بطری های پلاستیکی دور ریخته شده تبدیل به مشکلی مهم برای محیط زیست شده است. هر سال در سراسر دنیا بیست میلیون تن پلاستیک به بطری های نوشیدنی تبدیل می شود. دانشمندان به دنبال ماده ای جایگزین هستند تا از آن به جای مشتقات نفتی در تولید پلاستیک بهره ببرند. ماده ای که آزار کمتری برای محیط زیست داشته باشد.

در مرکز تحقیقات زیست شناسی مادرید در اسپانیا، دانشمندان متقاعد شده اند باکتری ها نقش مهمی در نسل آینده مواد پلاستیکی خواهند داشت. نقش آنها تولید پلیمر از زباله های طبیعی خواهد بود که در این صورت دیگر به نفت نیازی نیست. ماریا اوگسیلیادورا پریِتو و همکارانش نوعی باکتری را کشت می دهند که کلید اصلی این فرایند به حساب می آید. این تحقیق بخشی از برنامه اروپایی سینپُل (SYNPOL) است که نام خود را از ترکیب گازی ویژه ای گرفته که قرار است به تولید بیوپلاستیک ها کمک کند.

ماریا اوگسیلیادورا پریِتو خیمنز، محقق مرکز تحقیقات زیست شناسی مادرید می گوید: "این باکتری ها بیوپلاستیک را به شکل دانه در درون خود جمع می کنند که ما می توانیم دیرتر با شیوه های شیمیایی متفاوت برداشتشان کنیم. به این طریق به گونه های متفاوتی از مواد اولیه دست پیدا می کنیم."

دانشمندان خود را به تحقیق آزمایشگاهی محدود نکرده و در پی راه اندازی تولید کارخانه ای این ماده هستند. آزمایشاتی در این زمینه در جریان است. اما مولکول های بیوپلاستیک تنها از دورریختنی ها به دست نمی آیند. اروپا برنامه ای تحقیقاتی با نام اسپلش (SPLASH) دارد که در مرکز تحقیقات غذایی و زیست محور واخنینگن هلند، زیر نظر لولکه سیِتسما و همکارانش انجام می شود. آنها می خواهند بدانند آیا می توان از جلبک ها به عنوان منبعی برای تولید بیوپلاستیک استفاده کرد یا خیر. دانشمندان دریافته اند که گونه هایی از جلبک به میزان فراوانی شکر و هیدروکربن تولید می کنند که می شود به بیوپلاستیک تبدیلشان کرد.

دکتر لولکه سیِتسما از مرکز تحقیقات غذایی و زیست محور واخنینگن هلند می گوید: «دلیلی که در برنامه اسپلش به جلبک ها توجه کردیم این بود که این موجودات به خودی خود شدیدا مولد هستند. آنها از نور خورشید و دی اکسید کربن و برخی مواد دیگر به خوبی استفاده می کنند و از سوی دیگر می شود آنها را در جاهایی رشد داد که رویش چیز دیگری، به عنوان مثال گندم، ممکن نیست. در نتیجه آنها رقابتی با صنعت غذایی ندارند و به همین خاطر استفاده از آنها در تولید بیوپلیمرها بسیار اهمیت دارد.» فرمولی که شرکت هلندی آوانتیوم (AVANTIUM) روی آن کار کرده، شکر جلبک را به مولکول پلیمر تبدیل می کند که همان ماده خام در ساختن بطری های نوشیدنی است و به گفته تولید کننده اش، زیان های زیست محیطی بسیار کمتری از بطری پلاستیکی رایج دارد.

اِد دِیونگ از شرکت آوانتیوم هلند می گوید: "بیوپلاستیک هفتاد درصد دی اکسید کربن کمتری تولید و همچنین انرژی تجدیدناپذیر کمتری مصرف می کند و نتیجتا بسیار پایدارتر از پلاستیک معمولی است. ویژگی های بسیار بهتری نیز دارد." در کنار محک استحکام این ماده تازه، محققان متوجه وجود مزایایی در مقایسه آن با پلاستیک معمولی شده اند. برای نمونه، از آنجا که این ماده بسیار مستحکم است، می توان بطری هایی نازک تر با استفاده کمتر از ماده درست کرد. مزایای بالقوه بیوپلاستیک می تواند بسیار گسترده باشد.

آوانتیوم باور دارد این پلاستیک تازه می تواند سهم مهمی از بازار را به خود اختصاص داده و به تولید سالانه۵ تا ۱۰ میلیون تن دست یابد. نتیجه این که دانشمندان توانسته اند بطری های آب از جنس بیوپلاستیک بسازند و هم اکنون تحقیقاتی برای تولید بیوپلاستیکی که جذب طبیعت بشود نیز در جریان است، دستاوردی که از زیان های زیست محیطی پلاستیک رایج خواهد کاست.