اگرچه اصول تاریخی مدرنیسم به نظر برای شکستن اعتبار سنت ها در شوروی مناسب بود، اما تاریخ معماری اتحاد جماهیر شوروی تا حدودی پیچیده تر از این است که در رای بگنجد. واقع
گرایی سوسیالیستی نئوکلاسیک شناخته شده ی استالین،جریان انقلاب کانستراکتیویست های اتحاد
شوروی را تعویض کرد و تنها در زمان خروشچف بود که بازگشت به مدرنیسم، از طریق گرایش به غرب تسهیل شد، توانست این روند را تا حدودی تغییر دهد. عکاسان معماری، دنیس اساکوف و دیمیتری
واسیلینکو، اخیرا از یک هواپیمای بدون سرنشین استفاده کرده اند تا عکس هایی از چندین
ساختمان برجسته که ماحصل دوره مدرنیسم خروشچفی در روسیه اند عکاسی کنند، تصاویر نشان می دهند، هندسه ی این بناها در عمل اشکال وابسته به ایدئولوژی رژیم بوده اند، واقعیتی که کشف ان تا زمان استفاده از ماهواره ها و هواپیماهای بدون
سرنشین تجاری میسر نبود، تا پیش از این تنها دیدگاه ها و نظرورزی ها بود که توسط معماران مطرح می شد. با این حال، انگونه که عکاسان می گویند: "این فرم های اسلوب
دار برای افسران دولتی که مجبور به اجرای زیبایی شناسی از بالای خروشچف بوده اند
بسیار جذاب بوده است.
عکس های گرفته شده در داخل و اطراف مسکو شامل آثار چند
معمار برجسته شوروی می شود. لئونید پاولوف بسط طیف گسترده ای
از سبک های معماری را تحت حمایت دولت آغاز کرد. او به عنوان یک ساختارگرا شروع به
کار نمود و پیش از آنکه به عنوان یکی از برجسته ترین مدرنیست های پس از جنگ
اتحاد جماهیر شوروی شناخته شود، گرایشش بیشتر به سمت طراحی های تاریخی و برگرفته
از استالین بود.
به همین ترتیب، یوری پلاتونف، از سمت دولت به طور گسترده ای
به رسمیت شناخته شد، عنوان "معمار خلق اتحاد جماهیر شوروی"، به او داده شد او همچنین جوایزی چون مدال
نقره ای آکادمی هنر از اتحاد جماهیر شوروی را نیز دریافت نمود.
موزه
وی آی لنین در گورکی یکی از آخرین پروژه های پاولوف و از اولین ساختمان های
شوروی است که به سمت زیبایی شناسی پست مدرنیستی حرکت می کند و به همین دلیل قابل توجه
است. اگر از طبقه همکف به این موزه بنگریم، واقع در شهری است که لنین سال های واپسین
زندگی خود را در آن سپری کرده است، که با یک ورودی خاص از غرفه نمایشگاهی بر آن چیره
شده است. اما از بالا، پلان ساختمان مجموعه ای از اشکال مربع متصل به هم را نشان
می دهد که با یک فرم دایره، به هندسه ساختمان تاکید می کند، و در دید دیگر و از
نمای پشت ساختمان، این اشکال دیده نمی شوند(تصاویر 2-5).
اگر چه این ساختمان هرگز به طور کامل ساخته نشد، اما مرکز
خدمات خودکار، همچنان ساختمانی با فرمی قابل تحسین در کنار بزرگراه ها به شمار می
رود. این ساختمان به صورت عمده با بتن خام ساخته شده که امروزه با بیلبوردهای
تبلیغاتی پوشیده شده است. همانند مثال قبلی، به نظر می رسد که معمار هندسه منحصر
به فرد این ساختمان را در دیدگاهی روشن پنهان کرده است: اگرچه فرم مثلثی از منظر
هوایی کاملا مشهود است، اما فرم منحصر به فرد آن در هنگام مشاهده از درون اتومبیل های
مسافری که بر سطح زمین در حال عبور هستند به سختی قابل تشخیص است(تصاویر 6-8).
در مقایسه با دو ساختمان قبلی، مرکز رایانه پاولوف در نمای
افقی، فرمی نزدیک به مکعب را نشان می دهد؛ در حالی که از منظر هوایی، فرمی مکعبی
با یک سری مستطیل های به هم پیوسته و هم پوشانی شده است(تصاویر 9-11).
موزه اورلوف، که قدمت آن به "کانستکامر" می رسد،
مجموعه ای است متعلق به پیتر بزرگ در سال 1716 که پلاتونوف در آن عناصری عقلانی و غریزی را با هم
ترکیب کرده است. ساختمان شامل یک حجم مربع اصلی، با حیاط مربعی که به موازات مربع
بیرونی در داخل ایجاد شده، می باشد که احجام منحنی شبیه به برج، در مرکز هر یک از
چهار نما به ساختمان اضافه شده اند. در هر موقعیت چرخشی متقارن از ساختمان، هر
برجک دارای فرمی منحصر به فرد در طراحی پلان می باشد(تصاویر 12-14).
موسسه شیمی زیست شناسی از دید سطح خیابان کمی بیشتر از یک رشته طولانی از بلوک های
اداری به نمایش در می آیند و از منظر پلان، چیزی شبیه به اتصالات مولکولی یا شاید
شکل انتزاعی رشته دی-ان-ای را ارائه می دهد. احتمالا این که فرم نمودار ساختاری با
لوگو موسسه کاملا مشابه است، تصادفی نیست(تصاویر 15-17).
به نظر می رسد ساختمان آکادمی علوم روسیه، از پلان، با بخش های
جداگانه و تکراری خود، در تبادل با فرم باغ های همسایه باشد. اما از این دیدگاه عمدتا
فریم های تزئینی پیچیده ای که برج ها را برجسته می کند و جزئیات فراوانی از
نماها را نشان می دهند، پنهان می شود. در مقابل بسیاری از سازه های بی باک تر
در اتحاد جماهیر شوروی، درخشش ساختمان آکادمی علوم روسیه نشان دهنده اهمیت اتحاد
شوروی در علوم است(تصاویر 18-21).
کاخ پیشگام یک
مثال برای سلسله مراکز جوانان، جهت کار خلاقانه و آموزش ورزش ساخته شده در
سراسر اتحاد جماهیر شوروی و مورد علاقه شخصی خروشچف اختصاص داده شده
است. حجم طولانی و کم عرض مجتمع کاخ مسکونی در مسکو به طول یک کیلومتر منظره
زیبایی را با تنظیم طراحی پارک اطراف خود به وجود آورده است. در حالی که
دید هوایی نشان دهنده شش سالن است، از محور اولیه دارای فعالیت های مختلفی می
باشد(تصاویر 22-24).
سالن چند منظوره دروژبا ساختمان ساخته شده جهت
برگزاری رقابت های آمادگی والیبال برای المپیک سال 1980، سالن چند منظوره دروژبا، چه
از سطح زمین و چه از بالا پوسته ساختاری بتن خود را نشان می دهد. با این حال، دید
از سطح زمین فرم قوی نشان داده شده از بخشهای منحصر به فرد را نمایش می دهد و
دید از بالا نشان می دهد که این بخش های فردی چگونه برای تشکیل یک کل یکپارچه
گرد هم می آیند(تصاویر 25-27).
فقط یکی از آن بلوک های مسکونی متعدد پس از جنگ است که
حومه شهر مسکو را پر می کند، این برج با ابهت به لبههای سایت خود کشیده شده است.
به نظر می رسد فرم حرف Y در پلان این مجتمع به گونه ای است که درون حیاط، فضای پارک مانندی تعریف شده که
توسط بال های بلند ساختمان احاطه می شوند(تصاویر 28-30).
در مقابل مثال فوق، مجتمع مسکونی در لبد به چهار برج
جداگانه تقسیم شده است. اگرچه برج ها به صورت متمایز در سطح زمین مشخص می شوند،
دید هوایی نمایانگر شبکه ای از پیاده روهای پوشیده شده و فضاهای زیرزمینی است که
برج ها را به یکدیگر متصل می کنند(تصاویر 31-33).