هدف یک طرح پژوهشی جدید اتحادیه اروپا، استفاده از فن آوری زیستی برای مبارزه با آلودگ ی محیط است. در این طرح، نوع ویژه ای از جلبک مورد توجه پژوهشگران است.
اوا دکر از دانشکده زیست شناسی دانشگاه فرایبورگ در آلمان می گوید: “ما از جلبک استفاده می کنیم چون این گیاه سطح بزرگی دارد. ساختارهای آنرا می توان مشاهده کرد و می تواند اجزای آلاینده موجود در هوا را پاک کند. جلبک دارای کپسول هایی از شاخک است که هر یک از این شاخک ها گیاه جدیدی تولید می کند. ما با استفاده از این شاخک ها، در آزمایشگاه گیاههای جدید پرورش می دهیم.”
زیر نظر قرار دادن اکسید نیتروژن، اکسید گوگرد و همچنین فلزهای سنگین که با هوا منتقل می شود، مانند کادمیوم، سرب یا نیکل با استفاده از فن آوری موجود بسیار دشوار است چون به اندازه کافی دقیق نیست و بسیار گران تمام می شود. یک گروه از زیست شناسان در دانشگاه فرایبورگ آلمان در یک محیط کنترل شده، این جلبک ها را پرورش می دهند.
اوا دکر، پژوهشگر دانشکده زیست شناسی دانشگاه فرایبورگ می گوید: “وقتی به این مرحله می رسیم باید تعداد بیشتری از این جلبک را پرورش دهیم و این زمانی است که از یک راکتور زیستی استفاده می کنیم. حجم آن پنج لیتر است در حالیکه اینجا فقط با ۲۰۰ میلی لیتر کار می کند. این به معنای آن است که می توانیم جلبک بیشتری در یک راکتور زیستی تولید کنیم.”
از گیاهان قبلا نیز بعنوان شاخص زیست شناسی استفاده می کردند، چون ویژگی جذب آلاینده ها را دارا است. جلبک از این نظر جایگاه ویژه ای دارد چون ریشه ندارد و از سطح بسیار وسیعی برخوردار است. نکته جدید، پرورش به مقدار زیاد این گیاه در شرایط کنترل شده آزمایشگاه است.
رالف رسکی، پژوهشگر دیگر دانشکده زیست شناسی دانشگاه فرایبورگ آلمان می گوید: “ما نه تنها تغییرپذیری زیست شناسی را از طریق کلونینگ یا شبیه سازی به کمترین حد ممکن می رسانیم، بلکه با شرایط تولید مثلی که ایجاد کرده ایم می توانیم تضمین کنیم که سطح آلودگی جلبک و همچنین رشد آن در شرایط مشابه نگه داشته می شود. ما نمی توانیم فقط با مواد گردآوری شده از طبیعت به این هدف دست پیدا کنیم.”
این گیاهان در کیسه های نفوذپذیر هوا گذاشته و در ایستگاه های نظارت در مکان های مختلف اروپا قرار داده می شود، تا آلاینده های موجود در هوا را جذب کند. این فن آوری هم اکنون در شهر سانتیاگو د کومپوستلا در اسپانیا مورد آزمایش قرار گرفته است.
کارلوس براییس کاربایرا برانیا، محقق در دانشکده زیست شناسی دانشگاه سانتیاگو د کومپوستلا می گوید: “نمونه ها در سه نسخه و به مدت سه هفته قرار داده می شود تا همه آلودگی های محیطی را جمع کند. در این مکان خودروها عبور می کنند و کارخانه های صنعتی وجود دارد.”
پس از این مرحله، جلبک خشکانده و تبدیل به غبار می شود. سپس مورد آزمایش واقع شده و مقدار آلاینده ها مورد بررسی قرار می گیرد. این نوع نگرش که ترکیبی از زیست شناسی مولکولی، علم مواد، محیط زیست و علم فرایندای زیستی است، می تواند در آینده در دیگر زمینه های محیطی مورد استفاده قرار گیرد.
خوزه آنخل فرناندز اسکریبانو، دانشکده زیست شناسی دانشگاه سانتیاگو دی کومپوستلا می گوید: “ما در نظر داریم این ایده و این فلسفه را در زمینه رودخانه ها، مزرعه ها و منطقه های صنعتی بسط دهیم… این آلاینده ها می تواند بر رودخانه ها تاثیر گذارد و با ریختن به دریا، حتی محیط دریایی را آلوده کند. در آینده، توسعه این ابزار ممکن خواهد بود و به این ترتیب همه این آلاینده ها که بر محیط تاثیر می گذارند را خواهیم شناخت.”