بارسلونا – 1904 – 1906
در سال 1904 گائودی به همراه دوست و همکارش،
ژوزف بایو ای فونت (پیمانکار موفق ساختمان که بعدها خانه ی میلا را ساخت) مامور
بازسازی یک ساختمان کوچک در قطعه زمینی چارگوش شدند که در زمینی در امتداد گذرگاه
گراسیا که آن زمان شاهراه اصلی شهر بود قرار داشت. بیشتر ساختمان هایی که توسط
معماران مدرنیسم کاتالان طراحی شد در این دوره ساخته شده است. برای مثال، در جوار
خانه ی باتلو خانه ی جالب توجه آماتیر با پله هایی شکوهمند در قسمت فوقانی، توسط
معمار معروف ژوزف پیگ ای کادافالچ طراحی شد. کادافالچ به عنوان مورخ معماری نیز
شهرت جهانی داشت.
گائودی زیرزمین خانه را توسعه داد و طبقه ی پنجم
را برای بخش خدمتکاران اضافه کرد و طبقه ی اصلی را که خانواده ی باتلو در آن زندگی
می کردند، کاملا مورد بازسازی قرار داد. او پاسیو یا حیاط خلوت سرپوشیده ی مرکزی
را به منظور نورگیری بیشتر بازسازی کرد، نمای خارجی را از نو ساخت و پوشش بام را
تعویض کرد. نقشه ی سایر طبقات دست نخورده باقی ماند.
نمایی که از سمت خیابان دیده می شود (جالب ترین
نما) پوشیده از ماسه و سنگ های خاکستری است که با نقش و نگارهای گیاهی در سطح طبقه
اول و همکف حکاکی شده است. این فرم ها به صورت یک تکیه گاه کمی به سمت بالکن در
طبقه ی اصلی برجسته شده و سیر صعودی به طرف بالا دارند. تکیه گاه ها تمامی
ساختارهای باربر ینا از جمله شش ستون سنگی که با پنج آرک به هم متصل شده اند را در
بر می گیرد. حرکت احجام به صورت مقعر و محدب یادآور ساختار استخوان بندی شده است و
حس تنومندی و استواری را القا می کند. در بالای دو طبقه ی اول نمایی از رنگ های
رنگین کمان وجود دارد که با استفاده از سرامیک های براق لعابی حالتی مواج پیدا
کرده است. موزاییک ها توسط خود گائودی طراحی و نظارت شده و شامخل 200 قطعه سرامیک
در سه اندازه و ضخامت است که روی زمینه ای از خرده های سرامیک همرنگ با صفحات اصلی
نصب شده اند. رنگ غالب در آن ها سبز-آبی درخشانی است که طیف رنگی در طول روز ایجاد
می کند. بی نظمی و نور این طیف رنگی در کنتراست خوشایندی با فاصله های منظم پنجره
ها و قالب های آهنی سخت نرده ی بالکن ها قرار دارد.
حرکات موجی شکل بنا که در گوشه های مجاور خانه ی
آماتیر برجسته تر می شود به برج کوچک بنا کمک می کند تا از پلکان حلزونی که به بام
می رود، محافظت کند و با این روند برج کاملا نمایان می شود. این برج نیز از صفحات
و خرده های سرامیک پوشیده شده است. گائودی در ابتدا می خواست برج در قسمت مرکزی
بالای نما قرار بگیرد. اکنون این قسمت با یک بالکن کوچک و جذاب از آهن فرفورژه
اشغال شده که به منظور بالا بردن اثاثه به داخل طبقات از آن استفاده می شود.
گائودی با بردن برج به کنار ساختمان، به طرحی قوی و هارمونی زیبایی با اضافه کردن
تراس دست یافت که نمای آن را پیگ ای کادافالچ طراحی کرده بود. روی این حجم استوانه
ای شکل حروف اول اسم مریم، یوسف و عیسی با سرامیک لعابی نوشته و تزیین شده که نماد
تکریمی صمیمانه از خانواده ی مقدس است. نما در قسمت فوقانی با سقف شیروانی چهارترک
دوشیب خاتمه می یابد. این عادت گائودی بود که بدین ترتیب برای مقابله با نوسانات
دما، عایق بندی مناسب و تهویه ی مطبوعی را برای بنا فراهم می کرد. فرم نامتقارن در
نوک بام که در قسمت بالایی با پیچ و خم هایی برجسته شده شبیه پشت اژدهاست و با
کاشی های مقیاس داری پوشیده شده که از سرامیک های براق رنگی به ترتیب زرد به سبز و
آبی روشن ساخته شده است.
محققان کارهای گائودی همگی در این که این اثر
یکی از موفق ترین ترکیبات هنری گائودی است هم رای هستند. در اینجا او به یک توازن
قوی بین المان های مختلف و مستقل دست یافته
و از نظر مواد و مصالح مصرفی در داخل و خارج بنا روابط مطلوبی برقرار کرده
است. وی همچنین در این اثر به تناسبات خوبی بین مدول نامنظم اجزا و نمایش اشکال
نامتقارن دست یافته است و به طور کلی به نمایی واحد و منسجم و بسیار غنی رسید که
در نور به آرامی در حال ارتعاش و تغییر
است.
نمای امروزی بنا از آخرین طراحی های گائودی است
که وقتی کار بر روی پروژه در حال انجام بود تکمیل شد. محققان یادآور شدند که
گائودی وقت زیادی را بر روی مدل گچی این پروژه صرف کرد و فضاهای موجی شکل بنا در
کل ساختمان به سختی و باتلاش زیاد و طی اشتباهات و اصلاحات فراوان به شکل صحیح
درآمد. نرده های چدنی و نقاب مانند بالکن ها نیز با استفاده از یک ماکت گچی در
مقیاس 1:1 بررسی و ساخته شدند.
ورودی ساختمان در انتهای سمت چپ نما واقع شده
است. وارد شدن به داخل ساختمان به د. طریق امکان پذیر است. مسیر نخست مستقیما به
سمت پله ها می رود و دسترسی را به طبقه ی اصلی که آپارتمان صاحب خانه در آن قرار
دارد مهیا می سازد. مسیر دوم پاسیو را قطه کرده و دو ردیف پله را که پیرامون چاله
ی آسانسور قرار گرفته اند، به بخش خدمه و مستاجرین متصل می کند. چاله ی آسانسور در
وسط پاسیو قرار دارد. پاسیو با نوری که از طریق نورگیر سقفی تعبیه شده در قاب بیضی
شکل آهنی در بام دوشیب می گیرد، روشن می شود. در اطراف بام تعدادی بازشوی ثابت
تعبیه شده تا امکان تهویه ی طبیعی را غراهم سازند. با این روش جریان هوا مجبور به
بالا آمدن و تهویه است، همانند حالتی که در دودکش های شومینه اتفاق می افتد.
دیوارهای پاسیو در قسمتی که پنجره های طبقات مختلف قرار می گیرند با نورهای از
سرامیک های سفید و آبی روشن پوشیده شده اند که با حالت اریبی که دارند بر وسعت فضا
می افزایند. کاشی ها از بالا به پایین روشن می شوند، به طوری که در قسمت های
بالایی آبی تیره بوده و رفته رفته در پایین به سفید تبدیل می شوند. پنجره ها نیز
با قابی غیرمعمول از سرامیک های رنگی پوشیده شده اند.
آپارتمان خانه ی باتلو در طبقه ی اصلی با پلکانی
از طبقه ی همکف قابل دسترسی است و پلکانی چوبی دارد که لبه های آن مانند منحنی های
سینوسی شکل گرفته است. دیوارها نیز حالت موج دار دارند و تا دهلیز ورودی دوم ادامه
می یابند و از دو پنجره که در سقف تعبیه
شده اند نور می گیرند. آپارتمان باتلو از تعدادی اتاق با اندازه های مختلف تشکیل
شده است که دیوارها و سقف های مواج آن حالت سیالیت و توالی فضاها را القا می کنند.
یک اتاق انتظار با شومینه ای دیواری از سرامیک
های تیره، در سالن ورودی قرار گرفته و به اتاق نشیمن منتهی می شود که پرده ای موج
دار، فضای محراب آن را پنهان می کند. یک
پارتیشن بزرگ چوبی که با شیشه های رنگی تزیین شده و قابلیت باز و بسته شدن
آکاردئونی دارد، اتاق استراحت را به اتاق پشتی متصل می کند.