دهه شصت، دهه پرتکاپو، هیجانی، آرمانگرا و ... بود، پس از جنگ صنعت توسعه می یافت و این بار ماشین، به عنوان تسهیل گر در شکل گیری آرمان ها نقش جدی داشت، بعد از نسل اول آینده گراها چون سنت الیا، آینده گرایان جدید به دنبال حضور قوی صنعت گری نوین در مداخلات محیطی از اشیاء کوچکِ مصرفی تا اثر معماری و یا سکونتگاه ها بودند و در تفکراتشان جهش های جدی از روندهای متداول دیده می شد.

یونا فریدمن به دنبال اوربیتال های مستقل از زمین بود و اندیشه ناجاییِ وابستگی ها را متزلزل می کرد و همچنین تحرکی که ماشین در اختیار انسان می گذارد، او مقیاس ها را تغییر می داد، ایده ال های او موجب می شد رشد سریع صنعتی شهرها را به کانون متراکمی بدل کند که در آن ها به جز تغییر مقیاس در شبکه های ارتباطی و ساختمان ها ـ بلند شدن بناها و عریض شدن معابر ـ ایده جدیدی دیده نمی شد ـ آن چیزی که علی رغم تمامی نواندیشی ها نوین، هنوز به دلیل سهولت اجرا، محافظه کاری و تفکر سوداگرانه در بسیاری از نقاط جهان تداوم دارد و تنها شاهد تغییراتی در هندسه و شکل ظاهری این توده گذاری هستیم. (عکس شماره 1)

آرشیگرام به دنبال باک مینستر فولر در گرایش "های تک" مسایلی چون سبکی، مدولاسیون، کپسول های فضایی، تحرک، قابلیت تغییر و توسعه ... و معماری ای از جنسِ در حال شدن را دنبال می کردند که تا حدی الگوی سکونتی ای تحت سیطره دیدگاه چپ و مردم وار در آن دوران را منعکس می کرد. (عکس شماره 2)

پیتر کوک با همراهانی چون مایکل وب، تئو کروزبی، دیوید گرین و ... کلان سازه های متحرکی را ارایه می دادند که پیوسته خود ترمیم و در حال تغییر وجودیْ مکانی بودند. در سوی دیگر جهان، متابولیست ها تحت رهبری کنزو تانگه با ایده های مشابه و تاثیر گذاری متقابل شکل گرفتند، معماران شهیر دیگر ژاپنی چون کیانوری کیکوتاکه، کیشو کوروکاوا، آراتا ایسوزاکی و ... را می توان در این گروه یافت، آن ها نیز در مسیر "های تک" به دنبال کلان سازه ها، مجموعه های چندکارکردی، ساختارهای خود ارتقا، خود احیا، در تغییر و از همه مهم تر به ایجاد زمین مصنوعی به جای تاوه های متداول مطبق پرداختند. (عکس شماره 3)

شاید پروژه توسعه شهر توکیو در خلیج مجاورش مانیفست انقلابی این گرایش بود، در حالی که طی پنج سال جمعیت توکیو سه برابر  می شد ـ از سه و نیم به ده ملیون نفر بالغ می گردید ـ ایده ان ها در برابر ایده متداول ان زمان یعنی منهتنیسم که در اغلب شهرهای صنعتی دنبال می شد ـ برج های مرتفع احاطه شده با خیابان های ماشین رو با حاشیه پیاده رو ـ قرار می گرفت. (عکس شماره 4)

تانگه با محوری ساختن مسئلهِ ارتباط مکانیزه، چه خصوصی و چه عمومی و ایجاد لوپ های ترافیکی متواتر برای دسترسی های سواره و با جدا سازی پیاده بر فراز آن، با پل هایی در سطوح پیاپی، زمین های مصنوعی ایجاد شده بر فراز خلیج توکیو را به هم مرتبط می کرد. شکل سه بعدی زمین ها چون دامنه کوه مقدس فوجی، از پوشش سقف خانه های سنتی ژاپن الهام گرفته شده است (عکس شماره 5) ـ در نوشتار ژاپنی، کارکترها بجای کلمات قرار گرفته اند و کاراکتر خانه با دو منحنی مایلِ مقعرِ متقارن و نشان داده می شود. (عکس شماره 6)

اگرچه این طرح تحقق نیافت اما در همان دوره تاثیراتی در شیوه های شهر سازی گذاشت؛ از جمله با کمک معماران محلی، در طرح بازسازی شهر اسپوژه در یوگوسلاوی سابق که بر اثر زلزله تخریب شده بود. ایده تانگه متناسب با دیدگاه زمانه در پی تغییر جهان فرامتنی بود و با وجود دنباله روی از کوربوزیه و حضور فعال در سیام، با ارایه طرح هایی چون ژیمنازیوم المپپیک توکیو و یا کتدرال سنت مری در توکیو ثابت کرد که می توان در چهارچوب دیدگاه مدرن و خارج از مانیفست های ارایه شده در غرب، اثری متفاوت با آبستراکشن متکی بر سازمان و هندسه تحول یافته باروک پدید آید.