه برج بلند مرتبه شما تقریبا چنین نوع ایده ای رو دنبال میکنه و از نظر من اگه معماری و ایده آن نتونه اثر گذاری مثبتی خواه به مردم خواه به بافت شهری یا هرچیز دیگه ای رو نداشته باشه چیزی بیشتر از یک مجسمه سازی نیست. و معماری از این جهته که معنا پیدا میکنه
در مورد حرف اخرتون هم که فرمودید شما اولویت بندی میکنید و بنده همه چیز را با هم در اولویت اول میبینم دقیقا درست گفتین و من معمولا معماری برام فرایندی سخت و دشواره!به خاطر این نوع فکر ولی وقتی پروژه ام به جواب میرسه معمولا از خودم راضی ام و در کل بسیاری از تواناییهای شما رو از خودم بسیار کاملتر میبینم و به شدت خواهان اینم که حداقل یک پروژه اجرایی رو با هم کار کنیم البته اگه دوست داشته باشید

زهرا احمدپور هرزویلی ( 1390/06/26 ) : ايده ي كارتون خيلي قشنگه

النا ز رحیمی ( 1390/11/16 ) : کاراتون واقعا حرف نداره

منیره ملک ابادی ( 1391/05/02 ) : سلام دوست عزیز.واقعا خسته نباشید.من تمام کارهاتون و دیدم و فوقالعاده لذت بردم.و خوش حالم از اینکه ذهن خلاقی دارین.و افسوس که در کشورمان کمتر امکاناتی هست که بتوانیم از ایده های شما دوست عزیز کالبد اجرایی بدیم.با موفقیت روز افزون شما همکار عزیز و دوست گرامی.و خوشحال میشم نقد شمارو در مورد طرحام بدونم.البته به پای کارهای شما نمیرسه..........................................

منیره ملک ابادی ( 1391/05/02 ) : و لازم به ذکر هست که اینقدر با حوصله ایده های کاراتون مکتوب میکند.دستتون درد نکنه....................

احمد پویا ( 1391/11/16 ) : سلام اقای مهندس
کارتون خیلی عالیه.به امید کارهای بهتر وبرنده شدن شما در مسابقات خارجی

vahide ebrahimzade ( 1392/04/05 ) : واقعا لذت بردم
برای بستن هر شیت از چه نرم افزارهایی (از مدلینگ تا ارایه ) استفاده میکنید؟

جاوید محمدی ( 1392/08/08 ) : فرزان جان سلام
با آرزوی موفقیت برای شما، می خواستم 3dو رندرینگ رو حرفه ای یاد بگیرم مثل کارهای شما لطف می کنید کسی که برای شما این کار رو انجام داده به من معرفی کنید.