سال ۲۰۲۱ موعد تولد یا فراگیر شدن واژههای جدیدی در فرهنگ اصطلاحات عرصه
فناوری بود؛ واژههایی که نماینده پدیدههایی شدهاند که بسیاری از آنها تا همین
یک سال پیش صرفا تخیلی بیش نبودند.
از خلق جهانی موازی در قالب "متاورس" یا
فرا جهان گرفته تا رونمایی از چارچوب نسل جدید اینترنت بر پایه نسخه "وب۳"، دنیای فناوریهای نو در حوزه فضای مجازی طی سال ۲۰۲۱ صحنه خلق و پدیدار شدن حداقل ۹ واژه و اصطلاح جدید بود که بسیاری از آنها هنوز
چندان همهگیر نشدهاند و به همین دلیل شنیده شدن آنها از سوی بسیاری بیش از آن
که یادآور مفهومی باشد، سوالبرانگیز است.
ان اف تی، متاورس، آی آر ال، تمرکززدایی، دیفای،
دَئو، وب۳، آلتکوین و هایپرسونیک از جمله این واژههای
نوزاد هستند، اما سادهترین معانی آنها و پدیدهای که قصد توصیف آن را دارند،
چیست؟
ان اف تی
"ان اف تی" از سوی فرهنگ لغات انگلیسی کالینز به عنوان واژه سال ۲۰۲۱ شناخته شده است.
سادهترین معنای ان اف تی، گواهی اصالتی است که شامل یک رشته منحصر به فرد از
علائم رمزی است. هر رشته رمز دیجیتالی که میتواند گواهی اصالت یا مالکیت معنوی یک
اثرهنری باشد به یک بلاکچین متصل است. بلاکچین یا زنجیره بلوکی که بستر خلق رمزارزها نیز به شمار میرود، شبکهای از اطلاعات گسترده
اینترنتی است که درست مثل یک دفتر بزرگ ثبت دیجیتالی معاملات است ولی امکان رخنه
در اطلاعات ثبتشده و حذف و دستکاری آنها به حداقل ممکن رسیده است.
متاورس
پس از اینکه فیسبوک نام
شرکت مادر خود را به متا تغییر
داد و جاهطلبیهای تازه خود را در دنیای مجازی مطرح کرد، کلمه "متاورس"
بر سر زبانها افتاد.
بر اساس فرهنگ لغت انگلیسی آکسفورد، متاورس به معنای "فضای واقعیت مجازی است
که در آن کاربران میتوانند با یک محیط تولید شده توسط رایانه و سایر کاربران فعال
در آن تعامل داشته باشند."
این بدان معناست که افراد میتوانند با استفاده از
هدست، عینک یا صفحه نمایش رایانه و یا گوشیهای هوشمند در محیطهای مجازی کار،
زندگی و فعالیت کنند. متاورس مدتها دیش از تغییر نام شرکت مادر فیسبوک، در بازیهای
ریانهای نمود اولیه پیدا کرده بود.
این اصطلاح سه دهه پیش در رمان سقوط برف نوشته نیل استفنسون ابداع شده بود.
آی
آر ال
واقعیت مجازی باعث ایجاد نام اختصاری آیآرآل به عنوان مخفف در
زندگی واقعی شده و اشاره آن به چیزی واقعی و تجربهای خارج از دنیای مجازی است.
تمرکززدایی
یکی از موضوعها و اهداف بزرگی در صنعت فناوری با خلق پدیدههای جدید مجازی دنبال
میشود، تمرکززدایی است؛ به این معنا که قدرت، نظارت و سلطه از دولتها و نهادهای
زیر مجموعه آنها و نیز شرکتهای بزرگ به کاربران منتقل شود.
دیفای
دیفای مخفف امور مالی غیر متمرکز است و هدف آن توسعه یک نظام ارائه خدمات مالی است
تا نیاز به بانکها و نهادهای مالی سنتی و متمرکز را از بین ببرد. این نظام مالی بر پایه
قراردادهای هوشمندی که در زنجیرههای بلوکی شکل گرفته، خلق شده است.
دَئو
دئو مخفف سازمان غیرمتمرکز خودمختار Decentralised Autonomous Organisation است و در مفهوم
کلی خود به یک مجموعه یا نهاد اینترنتی اشاره دارد که متعلق به اعضای خود است و
رهبری مرکزی و متمرکزی ندارد. در عوض، قوانین جوامع آن بر پایه کدگذاریها بر روی
یک بلاکچین و بر اساس قراردادهای هوشمند ثبت و اعمال میشود.
وب۳
وب۳ یا وب ۳.۰ در مقایسه با وب۱ و وب۲
به عنوان نسل بعدی اینترنت نامگذاری شده است. وب۳ با ارائه ترکیبی
از دو نسخه قبلی اینترنت به دنبال خروج جهان مجازی و فعالیتهای اینترنتی را از آن
کنترل انحصاری غولهای فناوری همچون گوگل و فیسبوک است و برای تحقق این هدف در پی
ایجاد چتری جدید برای پوشش و سازماندهی اکوسیستم آنلاین غیرمتمرکز بر پایه بلاکچین
است.
آلْتکوین
آلت کوین به تمام رمزازهایی گفته میشود که پس از بیتکوین معرفی شده است. این
اصطلاح شامل سایر رمزارزها همچون اتریوم، باینانس کوین و تتر Tether میشود که پس از
بیتکوین به سهم خود بخشی از ارزش بازار جهانی ۲.۳ تریلیون دلاری
رمزارزها را به خود اختصاص دادهاند.
هایپرسونیک