آیا می توانید تصور کنید که بجای داشتن ساختمانی محکم و سخت و ثابت، در بنایی زندگی کنید که از پلیمر ساخته شده باشد و با تغییر دما، تغییر شکل و اندازه دهد؟ این پروژه ای است که هم اکنون پژوهشگران موسسه معماری پیشرفته در شهر بارسلون اسپانیا در حال کار روی آن هستند. آنها سعی دارند ساختمانهایی الهام گرفته از هنر “کاغذ و تا” یا “اریگامی” طراحی کنند.
با استفاده از اریگامی می توان ساختمانهایی ساخت که قابل تاشدن و جمع شدن باشند و در صورت لزوم با افزایش دما می توان این لایه های تا شده را باز کرده و آن را بزرگتر کرد. پژوهشگران اکنون به دنبال یافتن ماده ای هستند که قابلیت خم شدن و تا شدن، و همچنین قابلیت برگشت به شکل اولیه را داشته باشد.
ایس تانکال، یکی از دانشجویان می گوید: “ما به دنبال یافتن ماده ای هستیم که بتواند از حالت انعطاف پذیری خارج شده و شکلی جامد بخود بگیرد و بتواند مانند یک عنصر ساختاری در ساختمان عمل کند تا آن را جایگزین مواد کنونی کنیم.” این پروژه که با نام “هندسه انتقالی” شناخته شده، از قطعاتی مثلثی شکل برای درست کردن ساختار اریگامی استفاده می کند. این تیم می تواند قطعات این نوع ساختمانها را در هر جهتی که مایل باشد تغییر دهد.
رامین شامبیاتی، دیگر دانشجوی فعال در این طرح می گوید: “با حرارت دادن هر کدام از قطعات این ساختمان می توان آن بخش را نرم کرد و به آن بخش قابلیت کشیده شدن داد تا در نهایت به شکل دلخواه دست یافت. سپس برای ثابت کردن شکل جدید، باید آن بخش را خنک کرد. پس از سرد شدن، قطعه مد نظر کاملا سفت و سخت و غیرقابل حرکت می شود و با نرم کردن، می توان دوباره شکل آن را عوض کرد.”
برای گرم کردن این پلیمرها از جریان الکتریسیته استفاده می شود. زمانیکه درجه حرارت به ۶۲ درجه سانتیگراد برسد قطعات حالتی ارتجاعی پیدا می کنند و امکان خم شدن و پیچ و تاب دادن به آنها فراهم می شود. بوسیله پهپادهایی که با سیم به اطراف قطعات بسته شده نیز می توان میزان کشش مورد نظر هر قطعه را تعیین و اعمال کرد. آنها سپس شکل جدید بنا را بمدت ۲ دقیقه در کنترل خواهند داشت تا بتدریج بنا سرد و سفت شود.
آریتی مارکوپولو، مدیر این پروژه نیز می گوید: “می توانیم مانند بعضی حیوانات، خانه هایمان را همراه خودمان به طبیعت ببریم و می توانیم آن را متناسب با نیازمان تغییر شکل دهیم. اگر خانواده ای بزرگ داشته باشیم و بخواهیم خانه را بزرگ کنیم و یا اگر به دلیل نور و یا دمای خارج از خانه بخواهیم خانه ای شفاف تر داشته باشیم می توانیم آن را تغییر شکل دهیم. بنابراین خانه ما این قابلیت را دارد تا با شرایط زندگی ما تطبیق یابد و حتی می توانیم آن را در ساکمان قرار دهیم و سپس دوباره آن را درآورده و بنایی سه بعدی بسازیم.”این گروه تحقیقاتی احتمال می دهد که در آینده ای نزدیک دست کم بتوان خانه هایی تابستانی، و یا ساختمانهای کاربردی به این شیوه ساخت.
کوچک سازی در خدمت پناهندگان سوری
از اسپانیا به کمپ پناهندگان سوری در ترکیه می رویم. وضعیت اسفناک پناهجویان سوری، جیمز رابرت، دانشجوی بریتانیایی را بر آن داشت که پروژه دانشگاهی اش را به طرحی برای نجات جان نوزادان زودرس اختصاص دهد. او برای این کار، یک دستگاه انکوباتور ساخته است. قیمت یک انکوباتور سنتی نزدیک به چهل هزار یورو است به همین دلیل جیمز سعی کرد وسیله ارزانتری را برای مراقبت از زندگی نوزادان طراحی کند. او یک انکوباتور بادی ساخت که تمیز کردن و حمل و نقل آن آسان است و قیمت تمام شده آن تنها ۳۰۰ یورو است.
او می گوید: “این دستگاه در اصل یک قطعه عایق هوا و چیزی شبیه به یک پوشش دو جداره است. بنابراین بآسانی می توان چیزها را در درون آن حفظ کرد و دمای محیط داخل را گرم و ثابت نگه داشت. اندازه این انکوباتور را می توان با فشرده ساختن آن بسیار کوچک کرد و با باد کردن، به شکل اصلی درآورد. به این ترتیب، در هزینه حمل و نقل آن صرفه جویی می شود و دیگر لازم نیست که کل فضای بار هواپیما را به آنها اختصاص داد.”
این انکوباتور بگونه ای طراحی شده تا با منبع الکتریسیتۀ محدود اردوگاههای پناهندگان نیز قابل استفاده باشد. حتی باتری خودرو نیز می تواند برق این انکوباتور را برای ۲۴ ساعت تامین کند. رابرت می گوید که طرحش با استقبال خوب سازمانهای امدادی مواجه شده و با آنکه او هنوز نیاز به زمان برای توسعه نمونه اولیه طرحش دارد، برخی از سازمانهای امداد آماده اند که به او سفارش دهند.