ما از این پس تحت شمول بی فرمی تعریف خواهیم شد، اما بی فرم بودگی همچنان دارای فرم است و بی فرمی یک گونه شناسی نیز دارد و این بدان معنا نیست که در عصر توفق نسلی از معماران مبهم گرای کامپیوتری همچون گرگ لین و بِن وَن بِرکل همه چیز از میان رفته باشد. در واقع راز فضای پس ماند این است که هم پس رانده شده است و هم بی قید؛ هر چه بی فرمی در تمام شئونات طراحی بیشتر رسوخ می کند، وجوه فرمی ان بیشتر منکوب شده به حاشیه می رود و به تبع ان تمام قواعد، مستمسکات، متشکلات و تنظیماتش. ایا با سایه هربرت مارکوزه و تحمل سرکوبگر مواجهیم؟
انگونه که کولهاس در مقاله فضای پس ماند می گوید: فضای پس ماند برمودای مفاهیم است، تمایزات را از میان بر می دارد، به پایان رساندن را تضعیف می کند، فاصله گذاری میان تمنا و تحقق را مخدوش می سازد. سلسه مراتب را با انباشت و ترکیب را با تزاید جایگزین می سازد؛ فضای پس ماند هم بارورشدن است و هم در حال رشد و نمو بودن. پوشش امنیتی عظیم و فراخی است که زمین را از محافظت مصون می دارد. فضای پس ماند درست مانند محکوم به در یک جکوزی بودن با میلیون ها نفر از بهترین دوستانتان است. امپراتوری مغشوش ابهام است که بالا و پایین، عمومی و خصوصی، سرراست و خمیده و حریص و فارغ را برای تبیین شمایل چهل تکه ی در هم امیخته ای از یک وضعیت موکدا متلاشی شده در هم می امیزد.
روی کرد اسلاوی ژیژک به فضای پس ماند در گفتمان کولهاس را می توانید اینجا مشاهده فرمایید
برای اشنایی با نگره کلی رم کولهاس نسبت به معماری و شهر ببینید نوشتار رم کولهاس؛ لیبدویِ معاصر بودن با شهر نوشته رافائل مونئو با برگردانی از ایمان رئیسی و حسام عشقی صنعتی
برای اشنایی با مفاهیم پایه ای گفتمان کولهاس می توانید مشاهده فرمایید نوشته رِم کولهاس؛ آیکـُـن[سندرم]امپراتوری
محمد رضا هل فروش در نوشتار رم کولهاس؛ بازْتدقیق تمدنیِ فضا و زمان رویکرد کولهاس در طراحی را متناسب با مفاهیم پایه ای معماری تدقیق نموده و تاثیر کولهاس بر بازنگری در این مفاهیم را مد نظر می اورد
انتونیو نگری در نوشتار رم کولهاس و زیست پس ماندی شهرـ نشین عمیقا تلاش می کند مفاهیمی همچون فضای پس ماند و بزرگی را در گفتمان کولهاس واکاوی نماید
مازیار مظلومی در نوشتار رم کولهاس و نبوغ معمارانه در دو اثر مکتوب تغییر نگره کولهاس حین نگارش دو اثر مهمش را مد نظر اورده است
رم کولهاس در درسْ گفتار جهان مسطحِ مابعد امریکایی بر مفاهیمی همچون جهانی شدن، شرق شناسی و تاثیر ان ها بر الگوواره هایی همچون اسمان خراش ها می پردازد
برای مشاهده نوع نگاه رم کولهاس به مدرنیته، نحوه کارکرد ان در معماری، میزان انحراف از اصالتش، ظهور مجدد جریان های نومدرن و چگونگی اوج و فرود ان می توانید ببینید نوشتار رم کولهاس و پروژه اتمام مدرنیته را به قلم محسن نطنج و همچنین نوشتار رم کولهاس و هستی شناسی معماری؛ پاردایم بازگشت و بازخوانی مدرنیسم متقدم