هم زمان با گسترش روز افزون جمعيت شهري، مردم براي جستجوي فرصت هاي اقتصادي به مراكز شهري مهاجرت مي نمايند؛ تا به تحرك اجتماعي، دسترسي به مراكز تحصيلي و آموزشي، منابع بهداشتي و شغل هاي بهتر دست يابند. كشورهاي جهان سوم، با ملاحظاتي انديشمندانه در طراحي اين پايتخت هاي جديد شهرنشيني، مي توانند به اين جهش ناگهاني جمعيت و رو به رشد، رسيدگي نمايند.

روند افزايش جمعيت در بعضي از شهرها تا به حدي افزايش يافته است، كه چنين تراكم بالايي در تاريخ شهرنشيني، ديده نشده است.افزايش رده بندي شهرها به مگا شهر و مشكلاتي كه چنين تراكم جمعيتي با آن روبه روست، نشان دهنده ي اين واقعيت مي باشد كه شهرهاي ما به نقطه اشباع رسيده اند و نياز مبرمي به حل اين مسائل خواهند داشت.

سنگاپور، كشوري جزيره اي در اقيانوس آرام آسيايي، سومين كشور متراكم دنياست.سال گذشته، با همكاري مركز شهرهاي قابل زندگي و موسسه زمين شهري، اجلاسي از برنامه ريزان برجسته و سياست گذاران، جهت بحث و گفتگو پيرامون مراحل توسعه ي سنگاپور، در پاسخ به رشد اخير جمعيت شهري خود، برگزار گرديد. نتيجه اين كنفرانس، فهرستي از ده نكته مي باشد تا با كمك آن، سنگاپور به شهري در عين حال بسيار متراكم اما قابل زندگي تبديل گردد.

مهم ترين اصل در موفقيت سنگاپور در دورانديشي پيش از طراحي شهرهاي جديدش، استفاده از استراتژي " مردم محوري " ( نخستْ، مردم ) خواهد بود. پاتريك ال فيليپ، از موسسه زمين شهري، مي نويسد : " راه حل تشخيص شهرهاي موفق در اين كوشش و كشمكش، پاسخ به اين سوالات است؛ چگونه، چه چيزي و در كجا بسازيم تا با اين تغييرات كنار بياييم : بازسازي سيستم سرمايه گذاري، تغيير هزينه هاي انرژي، جمعيت و تغييرات جمعيتي، تغيير نيازهاي خانه سازي و پيشرفت در تكنولوژي. "

اين فهرست، نشان دهنده ي چگونگي استفاده ي سنگاپور از چالش انفجار جمعيت شهرنشيني و تبديل آن به فرصتي براي ايجاد يك محيط زندگي و كار جذاب و سرزنده مي باشد. قدرت اين تحقيق در اينست كه اين نكات، قابل اجرا، موجه و قابل بسط در جوامعي با تحول سريع در ساخت محيط، در مقابل رشد سريع جمعيت شهرنشيني، مي باشد.

نكته 1 : برنامه ريزي بلند مدت جهت رشد و نوسازي

پايه گذاري اهداف بلند مدت و ميان مدت، به پايا ساختن موقعيت شهر، در ميان تغييرات جمعيتي و نوسان شرايط اقتصادي، كمك بسزايي مي نمايد. با همكاري برنامه ريزان شهري و سازمان هاي دولتي، يك شهر مي تواند، باني ِ سياست هاي زمين پاسخگو و كنترل توسعه گردد كه با ادامه ي اين برنامه ها، جوابگوي نيازهاي در حال تغيير ِ جامعه و اهداف كلي يك شهر باشد. تصميمات اوليه طراحي هوشمند، مي تواند چارچوبي براي يك مدل " شهر قابل زندگي " را ايجاد كند. 

نكته 2 : پرورش تنوع و جامعيت

تنوع و گوناگوني، نفعي فرهنگي براي شهرها مي باشد و محيط هاي شهري را بدل به فضاهايي جذاب و منحصر بفرد براي زندگي مي گرداند. همچنين، فرصت هاي شغلي متعددي نيز در طراحي متنوع و جامع، به عنوان يك هدف، به وجود مي آيند. طراحي جهت كاربري هاي متنوع و چندگانه و انعطاف پذيري در استفاده از زمين، جوامع را جهت عدم اتكاي منحصر بر صنعت براي حل مسائل اقتصادي، تضمين مي نمايد. در حالي كه، تنش هاي فرهنگي به علت عدم تحمل، در بعضي از جوامع به وجود مي آيند، اين نوع طراحي، تنوع امكانات و منابع را در ميان گروه هاي مختلف اقتصادي و فرهنگي نيز، تضمين مي نمايد.

نكته 3 : نزديكي بيشتر با طبيعت

يك جزء كليدي و پر اهميت جهت شهرهاي قابل زندگي، سلامت محيط زيست مي باشد. اين نكته بر نياز ِ شهر براي اختصاص جهت فضاهاي سبز، بدنه هايي از آب، پارك ها و مكان هاي طبيعي جهت تفريح و سرگرمي، تاكيد مي نمايد. فراواني فضاهاي سبز، خودْ راهي ست طبيعي جهت كنترل كيفيت هوا و درجه حرارت كه مي توانند از اثر جزيره بر آسفالت و بتن پديد آيند.

نكته 4 : توسعه مقرون به صرفه و همسايگي هاي چندگانه

طراحي جوامع خودكفا و محلات فشرده، اضطراب بودن در شهرهاي بزرگ را كم مي نمايند و دسترسي به امكانات مشترك را فراهم و باعث ثبات بيشتر در پيوستگي جامعه مي گردند. كاربري هاي چندگانه، همچنين بر تنوع اجتماعي و اقتصادي جامعه مي افزايد و اهداف نكته 2 را نيز تقويت مي نمايد.

نكته 5 : تغيير فضاهاي عمومي بدون استفاده

در كناره هاي مكان هاي عمومي و زير ساخت هاي شهري، فضاهاي بلا استفاده و هدر رفته ي زيادي وجود دارد. استفاده ي بهينه از اين فضاها، فرصت هاي منحصر بفردي براي انواع گوناگون توسعه ، فراهم مي سازد. اين فضاهاي عمومي بالقوه را مي توان جهت اضافه نمودن به سرزندگي شهر، توسعه بخشيد.

نكته 6 : اولويت بندي گزينه هاي حمل و نقل سبز و ساختمان ها

توسعه ي زيرساخت هاي حمايتگر و تقويت كننده ي حمل و نقل سبز، به كم كردن وابستگي و مصرف انرژي، كمك شاياني مي نمايد و اين امر، به توسعه منابع آگاه و پيش بيني استراتژي هاي رشد نيازمند مي باشد. برخي از اين سياست ها شامل گسترش حمل و نقل عمومي و ايجاد پياده روهايي امن و قابل دسترس مي باشد.

نكته 7 : كاستن از تراكم با تنوع و اضافه كردن مرزهاي سبز

سنگاپور، با اتخاذ يك استراتژي در منطقه بندي، به تشويق توسعه چندگانه با استفاده از مجاورت ساختمان هايي با ارتفاع هاي متفاوت نموده است. ايجاد اين خط آسمان متنوع مي تواند در افزايش صميميت خيابان ها و اجتناب از بوجود آمدن دالان هاي باريك در امتداد خيابان هايي با آسمان خراش هاي بسيار، موثر باشد. اين منطقه بندي مركب، خودْ مي تواند مشوقي در بوجود آوردن كاربري هاي چندگانه باشد.

نكته 8 : فضاهاي فعال جهت ايجاد امنيت بيشتر

پروژه هاي مسكن عمومي با ارتفاع زياد، اقدام به افزايش ديد بر خيابان ها مي نمايند تا با ايجاد اصل " چشمان همسايه ها بر شماست " امنيت همسايگي ها را به طور موثرتري از اصل اقتدار و امنيت افزايش بخشند. اين روش مي تواند يك سيستم طبيعي و فراگير از اعتماد را ميان همسايه ها و جوامع فراهم نمايد.

نكته 9 : ارتقاء راه حل هاي نوآورانه و غير متعارف

راه حل مشكلات شهري در شهرهايي با موقعيت خاص، تشويق در استفاده از روش هاي نوين و مبتكرانه، همراه با توجه به مديريت منابع و كنترل استفاده از زمين مي باشد.

نكته 10 : مشاركت مردمي، عمومي و خصوصي

پيشرفت نياز به همكاري دارد. مشاركت اين سه گروه مي تواند تضميني بر حل مشكلات گوناگون و پاسخي بر نگراني ها باشد. اين همكاري ِ عرصه هاي عمومي و خصوصي، دولت و شهروندان، حق مالكيت شهري را تضمين مي نمايد و تقاضاي توسعه شهر را يكپارچه و همگاني مي سازد.