جلسه مرحله اول داوری طرح‏ های ارائه شده برای غرفه ایران در دوسالانه ونیز سال 2016 در ساعت 11 صبح روز شنبه مورخ 8/12/94 در محلِ ‏خانه گفتمانِ شهر و معماری (خانه وارطان) با حضور داوران تشکیل و بر اساس نکات اشاره‏ شده در این بیانیه و در انطباق کامل با فراخوان مسابقه، نسبت به انتخاب 5 طرح برنده برای ورود به مرحله دوم مسابقه اقدام شد.

با توجه به پروسه انتخاب داوران که برای اولین بار از طریق رای‏گیری مابین نمایندگان 12 تشکل و نهاد فنی و مهندسی معماری کشور انجام شد و تنوع تخصص ‏های ایشان به دلیل ضرورت‏ های موضوع مسابقه، نیاز به همگرایی، آشنایی با دیدگاه‏ ها و گفتگوهای پیش از قضاوت در بین داوران بیش از هر مسابقه دیگری احساس می‏شد که در همین راستا جلسات مختلفی با حضور داوران، اعضای کمیته راهبردی دوسالانه ونیز و برگزارکنندگان مسابقه، تدارک دیده شد که نتیجه این همگرایی و تضارب آرا، برنامه فراخوان مسابقه، تسلط به موضوع مسابقه و بیانیه اصلی دوسالانه ونیز و همچنین همفکری پیش از گزینش آثار و انتخاب رویکرد قضاوت بود.

از بین 388 گروه / شرکت و شخص ثبت ‏نام کننده در مسابقه، تعداد 148 طرح در زمان مقرر (چهارشنبه 5 اسفند 94) به دبیرخانه بینال رسید که پس از دو روز آماده ‏سازی طرح‏ها و مدارک برای مراسم داوری، جلسه بررسی و گزینش در روز شنبه 8/12/94 با حضور کلیه داوران برگزار و طبق فرآیند زیر، ۵ طرح نهایی انتخاب شدند:

البته وجود چند معیار از قبل موجود به ویژه بیانیه کلی دوسالانه با ضرورت مشخص‏سازی موضوعات خط مقدم و همچنین آثار ارسالی رفلکسیوی که تاریخ، فضا یا اکنون و شرایط اکنونی را به ضرورت‏های منفی و مثبت مشهود پیوند دهند و در عین حال به موازات آنکه خود را در سطحی قابل رقابت در عرصه جهانی تعریف کنند، معرف ایران نیز به حساب آیند و البته ترکیبی از بیان آموزش‏دهنده در معماری برای عموم مردم را در خود داشته باشند و به موازات پرسش‏هایی معطوف به صورت مساله آنهم برای جامعه تخصصی جهانی ایجاد کنند و بالاخره با توجه دقیق به محدودیت مکان و شرایط، حرف و حدیث خود را به موجزترین شیوه فضایی عرضه دارند، غربالگری آثار رسیده را ساده‏تر ساخته است. بنابراین شاخصه ها، آثاری فی نفسه ارزشمند که به نظر رسید به واسطه عدم توجه کافی به شرایط و معیارهای پیش آمده در عرصه رقابتی تعریف شده و خاص شانس موفقیت نخواهند داشت، طبعا و با تاسفی عمیق، حذف شدند

- با توجه به نوع مدارک مشخص شده برای تحویل، (متن توضیح ایده در دو ویرایش 500 و 100 کلمه‏ ای خلاصه، دو تصویر و دمو به حالت اختیاری)، از قبل پیش ‏بینی شده بود که در مرحله اول ارزیابی طرح‏ها با توجه به احتمال ارسال طرح‏ های زیاد به دبیرخانه بینال، توضیح خلاصه شده 100 کلمه ‏ای به همراه تصاویر و دمو مورد بررسی قرار گیرد و در مرحله بعد و برای ارزیابی دقیق‏ تر کارهای لیستِ‏ کوتاه طرح‏ها به صورت تفصیلی و با بررسی و مطالعه تمامی مدارک مورد قضاوت قرار گیرد.

- کلیه ۱۴۸ طرح ارائه شده توسط تمامی داوران مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و هر کدام از داوران از بین طرح‏های ارائه‏ شده، موارد حذفی، قابل نگهداری برای مطالعه بیشتر و مورد قبول را انتخاب نمودند و در مرحله اول، کلیه طرح‏های حذفی مشترک هر ۷ داور حذف شدند.

- پس از گزینش اول و حذف آثاری که به اجماع، مورد تایید هیات داوران قرار نگرفتند تعداد ۲۴ پروژه برای بررسی و همفکری دقیق ‏تر داوران باقی ماند که در این مرحله گفتگوها و بررسی‏ های زیادی مابین داوران در مورد پروژه‏ ها، انطباق فعال آنها با بیانیه کلی دوسالانه، هماهنگی با شرایط ایران و .... انجام شد که پس از این مرحله، هر داور نسبت به نمر‏ه‏دادن به پروژه ‏ها اقدام نمود، بدین ترتیب که نمره پروژه منتخب ۳ و دیگر پروژه ها ۱ معین گردید که در نهایت پروژه‏ های حائز نمره‏ های بالاتر از ۹ (شامل ۱۳ طرح) به مرحله نهایی راه یافت.

- در گام نهایی و پس از بحث و بررسی‏ های تحلیلی و انتقادی دقیق و متمرکز بر پروژه ‏ها از میان 9 طرح باقی مانده، ۵ طرح نهایی به شرح زیر برای ورود به مرحله دوم انتخاب گردید.

IPV0174:محمد‏رضا تقی‏پور

IPV0212: نشید نبیان

IPV0240: مونا آزادیان

IPV0246: بهزاد اتابکی، پرشیا قره ‏گوزلو

IPV0334: ساره جاوید

لازم به توضیح است که تنها اسامی مدیر تیم طراحی که در سامانه دبیرخانه مسابقه ثبت نام کردند در اینجا ذکر شده و نسبت به درج تیم طراحی و دیگر عوامل تهیه طرح در سامانه مسابقه، نمایشگاه و هرگونه مستندسازی احتمالی اقدام خواهد شد.

هیئت داوران ضمن قدردانی صمیمانه از شرکت‏ کنندگان گرامی در فراخوان و تبریک بابت ارسال آثار پرشمار و قابلِ ‏اعتنای که فرایند داوری و انتخاب ۵ گزینه نهایی را بسیار سخت و پیچیده‏ تر از حد انتظار کرد، محورهای اصلی خود در تصمیم‏ گیری و گزینش را بر اساس گزاره ‏های از پی آمده تبیین نمود:

1. همسویی آثار از منظر مفهوم و محتوا با بیانیه رسمی دوسالانه ونیز

2. نگاه پرسشگر و پویا اما امیدوارانه به آینده

3. تلاش برای تطبیق بیانیه دوسالانه با مولفه و دغدغه‏ های بومی ضمن وفاداری به روح کلی بیانیه

4. استفاده مطلوب از فضای محدود غرفه و توجه به مولفه ‏هایی چون مدت زمان حضور هر بازدید کننده در غرفه، سهولت حرکت در غرفه، ایمنی مصالح به ‏کار گرفته ‏شده، عملی‏ بودن طرح در زمان اجرا (اعم از هزینه، آشنایی با مصالح، جابجایی و حمل...) و جذابیت بصری

5. توجه به یکی از دو رویکرد کلی در طراحی غرفه:

- رویکرد مفهومی به غرفه به عنوان یک موضوع واحد در تبیین گزارشی از خطِ مقدم

- رویکرد مصداقی به غرفه با هدف ایجاد فضایی خلاق به جهت معرفی ایده ‏های پیشروی ایرانی

6. تلاش برای به مشارکت طلبیدن بازدیدکننده در تعامل با محتوای غرفه و پرهیز از شعارزدگی

7. پرهیز از تشویق رویکرد شرق‏شناسانه‏ در مورد ایران و در عین حال توجه به دیالکتیک عام (دانش، رویه‏ ها، اصول و فنون امروزین و فرا امروزین معماری‏ فاخر) و خاص (منعکس ‏کننده تاریخ و اکنون یا امروز فضای ایرانی و متن خاص آن).

بدیهی است حضور داوران با نگاه و سلایق متکثر این واقعیت را تایید می‏کند که برداشت هر یک حتی علیرغم اعتقاد به محورهای فوق، با افتراق همراه باشد. اما هیئت داوران معتقد است که برآیند نقطه نظرات به انتخاب 5 طرح انجامید که اکثریت اعضاء را نسبت به تامین ‏شدن حداکثری محورهای فوق قانع ساخته‏ است. ناگفته نیز پیداست که هر‏گونه داوری با گزینش همراه است و به ناچار آثار متعددی حذف می‏شوند که ممکن است هریک واجد ارزش‏ه ایی گاه خارج از معیارهای پیشینی و یا معیارهای گزینش ناگزیر داوران باشند. این واقعیت در نهاد هر رقابتی و گاه در مرکز و محور آن قرار دارد.

پس از انتخاب 5 طرح برتر جلساتی در روز یکشنبه مورخ 9/12/94 با حضور برگزارکننده و هیئت داوری به طور اختصاصی با منتخبین برگزار‏شد و در جلسات مذکور پس از ارائه دیدگاه‏های طراحان نسبت به مفهوم و ایده پیشنهادی خود از نظرات، دیدگاه‏ها و در برخی موارد پیشنهادات و انتقادات داوران نسبت به طرح خود آگاه شدند تا در فرصت 10 روزه مرحله دوم مسابقه نسبت به ارائه طرح نهایی اقدام نمایند.

5 گروه منتخب مرحله اول طی زمان 10 روزه مرحله دوم مسابقه با تماس مستقیم با داوران و دریافت نظرات ایشان نسبت به تکمیل و توسعه طرح‏های خود اقدام نموده و در روز چهارشنبه مورخ 19/12/94 طرح نهایی خود را در قالب دو شیت به ابعاد 50 در 70 سانتیمتر شامل بسط ایده، تصاویر داخلی و خارجی از غرفه، پلان، نما، مقطه اندازه‏گذاری شده، برآورد تقریبی هزینه‏های اجرا به همراه انیمیشن به صورت اختیاری ارائه نمودند.

جلسه نهایی داوری برای انتخاب طرح برتر و کیوریتور غرفه ایران در دوسالانه معماری ونیز 2016 در روز پنج شنبه مورخ 20/12/94 با حضور 5 نفر از 7 داور برگزار شد.

لازم به توضیح است که به دلیل عدم حضور آقایان پرویز پیران و فرهاد احمدی (که البته رای هر دو ایشان از قضا با جهت‏گیری و انتخاب نهایی نیز هماهنگ بوده‏است) به علت سفر، و بررسی تطبیقی شرایط با آیین‏نامه مسابقات، گزینش و قضاوت نهایی توسط 5 داور شامل آقایان محمد‏رضا حائری، رضا دانشمیر، فرشاد مهدی‏زاده، رامین صدیقی و آرش بصیرت انجام شد.

در ابتدای جلسه نهایی داوری و با توجه به آشنایی داوران با 5 طرح منتخب مذاکرات مقدماتی در مورد نحوه ارزیابی آثار انجام و استراتژی قضاوت اتخاذ گردید و سپس همه گروه‏ها نسبت به ارائه طرح نهایی خود (4 گروه به صورت حضوری و یک گروه از طریق اسکایپ) اقدام نمودند که در نهایت و پس از بررسی‏های دقیق و مطالعه تمامی جوانب طرح‏های ارائه شده و به دلایل زیر، طرح شماره IPV0246 مربوط به بهزاد اتابکی و پرشیا قره‏گوزلو با اکثریت آرا به عنوان برنده نهایی طراحی غرفه ایران در دوسالانه معماری سال 2016 ونیز انتخاب گردید.

دلایل انتخاب طرح برتر:

1. محتوای انسانی طرح و تبدیل بحران به فرصت برای مقاومت در خط مقدم

2. دقت بالای طرح در ثبت و تبیین مفاهیم مورد نظر و شیوه مناسب انتقال آن

3. خوانایی کارکردی طراحی غرفه در انتقال پیام محتوایی

4. پتانسیل فضایی مناسب در طرح پیشنهادی غرفه

5. محافظت از سرمایه‏های اجتماعی و تمدنی ایران

6. رویکردی برگرفته از شهر و ارائه گزارش‏های متنوع، به روز و مستند از مشکلات غالب شهرهای بزرگ ایران

7. قابلیت و پتانسیل اجرایی پروژه و تطابق با برنامه زمانی و هزینه‏ های اجرایی

اسامی داوران به ترتیب حروف الفبا:

فرهاد احمدی

آرش بصیرت

پرویز پیران

محمد‏رضا حائری

رضا دانشمیر

رامین صدیقی

فرشاد مهدی ‏زاده

تیم برگزارکننده مسابقه به ترتیب حروف الفبا:

سینا احمدی

علیرضا بهزادی

مهرداد زواره ‏محمدی

لیلا عراقیان