معماران معاصر ایران, اتووود - بزرگترین سایت معماری
ثبت نام عضو جدید ایمیل آدرس: رمز عبور : رمز عبور را فراموش کردم

به جامعترین سامانه ارتباطی و اطلاع رسانی معماران معاصر ایران خوش آمدید خانه |  ثبت نام |  تماس با ما |  درباره ما |  قوانین سایت |  راهنما |  تبلیغات




موضوعـات مــعـماری
معماری و دیگر حوزه های فکر   - 1706
20 بنا که هرگز ساخته نشد   - 17
منظر شهری   - 1591
پداگوژی انتقادی   - 17
طراحي داخلي   - 1166
کارگاهْ مسابقه قوام الدین شیرازی   - 16
نظریه معماری   - 1131
شهرهای در حرکت   - 15
سازه های شهری   - 1080
مسابقه مرکز اجتماعی شهر صدرا   - 15
تکنولوژی ساخت   - 1072
معماری بایومورفیک   - 15
معماری حوزه عمومی   - 1062
سینما ـ طراحی صحنه ـ معماری   - 15
مرزهای معماری   - 1047
رابرت ونتوری در بیست و پنج روایت   - 15
نگاه نو به سكونت   - 915
اینستالیشن های شهری   - 14
المان شهری   - 868
ویلا ساوا ـ لوکوربوزیه   - 14
نظریه شهری   - 835
معماری و غذا   - 13
معماری و سیاست   - 802
فیلم پارازیت ساخته بونگْ جونْ هو   - 13
معماری مدرن   - 776
معماری و دشت   - 12
معماری پایدار   - 744
معماری خاورمیانه   - 11
کلان سازه   - 731
ده کتاب که هر معمار باید بخواند   - 11
روح مکان   - 670
معماری خوانی   - 10
آینده گرایی   - 660
ده پروژه کمتر شناخته شده لوکوربوزیه متقدم   - 10
معماری منظر   - 628
کنگو کوما ـ استادیوم ملی توکیو   - 10
برنامه ریزی شهری و منطقه ایی   - 624
کلیسای رونشان ـ لوکوربوزیه   - 10
آرمان شهرگرایی   - 587
بی ینال ونیز   - 10
طراحی صنعتی   - 575
درس گفتارهای اتووود   - 10
معماری تندیس گون   - 570
معماری و انسان شناسی   - 10
توسعه پایدار   - 566
فمینیسم   - 9
معماری شمایل گون   - 556
معماری و فضای زیرساخت های نرم   - 9
منتقدان معماری   - 556
اتوره سوتساس به روایت آلیس راستورن   - 9
نوسازی و بهسازی بافت های شهری   - 545
مسابقه دانشجویی اتووود ـ دوردوم. مسابقه دوم   - 9
معماریِ توسعه   - 517
ده زن برتر تاریخ معماری مدرن   - 9
باز زنده سازی   - 494
لیوینگ آرکیتکچر   - 9
هنر مدرنیستی   - 437
معماری تخت جمشید   - 8
معماری یادمانی   - 390
معماری بلوک شرق ـ جهان در حال محو شدن   - 8
طراحی نئولیبرال   - 387
شارلوت پریاند به روایت آلیس راستورن   - 8
معماری سبز   - 385
مسابقه دانشجویی اتووود ـ دوردوم. مسابقه اول   - 8
تغییرات اقلیمی   - 371
تز 1400   - 8
معماری ارزان   - 363
معماری آمریکای جنوبی   - 8
تراشه های کانسپچوال   - 359
معماری و جنگ   - 7
معماری پست مدرن   - 352
طراحی و ضایعات به روای آلیس راستورن   - 7
معماری محدود   - 333
ردلف شیندلر به روایت الیس راستورن   - 7
بنای محدود   - 323
گونتا اشتلزل به روایت آلیس راستورن   - 7
گرمایش زمین   - 317
مینت د سیلوا به روایت آلیس راستورن   - 7
معماری محلی   - 308
جنبش "جانِ سیاهان مهم است" و مسئله‌ی طراحی به روایت آلیس راستورن   - 7
اتووود کلاسیک   - 304
ریچارد نویترا به روایت آلیس راستورن   - 7
محوطه سازی   - 295
طراحی در زمانه بحران به روایت آلیس راستورن   - 7
معماری تجربی   - 285
کارلو اسکارپا به روایت آلیس راستورن   - 7
بدنه سازی شهری   - 277
عبور از مرحله جنینی   - 7
کتابخانه ی اتووود   - 276
معماری مصر   - 7
اقتصادِ فضا   - 274
منبع شناسی اتووود   - 7
معماری انتقادی   - 272
پاویون ایران ـ بی ینال ونیز 2016   - 7
معماری ـ سینما   - 268
رقابت مجتمع چندعملکردی شهید کاظمی قم   - 7
زنان و معماری   - 250
آلوار و آینو آلتو به روایت آلیس راستورن   - 7
فضای منفی   - 247
هشت کوتاه نوشته در مورد پوپولیسم   - 7
عکاسی   - 241
طراحی و پناهجویان   - 7
مسکن حومه شهری   - 237
آیلین گری به روایت آلیس راستورن   - 7
معماری های تک   - 235
باوهاوس به روایت آلیس راستورن   - 7
هنر انتزاعی   - 229
لوسی رای به روایت آلیس راستورن   - 7
گرافیک   - 215
مارسل بروئر به روایت آلیس راستورن   - 7
مسکن عمومی   - 209
چارلز رنه مکینتاش به روایت آلیس راستورن   - 7
طراحی مبلمان   - 208
باکمینستر فولر به روایت آلیس راستورن   - 7
معماری و فاجعه   - 199
طراحی در بازی و تاج و تخت به روایت آلیس راستورن   - 7
معماری فضای داخلی   - 185
سائول باس به روایت آلیس راستورن   - 7
معماری و رسانه   - 180
میس ون در روهه به روایت آلیس راستورن   - 7
مسکن روستایی   - 178
معماری و عکاسی به روایت آلیس راستورن   - 7
پروژه های دانشجویی از سراسر جهان   - 178
طراحی روی بام به روایت آلیس راستورن   - 7
معماری ژاپن   - 174
صد و بیست و یک تعریف معماری   - 6
معماری ایران   - 169
پنج پروژه لوکوربوزیه متاخر که هیچگاه ساخته نشدند   - 6
ترسیمات معماری   - 166
فرایند تکامل معماری مدرن هند   - 6
هنر گفت و گو   - 165
مسابقه ویلا 1400   - 6
بلندمرتبه ها   - 138
ورنر پنتون به روایت آلیس رستورن   - 6
اتووود ـ ایران معاصر   - 123
ده پرسش از دو معمار   - 6
معماری کوچک مقیاس   - 106
جنتریفیکیشن   - 6
ویرانه ها   - 104
معماری استرالیا   - 5
مدرنیته؛ از نو   - 98
زنان، آشپزخانه، مقاومت   - 5
معماری چین   - 97
گزارش فرانسویِ وس اندرسون   - 5
معماری آسیا   - 93
تناقض هاوپیچیدگی ها:تئوریهای پیچیدگیِ ونتوری وجیکوبز   - 5
معماری اروپا   - 91
اکنی استودیو   - 5
معماری مذهبی   - 90
کتاب هایی در باب یوتوپیا   - 5
معماری فاشیستی   - 89
رادایکالیسم ایتالیایی در سیزده روایت   - 5
معماران و چالش انتخاب معماری   - 87
شهرسازی کوچک مقیاس   - 5
معماری جنگلی   - 84
چهار یادداشت برای علی اکبر صارمی   - 4
اکسپو   - 83
اتومبیل در چهار روایت کوتاه از بری ریچاردز   - 4
ویروس کرونا و معماری   - 80
بلوپرینت   - 4
فیلوکیتکت   - 79
اتووودْ آبزرور   - 4
معماری و هنر انقلابی   - 79
شهر ژنریک و نامکان ها   - 4
گفت و گو با مرگ   - 79
اکسپوی دبی. 2020   - 4
معماری پراجکتیو   - 78
چالش های اخلاقی ریاضت ورزی در معماری به روایت پیر ویتوریو آئورلی   - 4
جهان علمیْ تخیلی   - 74
چگونه یوتوپیا در روسیه انقلابی مدفون شد   - 4
معماری هند   - 70
فرایند خلاقیت چهار پیشگام معماری مدرن   - 4
معماری دیجیتال   - 68
همه ما سایبورگ هستیم   - 4
پالپ نیوز ِ اتووود   - 68
فرهنگ کمپ به روایت سوزان سانتاگ   - 4
بحران آب   - 65
اختلال های تشخیصی معماران مدرن   - 4
مدارس معماری   - 65
معمای حبابی   - 4
معماری و نقاشی   - 61
معماری پساصنعتی   - 4
پداگوژی   - 60
معماری آفریقا   - 3
زاغه نشینی   - 57
اتووودْ باکسْ آفیس   - 3
معماری و روانشناسی   - 57
مدرنیسم هیپی   - 3
طراحی مُد   - 56
معماری مدارس   - 3
معماری کانستراکتیویستی   - 54
داریوش شایگان و هنر ایرانی   - 3
معماری و هوش مصنوعی   - 53
بازپس گیری حریم خصوصی مان به روایت آنا وینر   - 3
معماری و رنگ   - 53
ژان بودریار؛ شفافیت، ابتذال و آلودگی رابطه   - 3
معماری و ادبیات   - 52
فیلم پدر ساخته ی فلوریان زلر   - 3
آنتروپوسین   - 52
شش پروژه شاخص معماری پست مدرن   - 3
معماری بیابانی   - 50
اندیشیدن از مجرای پاسخ های کووید 19 با فوکو   - 3
معماری و آب   - 50
باشگاه مشت زنی   - 3
معماری اوایل قرن بیستم روسیه   - 47
رقابت آسمانخراش ایوُلو 2016   - 3
هنر روسیه   - 45
آینده کجاست؟ روایتی از رولینگ استون   - 3
طراحی در وضعیت پندمیک به روایت آلیس راستورن   - 45
لویی کان به روایت آلیس راستورن   - 2
باهاوس   - 44
اسمیتسن‌ ـ رابین هود گاردنز   - 2
جنبش متابولیسم   - 44
کودتایی که در مورد ان صحبت نمی کنیم   - 2
معماری و گیم   - 40
تعییرات زیست محیطی ـ انقلاب یا انهدام   - 2
معماری و سلامت   - 37
یوتوپیاهای سیاره ای . نیکیتا داوان با آنجلا دیویس و گایاتری اسپیواک   - 2
درگذشت زاها حدید   - 35
جودیت باتلر مارا به تغییر شکل خشم مان فرا می خواند؛ گفت و گویی با ماشا گِسِن   - 2
معمارْستاره ها به روايت اتووود   - 34
برج سیگرام چگونه جهانی شد؟   - 2
طراحی پارامتریک   - 34
زیستْ ریاضت و همبستگی در فضای اضطراری   - 2
اکسپو شانگهای 2010   - 33
فیس بوک، گوگل و عصر تاریک سرمایه داری نظارتی   - 2
معماری آمریکا   - 33
شهرهای پیشاصنعتی   - 2
معماری مجازی   - 31
رابرت نوزیک، یوتوپیا و دولت حداقلی   - 2
اکسپو میلان 2015   - 28
فیلم های اتووود   - 2
پاویون های سرپنتین   - 28
سایبرفمینیسم   - 2
معماری پس از یازدهم سپتامبر   - 25
معماری و کودک   - 2
معماری؛ خیر مشترک و امید اجتماعی   - 24
سایبورگ   - 2
معماری و کوه   - 23
سایبرنتیک   - 1
طراحی جزییات   - 23
نمایش های مد پرادا   - 1
معماری و آسمان   - 21
ان اف تی   - 1
جشن نامه اتووود   - 21
متاورس   - 1
زاها حدید از نگاه معماران ایرانی   - 21
فیلمْگفتارهای معماری و پداگوژی معماری   - 1
زنانِ معمارِ ایرانی و سقف شیشه ای در نوزده روایت   - 20
تابْ آوری دفاتر نوپای معماری   - 1
معماری ـ موسیقی   - 19
پیتر آیزنمن و خانه شماره یک به روایت روبرت سومول   - 1
شانزده کتاب برای ورود به جهان اِی آی و عصر آنتروپوسین   - 19
ده پرسش از هشت معمار   - 1
سینما به ترتیب الفبا به روایت هاوارد سوبر   - 18
چهل نکته در باب هایدگرْخوانی   - 1
فرهنگ نفت   - 18
شهرْخوانی با اتووود   - 1
پردیس ویترا   - 18

طــراحــــــــــــــان
آر ای ایکس   - 3
زیگموند فروید   - 19
آراتا ایسوزاکی   - 16
ژان بودریار   - 11
آرشیگرام   - 8
ژان نوول   - 22
آرکی زوم   - 6
ژاک دریدا   - 19
آلبرت پوپ   - 4
ژاک لوگوف   - 4
آلدو روسی   - 15
ژیل دلوز   - 34
آلفرد هیچکاک   - 5
سائول باس   - 7
آلوار آلتو   - 19
ساسکیا ساسن   - 9
آلوارو سیزا   - 9
سالوادور دالی   - 2
آن تینگ   - 4
سانا   - 5
آنتونی گائودی   - 28
سانتیاگو کالاتراوا   - 14
آنتونی وایدلر   - 5
سدریک پرایس   - 3
آنتونیو نگری   - 6
سو فوجیموتو   - 18
آنسامبل استودیو   - 2
سوپراستودیو   - 9
آنیش کاپور   - 8
سورِ فِهْن   - 6
آی وِی وِی   - 34
سوزان سانتاگ   - 10
آی/ تری   - 2
شاشونا زوبوف   - 4
اُ ام اِی   - 59
شیبیک و کریستوف   - 2
اتوره سوتساس   - 8
شیگرو بان   - 34
ادریان لابوت هرناندز   - 5
عبدالعزیز فرمانفرمایان   - 4
ادوارد برتینسکی   - 1
فدریکو بابینا   - 30
ادوارد سعید   - 17
فرانک گهری   - 50
ادوارد سوجا   - 10
فرانک لوید رایت   - 45
ادواردو سوتو دی مُرِ   - 18
فرای اوتو   - 10
ادولف لوس   - 9
فردا کولاتان   - 2
ارو سارینن   - 30
فردریک جیمسون   - 4
اریک اوون موس   - 14
فرشید موسوی   - 3
اریک هابسبام   - 2
فمیهیکو ماکی   - 4
استن آلن   - 4
فیلیپ جنسن   - 7
استیون هال   - 32
گابریل کوکو شنل   - 2
اسلاوی ژیژک   - 18
گایاتری چاکراوارتی اسپیواک   - 7
اسنوهتا   - 7
گرگ لین   - 7
اسوالد متیوز اونگرز   - 7
گونتا اشتلزل   - 1
اسوتلانا بویم   - 5
لئوپلد بانچینی   - 2
اسکار نیمایر   - 38
لئون کریر   - 2
اف او اِی   - 9
لبس وودز   - 26
ال لیسیتسکی   - 5
لوئیس باراگان   - 2
الیس راستورن   - 112
لوئیس مامفورد   - 1
اِم اِی دی   - 25
لودویگ لئو   - 3
ام وی آر دی وی   - 74
لودویگ میس ون دروهه   - 29
اماندا لِــوِت   - 4
لودویگ هیلبرزیمر   - 4
اورهان پاموک   - 4
لودویگ هیلبرزیمر   - 1
اویلر وو   - 9
لوسی رای   - 15
ایلین گری   - 9
لویی کان   - 39
ایوان لئونیدوف   - 4
لوییجی مورتی   - 1
بئاتریس کُلُمینا   - 10
لوییس بورژوا   - 8
بال کریشنادوشی   - 4
لُکُربُزیه   - 153
باک مینستر فولر   - 13
لیام یانگ   - 4
برنارد چومی   - 36
لینا بو باردی   - 4
برنارد خوری   - 2
مارتین هایدگر   - 32
برنو زوی   - 7
مارسل بروئر   - 7
بنیامین برتون   - 8
مارشال برمن   - 16
بوگرتمن   - 1
مانفردو تافوری   - 16
بی یارکه اینگلس   - 69
مانوئل کاستلز   - 3
پائولو سولری   - 4
ماکسیمیلیانو فوکسِس   - 10
پائولو فریره   - 2
مایکل سورکین   - 4
پاتریک شوماخر   - 3
مایکل گریوز   - 6
پال گلدبرگر   - 1
محمدرضا مقتدر   - 4
پرویز تناولی   - 2
مخزن فکر شهر   - 1
پری اندرسون   - 3
مـَــس استودیو   - 3
پل ویریلیو   - 28
معماران آر سی آر   - 5
پیتر آیزنمن   - 59
معماران مورفسس   - 16
پیتر برنس   - 5
موریس مرلوپنتی   - 2
پیتر زُمتُر   - 69
موشه سفدی   - 12
پیتر کوک   - 10
میشل سر   - 3
پیر بوردیو   - 5
میشل فوکو   - 59
پییر ویتوریو آئورلی   - 14
نائومی کلاین   - 5
تئودور آدورنو   - 7
نورمن فاستر   - 36
تادو اندو   - 13
نیکلای مارکوف   - 1
تام مین   - 13
هانا آرنت   - 10
تام ویسکامب   - 10
هانری لفور   - 24
تاکامیتسو آزوما   - 3
هانی رشید   - 5
توماس پیکتی   - 5
هرزوگ دی مورن   - 31
توماس هیترویک   - 31
هرنان دیاز آلنسو   - 18
تیتوس بورکهارت   - 2
هنری ژیرو   - 3
تیموتی مورتُن   - 2
هنریک وایدولد   - 1
تیو ایتو   - 25
هنس هولین   - 5
جاشوا پرینس ـ رامس   - 2
هوشنگ سیحون   - 14
جان برجر   - 2
هومی بابا   - 2
جان هیداک   - 7
واسیلی کاندینسکی   - 2
جف منن   - 2
والتر بنیامین   - 30
جفری کیپنس   - 3
والتر گروپیوس   - 18
جورجو آگامبن   - 8
ورنر پنتون   - 5
جوزپه ترانی   - 2
ولادیمیر تاتلین   - 13
جولیا کریستوا   - 2
ولف پریکس   - 1
جونیا ایشیگامی   - 7
ونگ شو   - 8
جیمز استرلینگ   - 1
ویتو آکنچی   - 12
جین جیکوبز   - 2
ویوین وست وود   - 6
چارلز جنکس   - 7
ک. مایکل هیز   - 2
چارلز رنه مکینتاش   - 7
کارلو اسکارپا   - 13
چارلز کوریا   - 15
کازو شینوهارا   - 2
چاینا میه ویل   - 4
کازیو سجیما   - 2
حسن فتحی   - 6
کالین روو   - 1
حسین امانت   - 3
کامران دیبا   - 13
خورخه لوئیس بورخس   - 2
کامرون سینکلر   - 11
داریوش آشوری   - 1
کریستفر الکساندر   - 2
داریوش شایگان   - 13
کریستین نوربرگ ـ شولتز   - 15
دانیل لیبسکیند   - 24
کریم رشید   - 5
دنیس اسکات براون   - 10
کلر استرلینگ   - 2
دورته مندروپ   - 3
کلود پَره   - 3
دیلرـ اِسکـُـفیدیو+رِنفرو   - 23
کنت فرمپتن   - 14
دیوید رُی   - 2
کنزو تانگه   - 10
دیوید گیسن   - 2
کنستانتین ملنیکف   - 3
دیوید هاروی   - 25
کنگو کوما   - 47
رابرت نوزیک   - 2
کوپ هیمِلبِلا   - 23
رابرت ونتوری   - 31
کورنلیوس کاستوریادیس   - 3
رُدولف شیندلر   - 7
کوین لینچ   - 7
رضا دانشمیر   - 5
کیانوری کیکوتاکه   - 1
رم کولهاس   - 119
کیتیو آرتم لئونیدویچ   - 1
رنزو پیانو   - 34
کیشو کـُـروکاوا   - 8
ریچارد مِیر   - 8
یان گِل   - 9
ریچارد نویترا   - 7
یو ان استودیو   - 32
ریموند آبراهام   - 1
یورگن هابرماس   - 15
رینر بنهام   - 2
یورن اوتزن   - 1
رینهولد مارتین   - 5
یونا فریدمن   - 5
ریکاردو بوفیل   - 7
یوهانی پالاسما   - 12
زاها حدید   - 196

کـاربـــــــری هـا
مسکونی   -877
گالری   -95
زیرساخت های شهری   -477
هتل   -84
فرهنگی   -383
ورزشی   -68
پاویون   -303
حمل و نقل عمومی   -39
موزه   -273
بیمارستان و داروخانه و کلینیک   -38
اداری ـ خدماتی   -255
ویلا   -27
تفریحی   -192
مجموعه های مسکونی   -8
مسکونی ـ تجاری   -173
زاغه نشینی   -6
اموزشی   -158
سرویس بهداشتی عمومی   -5
صنعتی   -114
عناصر یادمانی شهری   -5
معماری مذهبی   -108
تجاری   -3
حامی اتووود
مقـــــــــــالات
    دیوید هاروی و شهر در قامت فهمی انسانْ تولید
        آرش بصیرت "سردبیر اتووود"
    پهنه ی معلق تهران؛ شاه عبدالعظیم یا شهر ری
        علی رنجی پور
    دیوید هاروی و شهرســــــــــــــــــــــــــــــــــازی آلترناتیو
        آرش بصیرت "سردبیر اتووود"
    هنر گفت و گو ـ جان بریسندن و اد لوییس با دیوید هاروی
        آرش بصیرت "سردبیر اتووود"
چنـــــد پــــروژه
مجموعه مسکونی شاه پریان
طراح : علیرضا امتیاز "مدیر اتووود"
منزل شخصی دکتر دلیر - خیابان ولیعصر کوچه 8
طراح : محمود امیدبخش
مجموعه ي تجاري و پاركينگ طبقاتي شقايق
طراح : امين حشمتی
خانه شعر ، پايان نامه معماري كارشناسي ارشد
طراح : م معيت
گذرگاه همیابی
طراح : محمود امیدبخش
کاریــــــــــــابی
   کاریابی
   لیست درخواست ها ی قبلی شما
   لیست کاندیدها به تفکیک استان
   لیست فرصت های کاری به تفکیک استان
وبـــــلـاگ هـــــا
آرشیتکت نمونه
مدیر : مسعود زمانیها
معماری به مثابه ساخت-سجاد نازی
مدیر : سجاد نازی
فتوت نامه معماران
مدیر : اخوان الصفا
مجله معماری Architecture Foolad City
مدیر : مسعود پریوز
معــــرفی کتــــــاب
رهیافت پدیدارشناسی در اندیشه پیتر زومتور
نویسنده :  .
انتشارات : علم معمار

حامی اتووود
 رسانه ی تخصصی معماری و شهرسازی میم زون
كتابخانه اتووود ـ تجربه ي مدرنيته ـ مارشال برمن
اتووود سرویس خبر:   گروه ترجمه و تحقيقات اتووود
1392/06/27
مـنـــــــبـع : http://iranshahr.org نوشته ي پیام جهانگیری، دبیر بخش اندیشه انجمن پژوهشی ایرانشهر
تعداد بازدید : 4803

"هر آنچه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود.”

این جمله‌ی مارکس که در وصف دنیای مدرن گفته شده، دیگر عنوان این اثر است.

نویسنده کوشیده است در پنج اپیزود، دنیای مدرن و فرهنگ مدرنیستی را به تصویر کشد. پنج قرائت مورد نظر از مدرنیسم بدین‌گونه است:

۱- فاوست گوته

۲- مدرنیسم از منظر مارکس

۳- مدرنیسم در خیابان (بلوارهای پاریسی)

۴- پترزبورگ: مدرنیسم توسعه‌نیافتگی

۵- مدرنیسم در نیویورک (بزرگراه‌های نیویورک)

مارشال برمن در دیباچه‌ی کتاب ضمن برشمردن ویژگی‌های دنیای مدرن، مدرن‌بودن را “زیستنِ یک زندگیِ سرشار از معما و تناقض می‌داند؛ مدرن‌بودن را اسیرشدن در چنگ سازمان‌های بوروکراتیکِ عظیمی که قادر به کنترل و غالباً قادر به تخریب همه‌ی اجتماعات، ارزش‌ها و جان‌ها هستند می‌داند؛ و با این همه دست بسته‌نبودن در پیگیری عزم راسخ خویش برای مقابله با این نیروها، جنگیدن به قصد تغییر جهانِ این نیروها و تصاحب آن برای خودمان.”

نگارنده‌ی اثر معتقد است کتابش به دنبال نشان دادن این است که “چگونه، برای همه‌ی ما، مدرنیسم همان رئالیسم است.” برمن بر این است که “مدرنیته کل نوع بشر را وحدت می‌بخشد، اما این وحدتی معماوار و تناقض‌آمیز است، وحدتی مبتنی بر تفرقه.”

ایشان تاریخ مدرنیته را به سه مرحله تقسیم می‌کند: دوره‌ی نخست از ابتدای قرن ۱۶ تا پایان قرن ۱۸؛ دوره‌ی دوم از ۱۷۹۰ (انقلاب فرانسه) تا پایان قرن ۱۹ و دوره‌ی سوم قرن ۲۰.

در مقدمه‌ی کتاب، خواننده با توصیف و نقد دو متفکر مدرنیست به مدرنیته مواجه می‌شود: مارکس و نیچه.

از منظر مارکس: “(در دنیای مدرن) همه‌ی روابطِ ثابت و منجمد، همراه با پیشداوری‌ها و عقاید کهنه و محترمِ وابسته به آن‌ها، به حاشیه رانده می‌شوند و تمامی روابط تازه‌شکل‌یافته، قبل از آنکه استوار شوند منسوخ می‌گردند. هر آنچه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود، هر آنچه مقدس است دنیوی می‌شود و دست آخر آدمیان ناچار می‌شوند… با وضعیت واقعی زندگی و روابطشان با همنوعان خویش روبرو گردند.”

از منظر نیچه: با شکست و ویرانی مسیحیت، بشر مدرن خود را در میان غیبت و خلأ عظیم ارزش‌ها و در همان حال در متن فراوانی شگفت‌آور امکانات بازیافت. نویسنده در مقدمه‌ی کتاب به مدرنیسم قرن ۲۰، نام‌بردن از برخی خالقان آثار مدرن قرن ۲۰، تفاوت‌های درک متفکران قرن ۱۹ و ۲۰ از مفهوم مدرنیته، دفاع فوتوریست‌های ایتالیایی از مدرنیته، دهه‌ی ۱۹۶۰ و سه نگرشِ مثبت، منفی و اعتزالی به مدرنیته در آن زمان می‌پردازد.

در اپیزود نخست، نمایشنامه‌ی فاوست گوته مورد مداقه‌ی برمن به عنوان یکی از نخستین متونی که واجد خودآگاهی مدرنِ در حال ظهور عصر جدید است قرار می‌گیرد. گوته که نگارش این اثر را در حدود سال ۱۷۷۰ یعنی در ۲۱ سالگی آغاز کرد، تکمیل آن را تا ۶۰ سال بعد – تا زمان مرگش – ادامه داد.

در طول حیات فرهنگ مدرن، چهره‌ی فاوست همواره یکی از قهرمانان فرهنگیِ غرب بوده و نگارش‌های متعددی حول شخصیت فاوست به رشته‌ی تحریر درآمده است؛ از آن جمله فاوست‌نامه Faustbuch در ۱۵۸۷ به قلم یوهان اسپیس، تاریخچه‌ی تراژیک دکتر فاستوس (۱۵۸۸)، انواع اپرا، خیمه‌شب‌بازی، داستان کمیک و … اما موضوع روایت گوته از فاوست، سوژه (فاعل) و ابژه (موضوع) دگرگونی کل جهان است، نه صرف قهرمان اثر. “فاوستِ گوته بیانگر و نمایشگر آن فرآیندی ا‌ست که در پایان قرن هجدهم و آغاز قرن نوزدهم، یک نظام جهانیِ مشخصاً مدرن را به وجود می‌آورد.”

فاوست، شخصیتِ محوریِ داستان، که با کمک مفیستوفلس (Mephistopheles) شیطان یا اهریمنی که روح فاوست را در ازای برآوردن خواسته‌های او به تسخیر خویش در می‌آورد دست به توسعه می‌زند، بیانگر انسانی جدید است که با انسان سنتی که انسانی قانع و تابع است تفاوت دارد. انسان سنتی بر لب جوی می‌نشیند و گذر عمر می‌بیند، اما انسان مدرن، انسان سرکشی ا‌ست که بر لب همان جوی می‌نشیند و به مهار و ذخیره‌ی انرژیِ ناشی از حرکت آب می‌اندیشد. فاوست می‌گوید: “ای طبیعتِ نامتناهی، چگونه به چنگت آورم؟… دل آن دارم که خود را به آغوش جهان فکنم… با بادها گلاویز و با طوفان زیر و رو شوم و بی‌هیچ ترسی در کام دریای خروشان فرو روم… براستی شرم‌آور است که به رغم انرژی عظیمی که دریا مصرف می‌کند، کار آن صرفاً در خیزشِ بی‌پایانِ امواج به جلو و عقب خلاصه می‌شود و هیچ چیز حاصل نمی‌شود. قدرت بی‌مهار و بی‌هدفِ این عناصر بنیادین، روح و جانم را بسی ناشاد می‌کند. روحم فراتر می‌رود از تمامی معارف پیشین؛ و همین‌جا با طبیعت می‌رزمد و آن را منقاد می‌کند.”

اما این میلِ به توسعه و تغییر یک روی سکه است؛ روی دیگر آن اما این حقیقت تلخ است که نیروی عظیمی که انسان تجددخواه، توسعه‌گرا و مدرن را به جلو می‌راند و همزمان این انسان نوین آن نیرو را تولید و بازتولید می‌کند، به شکلی حیرت‌آور، زیبایی‌های دنیای آرام گذشته را نیز نابود و ویران می‌کند.

گوته این تراژدیِ توسعه‌گرایی را به شکلی شایسته و البته دردناک در قسمتی از داستان که به زوجی پیر و مهربان به نام فیلمون و بوسیس تعلق دارد به تصویر می‌کشد. فاوست که دست به توسعه‌گرایی از طریق ساخت و سازهای عظیم در منطقه‌ی خود زده است، پس از چندی به حاصل کار خویش می‌نگرد و می‌بیند که سراسر منطقه‌ی گرداگرد خود را تجدید حیات بخشیده و جامعه‌ای تماماً جدید آفریده؛ “اما فقط قطعه زمین کوچکی در جوار ساحل همانطور که بوده باقی مانده است. ساکنان این قطعه فیلمون و بوسیس‌اند؛ زوجی پیر اما خوشرو که از گذشته‌های دور در اینجا زندگی کرده‌اند. آنان مالک کلبه‌ای کوچک بر فراز تپه‌های شنی‌اند، کلبه‌ای با زنگی کوچک و باغی پر از درختان زیزفون. آنان به رهگذران و ملوانان کشتی‌های شکسته یاری می‌رسانند و از آن‌ها پذیرایی می‌کنند. این زوج پیر و قطعه زمین کوچکشان شدیداً مورد توجه قرار می‌گیرند؛ آنان باید کنار روند. او معامله‌ی نقدی یا انتقال به ملکی جدید را به آن زوج پیشنهاد می‌کند؛ ولی در این سن پول به چه کار آن‌ها می‌آید؟ آن دو از ترک خانه‌ی خویش سر باز می‌زنند.” در اینجاست که فاوست با فراخوانیِ مفیستوفلس و مردان نیرومندش دست به یک جنایت هولناک می‌زند. “او به آن‌ها دستور می‌دهد که آن زوج پیر را از سر راه بردارند. او مایل نیست شاهد این صحنه باشد، یا از جزئیات آن‌ها خبردار شود. علاقه‌ی او صرفاً معطوف به نتیجه‌ی نهایی کار است. او می‌خواهد صبح روز بعد زمین پاک شده باشد تا بتوان عملیات ساختمانیِ جدید را شروع کرد. در نیمه‌های شب، مفیستو و واحد عملیاتی‌اش باز می‌گردند و عنوان می‌کنند که همه چیز بر وفق مراد است. فاوست که نگران شده می‌پرسد زوج پیر به کجا منتقل شده‌اند؟ درمی‌یابد که خانه‌ی آن دو به کلی سوخته و خودشان نیز به قتل رسیده‌اند.”

مارشال برمن در برابر این شر که ظاهراً لازمه‌ی توسعه‌گرایی نوین است به درستی می‌نویسد: “چنین به نظر می‌رسد که نفس فرآیند توسعه درست در همان حال که برهوتی بی‌حاصل را به یک فضای اجتماعی و فیزیکی پررونق بدل می‌کند، همان برهوت را در بطن توسعه‌گر باز می‌آفریند و بدین‌گونه است که تراژدی توسعه تحقق می‌یابد.” اما از نکات جالب توجه در فاوست گوته به کاربردن یک واژه است که در سده‌های بعد در فرهنگ و فلسفه‌ی غرب و به ویژه اروپا (و البته در سیاست زمان هیتلر) طنین‌انداز می‌شود: Ubermensch “ابرمرد”. در متن زمانی که “فاوست روح زمین را احضار می‌کند و روح نمایان می‌شود، فاوست بر خویشاوندی خود با او اصرار می‌ورزد؛ ولی روح به او و جاه‌طلبی‌های کیهانی‌اش می‌خندد و به او می‌گوید بهتر است روحی مناسب قد و شأن واقعی خویش بیابد. روح زمین پیش از آنکه از خیال فاوست محو شود، لقبی تمسخرآمیز نثار او می‌کند: “ابرمرد”.” کلیدواژه‌ی اثر “چنین گفت زرتشت” نیچه، “ابرمرد” یا “ابرانسان” است. نیچه که خود مانند گوته آلمانی و هم‌زبان یکدیگرند، چه بسا تحت تأثیر فاوست گوته، اثر فلسفی خود “چنین گفت زرتشت” را نوشته باشد.

در اپیزود دوم، مدرنیسم و زندگی مدرن از منظر مارکس مورد بررسی قرار می‌گیرد. شاید یکی از روشن‌ترین عباراتی که مارکس در توصیف “جامعه‌ی بورژوایی مدرن” می‌گوید این باشد که در این فصل با آن روبرو می‌شویم: “هرآنچه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود، هرآنچه مقدس است دنیوی می‌شود، و دست آخر آدمیان ناچار می‌شوند با صبر و عقل با وضعیت واقعی زندگی و روابطشان با همنوعان خویش روبرو گردند.”

در ادامه با ستایش تناقض‌آمیز مارکس از بورژوازی به دلیل ارائه‌ی بینش عملگرایانه (vita activa) به جهان مواجه می‌شویم؛ بینشی که موجب پدیدآمدن عجایبی عظیم‌تر از اهرام مصری، آب‌گذرهای رومی و کاتدرال‌های گوتیک و همچنین مهاجرت، حرکت و جابه‌جایی‌های عظیم جمعیت شد.

این بخش، خواننده را از نگاه عمق‌اندیشانه و ژرف‌کاوانه‌ی مارکس با دنیای مدرن، ویژگی‌ها و دینامیسمِ نگاه‌دارنده و پیش‌برانه‌ی آن آشنا می‌سازد و به تأمل فرو می‌برد؛ موضوعاتی همچون ضرورتِ ابداع در جهان رقابتیِ مدرن و در نتیجه ضرورت ایجاد انقلابِ پیاپی در ابزار تولید؛ و در پیِ آن تغییر تمام روابط و وضعیت‌های اجتماعی؛ چگونگیِ سنخ انسان‌های دوره‌ی مدرن (انسان‌هایی که اگر بخواهند در جامعه‌ی مدرن به حیات خود ادامه دهند باید شخصیت‌شان همان شکل سیال و بازِ جامعه را به خود بگیرد؛ انسان‌هایی از جنس تغییر مداوم)؛ نظریه‌ی بحران‌های نظام بورژواییِ مارکس، مفهوم نیهیلیسم، تقدس‌زداییِ جامعه‌ی بورژواییِ مدرن و نقد و دفاع آن توسط مارکس، وضعیت روشنفکران (همه‌ی کسانی که کارِ غیریدی می‌کنند و از فکرشان برای ادامه‌ی حیات استفاده می‌کنند) در نظام بورژوایی و مواردی دیگر.

در باب مفهوم نیهیلیسم که ابداع واژه و به کاربردن آن محصول نسل مارکس است، در ادبیات و فضای روشنفکری بیشتر تعریف فرهنگیِ آن مد نظر است (متأثر از نیچه و داستایوسکی)؛ حال آنکه مارکس از منظر اقتصادی، این مفهوم را مورد بررسی قرار می‌دهد: “بورژوازی تمامی وقار و شرف شخصی را به ارزش مبادله مبدل ساخت و به جای تمامی آزادی‌هایی که آدمیان برایش جنگیده‌اند، یک آزادیِ فاقد اساس گذاشت- تجارت آزاد.” بنابراین نزد مارکس این است مفهوم نیهیلیسم؛ یعنی دگردیسی ارزش‌ها؛ ارزش‌هایی که در دوران سنت دارای تقدس و نوعی رازآلودگی بوده‌اند امروز در بازار مدرن تبدیل به کالایی اقتصادی می‌شوند. داستایوسکی و نیچه و اخلاف قرن بیستمیِ آن‌ها این وضعیت (دگردیسیِ ارزش‌ها) را ناشی از علم و عقل‌گرایی و مرگ خداوند می‌دانستند، اما مارکس بنیان آن را در اقتصاد باز می‌جوید.

مارشال برمن در این اپیزود با رجوع به آثار و آراء خود مارکس، پرسش‌هایی جدی در برابر اندیشه‌ی کمونیسم مطرح می‌نماید. برمن با طرح نظریه‌ی بحران‌های نظام بورژواییِ مارکس، آن را به چالشی اساسی می‌کشد: “بحران‌ها متوالیاً بازمی‌گردند و کل جامعه‌ی بورژوایی را هربار تهدیدآمیزتر مورد شک و تردید قرار می‌دهند. بر اثر این بحران‌های متوالی نه فقط بخش اعظم تولیداتِ موجود، بلکه نیروهای تولیدیِ باقیمانده از قبل نیز مکرراً تخریب می‌شوند.” به نظر می‌رسد مارکس معتقد است این بحران‌ها به طریق فزاینده‌ای سرمایه‌داری را فلج می‌کنند و دست آخر آن را نابود می‌سازند، اما با این همه شهود خود وی و تحلیلش از جامعه‌ی بورژوایی نشان می‌دهد که چگونه این جامعه به خوبی می‌تواند بر بحران و فاجعه فایق آید: “از یکسو با تخریب عمدیِ انبوهِ نیروهای تولیدی و از سوی دیگر با فتح بازارهای جدید و استفاده‌ی کامل‌تر از بازارهای قدیمی.” بحران‌ها می‌توانند مردم و شرکت‌هایی را که با توجه به ملاک‌های بازار نسبتاً ضعیف و فاقد کارآیی هستند نابود کنند؛ آن‌ها می‌توانند فضاهایی مناسب برای سرمایه‌گذاری و تحولات جدید فرآهم نمایند؛ آن‌ها می‌توانند بورژواها را به نوآوری و گسترش و تمرکز شدیدتر و بهتر از گذشته وادارند. بنابراین بحران‌ها می‌توانند سرچشمه‌های نامنتظر قوت و بهبود سرمایه‌داری باشند. شاید درست باشد که همانگونه که مارکس می‌گوید این صور ناسازگاری فقط بتوانند “راه را برای بحران‌های گسترده‌تر و مخرب‌تر هموار کنند”؛ اما، با توجه به قابلیت و تواناییِ بورژوازی برای فایده‌بردن از تخریب و هرج و مرج، دلیل بارزی در دست نیست که بحران‌ها تا ابد اوج نگیرند و مردم و خانواده‌ها و مؤسسات و شهرها را نابود نکنند و با این حال، ساختارهای زندگی و قدرتِ اجتماعیِ بورژوازی را سالم و دست‌نخورده باقی بگذارند.”

برخی پرسش‌های دیگرِ فراروی طرفداران مارکسیسم و کمونیسم نیز بدین قرارند: “

مارکس در سال ۱۸۵۶ کارگران صنعتی را “انسان‌های جدیدالولاده” نامید که “مانند ماشین‌آلاتِ جدید آفریده‌ی دوران مدرن هستند.” اگر چنین باشد، همبستگی کارگران، هر اندازه که در زمانی خاص مستحکم باشد، در پایان همانند ماشین‌هایی که با آن‌ها کار می‌کنند و یا محصولاتی که تولید می‌کنند ناپایدار از آب درخواهد آمد. شاید امروز کارگران در خط تولید، با اعتصاب، همدیگر را یاری دهند، اما چرا فردا در میان جماعاتِ مختلف با وضعیت‌های مختلف و جریان‌ها و مکان‌های مختلف پراکنده نشوند و نیازها و علایق دیگری پیدا نکنند. چگونه ممکن است قیود انسانیِ مستحکمی در چنان خاک سست و لغزنده‌ای رشد کند؟ حتی اگر کارگران، جنبش کمونیستیِ موفقی سازمان دهند و حتی اگر چنان جنبشی به انقلابی موفق منجر شود، چگونه آنان در میان امواج غلطان و خروشان زندگیِ مدرن قادرند جامعه‌ی کمونیستیِ استواری تشکیل دهند؟ چه چیزی جلوی نیروهای اجتماعی که سرمایه‌داری را دود کردند و به هوا فرستادند خواهد گرفت و موجب خواهد شد که همان‌ها کمونیسم را دود نکنند و به هوا نفرستند؟ شاید حکومت کمونیستی تلاش کند جلوی سیل را با بستن سد بگیرد و نه فقط جلوی فعالیت و نوجوییِ اقتصادی را بگیرد (همه‌ی حکومت‌های سوسیالیستی چنین کرده‌اند درست مثل همه‌ی حکومت‌های رفاه عامه‌ی سرمایه‌داری) بلکه فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی و شخصی را نیز مانع شود. حتی اگر چنان سیاستی موفق از آب درآید آیا به هدف مارکسیستیِ تحول و رشد آزادِ فرد و همه‌ی افراد خیانت نشده است؟ مارکس چشم به آینده دوخته بود و کمونیسم را تحقق مدرنیته می‌دانست؛ اما چگونه مدرنیسم می‌تواند از خود در جهان مدرن دفاع کند بدون آنکه درست همان توان‌های مدرنی را سرکوب کند که قول داده بود آزاد و رهایشان سازد؟” پرسش‌های دیگری نیز برمن مطرح می‌کند که فعلاً به همین‌جا بسنده می‌کنم.

نکته‌ی ظریف و قابل تأمل دیگری که باید بدان اشاره کرد این است که مهم‌ترین دستاورد دنیای مدرن “برابریِ” بین انسان‌هاست. جامعه‌ی بورژواییِ مدرن با تقدس‌زداییِ از انسان‌ها، طبقات، گروه‌ها، پدیده‌ها و امور، فرسایش‌دهنده و از بین‌برنده‌ی امتیازاتی ا‌ست که تاریخ و دنیای سنت در اختیار عده‌ای خاص گذاشته تا با رجوع‌دادنِ به آن بر گرده‌ی عده‌ای دیگر از انسان‌ها سوار شوند. برمن می‌نویسد: “مارکس برای زندگیِ بدون هاله‌ی تقدس محسناتی قایل است: این زندگی وضعیت تساویِ معنوی را فرآهم می‌کند. بنابراین هر قدر بورژوازیِ مدرن قدرت‌های مادیِ عظیمی بر کارگران یا دیگران اعمال کند، هرگز به برتریِ معنوی و روحانی که طبقات حاکمه‌ی قبلی وجود آن را در خود بدیهی می‌انگاشتند دست نخواهند یافت. برای نخستین بار در تاریخ همه با خود و با دیگری در سطح و منزلتی واحد روبرو می‌شوند.”

عنوان اپیزود بعد “بودلر: مدرنیسم در خیابان” است. محور اصلی مباحث این فصل “شارل بودلر” است. هنرمندی که از نظر مارشال برمن بیش از هر کسِ دیگر در قرن نوزدهم در آگاه ساختن زنان و مردان عصر خویش به هویتِ مدرن‌شان نقش داشت. “مدرنیته، زندگیِ مدرن، هنر مدرن، اصطلاحاتی‌ است که پیوسته در آثار بودلر تکرار می‌شود؛ دو نمونه از مقالات عالی او، مقاله‌ی کوتاه “قهرمان‌گری زندگیِ مدرن” و مقاله‌ی بلندهاترِ “نقاش زندگیِ مدرن”، سرفصل‌ و دستور بحث را برای اندیشه و هنرِ صد سالِ بعدی معین ساخت.” بودلر در عبارتی مشهور در مقاله‌ی “نقاش زندگیِ مدرن”، این‌چنین درکِ خود را از مفهوم مدرنیته ارائه می‌دهد: “منظور من از “مدرنیته” آن جنبه‌ی گذرا، حادث و تصادفی است، آن نیمه‌ی هنر که نیمه‌ی دیگرش جاودان و لایتغیر است. نقاش یا رمان‌نویس یا فیلسوفِ زندگی مدرن، کسی است که بینش و توان خود را بر “سلیقه‌های باب روز، اخلاقیات و عواطفِ” این زندگی متمرکز می‌کند، بر لحظه‌های گذرا و تمامیِ نشانه‌های جاودانگی که در آن نهفته‌اند.”

در قسمتِ دیگری از این فصل، شهرسازیِ مدرن پاریس و جلوه‌های آن مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ مواردی همچون: بلوارهای ناپلئون- هوسمان (که مدرنیزاسیون پاریس عمدتاً محصول دوره‌ی آن‌هاست)، مغازه‌ها، رستوران‌ها، کافه‌ها، پیاده‌روهای ساخت هوسمان، نیمکت‌ها، درختان سرسبز، جداساختنِ رفت‌وآمد محلی از ترافیک شهری و گشودنِ مسیرهای ویژه برای رژه، میادین و فضاهای عظیم، بناهای یادبودِ چشمگیر در انتهای هر بلوار، نورپردازیِ رویاییِ خیابان‌ها و در مجموع آنچه که به عنوان نمادهای “زندگیِ پاریسی” مشهور است.

در پایان این فصل، برمن با مقایسه‌ی یکی از نشان‌ها و نمادهای مدرنیزاسیون (نوسازی) سده‌ی ۱۹ و ۲۰، یعنی الگوی شهرسازی، اینگونه نتیجه‌گیری می‌کند: “در بخش اعظم قرن ما، فضاهای شهری به طور منظم چنان طراحی و ساماندهی شده‌اند که عدم وقوع برخوردها و رویارویی‌ها در آن‌ها تضمین شود. نشان بارز شهرسازیِ قرن نوزدهم بلوار بود؛ رسانه‌ای برای گردآوردنِ مواد و نیروهای انسانیِ انفجاری؛ وجه مشخصه‌ی شهرسازی قرن بیستم نیز بزرگراه بوده است؛ وسیله‌ای برای جداسازی و پراکنده ساختنِ همان مواد و نیروها.”

در اپیزود چهارم که عنوان آن”پترزبورگ: مدرنیسم توسعه‌نیافتگی” است، محیط یا شهر پترزبورگ مورد بررسی قرار می‌گیرد و قصد نویسنده همانطور که خود نیز اشاره می‌کند این است که نشان دهد “چگونه این شهر منشأ الهام مجموعه‌ای از ماجراجویی‌ها و اکتشافات درخشان در قلمرو زندگی مدرن شد.” بررسی تاریخ پترزبورگ به صورت تاریخی و با توجه به ترتیب وقایع پیش می‌رود. کار با عصری شروع می‌شود که در آن “پترزبورگ شیوه‌ی خاصی از ادبیات را گسترش بخشید” و سپس به عصری می‌پردازد که در آن “این شهر شیوه‌ی خاصی از انقلاب را به وجود آورد و بسط داد.”

یکی از ویژگی‌های پترزبورگ آن است که به شکل آمرانه به دستور پطر اول در ۱۷۰۳ به وجود آمد و هدف از ساختن این شهر این بود که می‌بایست “پنجره‌ای به سوی اروپا” باشد و همچنین پایگاه دریایی و مرکز تجاری روسیه. پطر هدفی دیگر نیز داشت و آن اینکه “اصرار داشت تا پایتخت روسیه را اینجا در این شهر جدید (و با پنجره‌ای گشوده به سوی اروپا مستقر سازد، و از شرّ مسکوی به درد نخور، با همه‌ی آن سنن قدیمی و جوّ مذهبی‌اش، خلاص شود. حرف اصلی او این بود که تاریخ روسیه باید با کارنامه‌ای درخشان از نو آغاز شود.” از این‌رو این شهرِ جدیدالتأسیس از همان آغاز در تقابل با مسکو قرار گرفت؛ “پترزبورگ معرف همه‌ی آن نیروهای خارجی و جهان‌وطنی بود که در متن زندگی روسی جاری بودند و مسکو نماینده‌ی همه‌ی آن سنت‌های متراکم بومی و انزواطلبِ خلق روس؛ پترزبورگ نماد روشنگری بود و مسکو نماد ضدیت با روشنگری؛ مسکو معرف خلوص و پاکیِ خاک و خون بود و پترزبورگ معرف آلودگی و تباهی تناسل؛ مسکو مقدس بود و پترزبورگ دنیوی و سکولار (یا شاید الحادی)؛ پترزبورگ سر یا مغز روسیه محسوب می‌شد و مسکو دلِ آن. این ثنویت یا دوگانگی یکی از محورهای اصلیِ تاریخ و فرهنگ روسیه‌ی مدرن است.”

در این فصل، با چگونگیِ ساختِ شهر پترزبورگ، شیوه‌ی شهرسازیِ آن، وضعیت سیاسی روسیه در قرن نوزده، بررسیِ اثر منظومِ “سوارکار مفرغیِ” پوشکین و سنت ادبی‌ای که با این شعر که “حکایتی پترزبورگی” است به وجود آمد، دورانِ حکومتِ نیکلای اول که یکی از تیره‌ترین ادوار تاریخ مدرن روسیه است، اسطوره‌های مردمیِ مربوط به “بلوار نوسکی” در آثار نویسندگانی همچون گوگول و داستایوسکی، دهه‌ی ۱۸۶۰ روسیه و نسل جدیدی از روشنفکران، بررسیِ زندگیِ سیاسی نیکلای چرنیشفسکی و اثر معروف آن با نام “چه باید کرد” و با عنوان فرعیِ “حکایاتِ انسان‌های جدید” که هم تولستوی و هم لنین عنوان کتابِ او را به عاریت گرفتند، بررسی “یادداشت‌های زیرزمینیِ” داستایوسکی و ظهور انسان زیرزمینی در خیابان، کنکاشِ واقعه‌ی یکشنبه ۹ ژانویه ۱۹۰۵ پترزبورگ (تظاهراتِ خونینِ شهروندان این شهر که به انقلاب ۱۹۱۷ منتج گردید، بررسیِ رمان “پترزبورگِ” آندرئی بایلی که حوادث آن در نقطه‌ی اوج وقایع ۱۹۰۵ رخ می‌دهد، بررسی زندگیِ سیاسی و آثار نویسنده‌ی دردمند روسیه “اوسیپ ماندلشتام” که دغدغه‌ی زوال و انحطاط پترزبورگ، یا عزم به خاطرسپردن و نجات آنچه از دست رفته بود، برای هیچ نویسنده‌ای بیش از او مطرح نبود و چه تلخ است سرنوشت او که با آن همه عشق به سرزمینش در ۱۹۳۸ در یکی از اردوگاه‌های کار استالین کشته شود، آشنا می‌شویم.

همچنین برمن مقایسه‌ای هوشمندانه بین مدرنیسم بودلر و مدرنیسم داستایوسکی یا همان مدرنیسم پاریس و پترزبورگ در میانه‌ی قرن نوزدهم به مثابه‌ی تقابلِ قطبیِ بزرگ‌تری در تاریخِ جهانی مدرنیسم که یکی درون‌زا و بر اساس مواد و مصالحِ مدرنیزاسیونِ سیاسی و اقتصادی بناگردیده و از دل واقعیتی مدرنیزه‌شده انرژی و آرمان‌های خویش را استخراج نموده و دیگری از دل عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی برمی‌خیزد، انجام می‌دهد؛ الگویی از مدرنیزاسیونِ آمرانه، دستوری- سفارشی، عقیم و تحریف‌شده‌ای که در سراسر جهان سوم گسترش یافت.

و اما پنجمین یا آخرین اپیزود با عنوان “در جنگل نمادها: نکاتی پیرامون مدرنیسم در نیویورک” فصلی ا‌ست که برمن در آن با به تصویرکشیدنِ محیط اجتماعیِ مدرن خود، شهر نیویورک و شیوه‌ی نوسازی این شهر، کوشیده تا جریان‌هایی که از بطن این کلان‌شهرِ عظیم جاری شده‌اند و به زندگیِ او شکل و جان بخشیده‌اند را بررسی کند. این اپیزود که بوی نوستالژی از آن به خوبی به مشام می‌رسد با بحثی بنیادی در باب دینامیسمِ فطری و ذاتیِ اقتصاد مدرن و فرهنگِ نشأت گرفته از آن آغاز می‌شود: “دینامیسم فطری و ذاتیِ اقتصاد مدرن و آن فرهنگی که از این اقتصاد نشأت می‌گیرد، هر آنچه را که خود خلق می‌کند – محیط‌های فیزیکی، نهادهای اجتماعی، ایده‌ها و افکار متافیزیکی، تصاویر و خیالات هنری و ارزش‌های اخلاقی – نابود می‌کند، آن‌هم به منظور خلقِ بیشتر، و ادامه‌ی فرآیندِ بی‌پایانِ خلق مجدد جهان. این کشش ذاتی، همه‌ی مردان و زنان مدرن را به درون مدار خود می‌کشد، و همه‌ی ما را به اجبار با این پرسش درگیر می‌سازد که در این گردابی که همگی در آن زندگی و حرکت می‌کنیم چه چیز ذاتی و اساسی، بامعنا و واقعی‌ است؟” این بحث پدیدارشناسانه و هستی‌شناسانه‌ی مدرنیسم بیش از هرچیز بیانگرِ این است که در دنیای مدرن، واقعیت در لحظه جاری‌ست؛ هیچ واقعیتِ پایداری وجود ندارد چه رسد به هیچ حقیقت استواری.

یکی از کلیدواژه‌های این بخش، “رابرت موزز” معمار بزرگ نیویورک است. از بازسازیِ پارک‌های نیویورک گرفته تا شبکه‌ای از بزرگراه‌ها، پارک‌وی‌ها، طرح‌های خانه‌سازی، سدها، نیروگاه‌ها، استادیوم‌ها، فرهنگ‌سراها، حاشیه رودخانه، تونل‌ها و پل‌ها که کل منطقه‌ی کلان‌شهر نیویورک را به هم گره می‌زند.

رابرت موزز در جمله‌ای کوتاه به نوعی اصول عقیدتی خود را اعلام می‌دارد: “وقتی در کلان‌شهری پوشیده از بناهای اضافی کار می‌کنید، باید راه خود را با ساطور باز کنید. من فقط قصد دارم یک نفس به ساختن ادامه دهم. شما هم برای توقفش حداکثر سعی‌تان را بکنید.” او توانست برای ۴۰ سال خیال یا بینش مدرن را در اختیارِ خود گیرد؛ به‌گونه‌ای که مخالفت با طرح‌های عمرانیِ او، مخالفت و عناد با تاریخ، پیشرفت و مدرنیسم به حساب آید. اینگونه بود که برمن می‌نویسد: “موزز سرگرم انهدامِ جهانِ ما بود، ولیکن چنین به نظر می‌رسید که او تحت لوای همان ارزش‌هایی فعالیت می‌کند که ما خود هوادارش بودیم.”

در پایانِ این فصل نیز نویسنده، ملاحظات و تأملاتی در باب مدرنیته و فضای مدرن‌خواهیِ دهه‌های ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ را به بحث می‌گذارد. اینجا باید این نکته را یادآور شد که کتاب در سال ۱۹۸۰ نوشته شده است.

اما یکی از ویژگی‌های خوبِ کتابِ “تجربۀ مدرنیته”، ترجمه‌ی شیوا و شایسته‌ی مراد فرهادپور است. او از عهده‌ی این امرِ مهم به نیکی برآمده و برگردانی روان از یک اثرِ ژرف‌کاوانه ارائه داده است؛ ترجمه‌ای که با توضیحات اضافی و پاورقی‌های مناسبِ مترجم، به فهم بیشتر خواننده کمک سزاواری کرده است.

کتاب‌شناسیِ اثر

نام کتاب: تجربۀ مدرنیته

نویسنده: مارشال برمن

مترجم: مراد فرهادپور

ناشر: طرح ‌نو

تعداد صفحات: ۴۴۳

شابک: ۰-۸۹-۵۶۲۵-۹۶۴



حامی اتووود
نظـــــــر اعضــــــــا
هنوز نظری برای این خبر ثبت نشده است.

ثبــــــــت نظـــــــر

  
جهت ارسال نظر باید وارد سیستم شوید. / عضو جدید
ایـمـــیـل :  
رمز عبـور :  

تراشه های کانسپجوال ـ لوکوربوزیه و مرگ خیابان قرن نوزدهمی به روایت مارشال برمن
مدرنیسم یا بربریت؛ مارشال برمن و مدرنیسم در خیابان‌ها
کتاب خانه اتووود ـ تجربه مدرنیته؛ هر انچه سخت است دود می شود و به هوا می رود ـ مارشال برمن
تراشه های کانسپچوال ـ مارشال برمن و ضعف های شهر در روایت جین جیکوبز
هنر گفت و گو ـ جاناتان دربی شایر با مارشال برمن
درباره معماران معاصر ایران :
این گروه در سال 1386 با هدف ایجاد پل ارتباطی بین معماران ایرانی معاصر گرد هم آمد.با شروع کار این وب سایت معماران متقاضی در محیطی ساده وکارآمد به تبادل پروژه ها ومقــــالات خود خواهند پرداخت ودر فضای فروم به بحث وگفتگو می پردازند.
خانه | ورود | ثبت نام | درباره ما | تماس با ما | قوانین سایت | راهنما | تبلیغات
© کلیه حقوق این وب سایت متعلق به گروه معماران معاصر می باشد.
Developed by Tryon Software Group