جوهر ایده:
کدام معماری و رفتار با
"زمین"ی "دارای عوارض طبیعی"، "قرار گرفته در محدوده
فرهنگی شیراز"، با کاربری "مرکز اجتماعی" در یک “شهر در حال گسترش” مناسب است؟
برای رسیدن به پاسخ، پرسش مطرح شده از سوی کارفرما را کمی تغییر دادیم و آن را
به چهار پرسش فرعی تقسیم کردیم:
1-
چه میزان از ساخت و ساز در سایت مناسب است؟پروژه در میان دو طیف "ایجاد
توده و ساختمان سازی" و "نساختن یا مخفی کردن ظاهر ساخت و ساز" در
کجا باید بایستد؟
2-
آیا کاربری مجموعه
عاملی تعیین کننده در "شخصیت" معماری پروژه است؟
3-
چه نحوه ای از
ساماندهی سایت، با عوارض طبیعی موجود سازگارتر است؟ آیا الگوی قابل استفاده در
معماری منطقه جهت ساماندهی زمین وجود دارد؟
4-
آیا اتصال و گسترش
شرقی- غربی شهر تاثیری در زبان معماری پروژه خواهد داشت؟
در پاسخ به پرسشهای 1و2 ، به دلیل لزوم "عمومی
بودن" و "سر راست بودن" مرکزاجتماعی، از برخورد "ارگانیک" یا "پنهان کردن
ظواهر ساخت"، چنانکه در موزهها یا فضاهای لنداسکیپی معمول بکار می رود،
پرهیز گردید. همچنین به خاطر خصلت باغ شهری شهر صدرا، از ساختمان سازی و ایجاد
تودههای زیاد در سایت دوری شد. نتیجتاٌ این دو عامل سبب ایجاد ایده "فضایی
مرزی و موضعی میانه در دوگانه ساختن- نساختن یا وضوح-ابهام" شد. معماری
ای که "هم" واضح است و "هم" مبهم، نه کاملا آشکار و نه کاملا پنهان در بستر.
در تفکیک کاربریها به دلیل اینکه عملکرد اقامتی در تضاد با بقیه عملکردها قرار
داشت، ساماندهی سایت با هدف جداسازی این بخش از بقیه کاربریهای عمومی صورت گرفت. در
پاسخ به پرسش شماره 3، با نگاهی به تاریخ معماری منطقه، معماران از طریق دو الگوی "صفه"
و "باغ تخت" زمینهای "مسطح و شیبدار" را ساماندهی میکردند.
در الگوی باغ تخت، زمین جهت ایجاد سطوح صاف و کاشت درختان استحصال میشده، ولی
امکان استحصال فضا، مورد توجه قرار نمیگرفت. در این پروژه با خوانشی مجدد از باغ
تخت، امکان استحصال فضا علاوه بر سطح مورد توجه قرار گرفت و فضاهای عملکردی در زیر
اختلاف سطح حاصله گنجانده شد. چهار حیاط متناسب با چهار کاربری عمومی، دو محور
شمالی- جنوبی و شرقی- غربی، سایت را میسازند که در محور شمالی-جنوبی علاوه بر اتصال پروژه به زمینه اطراف، مردم را به
نظرگاهی عمومی میرساند. در پاسخ به پرسش شماره 4، کشیدگی شرقی- غربی مدولهای
تشکیل دهنده باغ تخت هماهنگ با راستای گسترش شهر و عامل اتصال دهنده طرفین سایت هستند
و امکان گسترش بنا را در آینده فراهم مینماید. در مقیاس متوسط، "تیوبهایی" عمود بر صفحه، فضاهای زیر زمین را به روی سطح متصل میکنند
و شیارهایی افقی و عمودی، سطح سبز و نفوذ نور به داخل را فضا فراهم میآورند. و در نهایت با افزودن محورهای آب و درختان بومی مانند
سروناز، پروژه، تصویری آشنا از باغهای ایرانی را در خاطره جمعی تداعی می کند.