بیش از ۴۵۰۰ سال از ساخت هرم “گیزه” می گذرد و با اینحال هنوز معماهای زیادی درباره مجراهای تودرتوی آرامگاه یکی از فراعنه مصر وجود دارد. در هرم بزرگ گیزه بخشهایی که به کانال تهویه شبیه هستند از بیرون مسدود شده اند و کسی علت آن را نمی داند. تیم روباتیکی دانشگاه لیدز در انگلستان، موفق شده است روباتی طراحی کند که اطلاعاتی درباره دو کانال تهویه این هرم باستانی در اختیار باستانشنان و مصرشناسان قرار می دهد.

کشف این رازها همچنین حقایقی دراین باره که این اهرام چگونه ساخته شده اند، بدست می دهد. ساخت این روبات که “جدی” نام دارد، بخشی از طرحی به همین نام است که از چند سال پیش آغاز شده است. مزیت این روبات نسبت به روباتهای کاوشگرکه قبلا برای شناسایی نقاط مخفی و غیر قابل دسترسی اهرام ثلاثه طراحی شده بود، این است که روبات “جدی” کوچک و فرز است و بسادگی می تواند تا انتهای کانالهای تهویه بخزد.

جیسون لیو یکی از محققان تیم روباتیک دانشگاه لیدز می گوید: "روبات ما چهار بالشتک نرم دارد که با فشار آنها خود را به دیواره های کانال نگه می دارد. قسمت آزاد روبات حرکت می کند، در حالیکه این بالشتکها ثابت هستند و دیواره کانال را خراش نمی دهند. در نتیجه، این روش حرکت کردن روبات اثر ناچیزی بر سطح دیواره باقی می گذارد و از این نظر از روش های دیگر بسیار بهتر است."

برای ساخت روبات “جدی” از فناوری چاپ سه بعدی استفاده شده است. محققان با استفاده از این فناوری می توانند بخشهای پیچیده و مقاوم روبات را همزمان پرینت بگیرند. این روبات همچنین دارای یک دوربین و یک دستگاه بسیار کوچک مجهز به سیستم فراصوتی است که با آن می توان به دیوارها ضربه زد و درباره ضخامت و شرایط سنگها اطلاعاتی بدست آورد.