ساخت پرستشگاه ساگرادا فَمیلیا در سال 1882 ، بیش از یک قرن پیش آغاز شد . این پرستشگاه هنوز در حال ساخت است و سال 2026 را زمان اتمام پروژه تخمین زده اند . شاید این بنا مشهورترین بنای متعلق به مدرنیسم کاتالونی است که سالانه بیش از سه میلیون بازدیدکننده را به خود جذب می کند . آنتونی گائودی معمار، تا زمان مرگش در سال 1926 بر روی این پروژه کار کرد و با وجود تمام پیش بینی ها هم، او نمی توانست برای دیدن بنای تمام شده زنده بماند .

گائودیِ معمار، در سن 31 سالگی اش در سال 1883 انتخاب شده بود که در پی اختلاف نظرهای موسسان پروژه و معمار اصلی پروژه، فرانسیسکو دی پائولا دِل ویلار یِ لوزانو، پروژه را ادامه دهد . او پلان صلیبی شکل و لاتینِ دِل ویلار، شبیه به کلیساهای گوتیک، را نگه داشت ولی از مفاهیم گوتیک در بسیاری از جهت گیری های اصلی پروژه پیروی نکرد . نکته قابل توجه آن است که گائودی شبکه ای از ستون های زاویه دار و طاق های هایپر بولوید را به منظور رفع نیاز به پشت بند های معلق به کار برد . این ساختار بیش از این که بر اِلمان های خارجی اش تکیه کند، بارهای افقی را از طریق ستون ها به فضای داخلی انتقال می دهد .

کلیسای ساگرادا فَمیلیا ازفرم های سه بعدی متشکل از سطوح گونیا شده ای به همراه، هایپر بولوید ها، سهمی ها، حلزونی ها و اشکال مخروطی شکل استفاده می کند . این اشکال پیچیده فرصت ایجاد سازه ای قوی تر و سبک تر را می دهد و همچنین قصد دارد ویژگی های آکوستیک و کیفیت نور پرستگاه را نیز بالا برد . گائودی مدل های گچی را به منظور پیشرفت طراحی اش به کار گرفت که از ماکتی به مقیاس 1:10 از سالن اصلی کلیسا تشکیل شده بود و 5 متر ارتفاع و عرض و 2 متر عمق داشت . او همچنین شبکه ای از رشته ها و سنگ های آویزان از پلان پرستشگاه را بر روی سقف ساخت . با این مدل ساختگی، او به زوایای مورد نیازش برای ستون ها، طاق ها و کمان ها دست یافت . این اندازه گیری زوایا در جبهه ی پِیشِن (Passion)بنا کاملا مشهود است که سازه کششی نام دارد ولی در فشار عمل می کند . 

گائودی سمبولیسم مذهبی اش را در تمام گوشه های کلیسای ساگرادا فَمیلیا جای می دهد و بازنمودی بصری از باورهای مسیحی را خلق می کند . او سه نمای شمایل گونه را برای ای باسیلیکا طراحی می کند که نمای شکوه(Glory)، تولد(Nativity) و هوای نفس(Passion) نام دارد و به ترتیب جبهه های جنوبی، شرقی و غربی را تشکیل می دهند . مجسمه سازی نمای نِیتیو یادآور پیش آمدگی آرام و پیچیده موجود در این نما است که گائودی بر ساخت و طراحی آن نظارت داشت . نمای پِیشِن را آثار جوزف ماریا سابیرِچز شاخص می کند که مجسمه های زاویه دارش شخصیت مدرنیسم این پرستشگاه را دنبال می کند و اتسورو سوتوی مجسمه ساز هم، برای تزئینات و دریچه های پنجره ها به کار گرفته شد که نماد مجلس شکرگزاری است .

سالن اصلی کلیسا تا ارتفاع 45 متر ادامه دارد و به منظور شبیه سازی جنگلی از ستون های چند رنگی همانند تپه مونتجویچ است با این تفاوت که از جنس گرانیت ساخته شده است . این ستون ها در مقطع عمودی از پایه به پایه ی کف پروژه تبدیل می شود و این چنین تعداد رئوس همراه با چندین گوشه را ، با تبدیل شان به کمان های دایره ای، کم تر می کند . این ستون های باریکِ دوشاخه ای چشم را به بالای فضا (سقف) هدایت می کند که نور از طریق روزنه های دایره شکل موجود در طاق ها فیلتر می شود . این روزنه ها با تایل های شیشه ی ونیسی به رنگ های سبز و طلایی کامل می شوند که خطوط این فضای هایپر بولوید را به هم متصل می کند .

پس از تکمیل، کلیسای ساگرادا فَمیلیا، باهجده برج ساخته شده، به منظور ارائه چشم اندازی بی نظیر از این پرستشگاه، در هر نقطه مناسب شهر، نمایان خواهد شد . چهار برج ناقوس تاج حواریون هر جبهه را نمایان می کند و دارای ارتفاع حداکثری 100 متری است . در انتهای شمالی ساختمان، برج نمادِ مریم مقدس بالای محراب کلیسا قرار خواهد گرفت . برج مرکزی 72 متر ارتفاع خواهد داشت و نمادِ حضرت مسیح است و چهار برج، نمادِ انجیل نویسان، آن را در بر می گیرد .

اگر ساخت کلیسا همچنان ادامه یابد، قسمت های قدیمی تر به مرمت و تمیزکاری نیاز خواهند داشت . از همان آغاز کار، تمام مخارج این پرستشگاه تکیه بر بخش خصوصی داشته است و تاخیرهای بسیاری به دلیل نبود بودجه بر پروژه تحمیل شده است . یکی از عوامل مهمی که فرایند ساخت را به تاخیر انداخت، جریان جنگ داخلی اسپانیایی بود که در جریان این جنگ، کارگاه گائودی خراب شد و تمام مستنداتی که او باقی گذاشته بود هم نابود شد .

نسل بعدی هنرمندان چیره دست و معماران بر ترسیمات و مدل های گچی ،به یاد مانده در جهت پیشرفت پروژه، تکیه کردند و تلاش کردند تا به دیدگاه گائودی هرچه بشتر نزدیک شده و به آن وفادار بمانند . به همبن دلیل، طراحی این پرستشگاه همکاریِ قرن ها تلاش را با خود به همراه دارد . خود گائودی پروژه را در غالب مجموعه کار نسل ها می بیند : " من پیر خواهم شد ولی دیگران بعد از من خواهند آمد . آنچه که باید همواره محفوظ نگاه داریم، روح این اثر است ولی حیاتش به نسل هایی بستگی دارد که آن را به ارث گذاشتند و اثر با آن ها زندگی می کند و تجسم می یابد " .

در دهه های اخیر، کلیسای ساگرادا فَمیلیا طراحی دیجیتال و تکنولوژی های ساخت معاصر را پذیرفت . معماران و هنرمندان چیره دست نرم افزارهایی همچون راینو(Rhinoceros)، کَدز فایو(Cadds5)، کاتیا (Catia)و کَم (CAM) را به منظور درک این هندسه پیچیده و تجسم ساختمان در غالب یک اثر کامل یه کار بردند . مدل های گچی همچنان به عنوان وسایل طراحی استفاده می شوند و هم اکنون با پرینتر های سه بعدی برای تسریع این فرایند تولید می شوند .