چارلز جنکس، مورخ معماری پرآوازه، معمار منظر و مدیر مرکز درمانی سرطان مگی، به
گزارش مجله ریبا در توییتر و با تایید خیریه ی مرکز درمانی مگی، در سن 80 سالگی به
تاریخ 13 اکتبر 2019 در خانه اش در لندن دار فانی را وداع گفت.
از جنکس بعنوان متفکر پیشتاز پستمدرنسیم در معماری یاد میشود و نوشته های او
در رابطه با تئوری های معماری پست مدرن، از شهرت بسیاری برخوردار است. او این
مباحث را در کتاب هایش از جمله "زبان معماری پست مدرن" (1977)، "ساختمان
نمادین" (2005) و "مدرنسیم انتقادی – پست مدرنیسم به کدام جهت میرود؟"
(2007) مورد بررسی قرار داده است.
در کنار دستاورد های بسیارش، جنکس یکی از بنیان گذاران مرکز درمانی سرطان مگی
در سال 1995 نیز بود. به منظور گرامیداشت میراث همسر مرحومش، مگی کسویک جنکس، که
معتقد بود فضاهای طراحی شده ی مناسب، به روند درمان بیماری های علاج ناپذیر کمک
شایانی می نماید، این موسسه از معماران بزرگ درخواست میکند تا فضاهای استراحتی آرامش
بخشی برای بیماران سرطانی و همچنین دوستان و خانواده ی آن ها طراحی کنند.
نام معمارانی چون نورمن فاستر، آماندا لوت و فرانک گری، در لیست درخشان
افرادی که در سراسر بریتانیا و اکنون در تمامی قاره ی اروپا برای مرکز درمانی مگی
طراحی نموده اند، قرار دارد. جنکس به همراه زاها حدید و اسنوهتا نیز پروژه هایی
برای پیشبرد طراحی مراکز درمانی در سراسر جهان اجرا نمود.
خانه ی جنکس در هولند پارک لندن، توسط موسسه ی باستانی انگلستان، در سال 2018
تحت عنوان خانه ی تراز اول درجه بندی شد. او این خانه را به همراه همسر مرحوم و
معماران پست مدرنی نظیر تری فرل و مایکل گریوز طراحی نمود.
برنامه هایی جهت تبدیل این خانه به یک موزه ی آرشیوی به نام خانه ی کیهانی، و
گشودن در های آن به روی عموم تنها با تعیین قرار ملاقات قبلی در شرف اجرا میباشد.
خانه ی جنکس در اسکاتلند، که به نام خانه ی پرتراک شناخته میشود، هم اکنون
خانه ای برای باغ تعمق کیهانی میباشد. جنکس با بهره گیری از علاقه ی پایدار خود به
کیهان شناسی، علم و طبیعت، باغ تندیسی به مساحت 12000 متر مربع بر اساس ریاضیات
سیاهچاله ها و کوارک ها به وجود آورد.
تراس فراکتال، باغ DNA و پل ستاره ی دنباله دار، مجسمه هایی از اشکال زمینی،
نرده ها و گذرگاه هایی بوده که سالی یک بار به جهت تامین وجوه لازم برای مرکز مگی،
به روی بازدیدکنندگان گشوده میشوند.
جنکس در یادداشتی برای بیان نیت خود مینویسد: "برای دیدن جهان در دانه ای
از شن، دیدگاه شاعرانه ی ویلیام بلیک، نیاز به یافتن رابطه ای میان بزرگ و کوچک،
علم و روحانیت، و عالم وجود و طبیعت داریم."
او ادامه میدهد: "این قرارگیری کیهانی، روایت من برای امر محتوا گرایانه،
نوشتار و طراحی را تامین میکند."
"من استعاره هایی را دنبال میکنم که زمینه ی رشد طبیعت و قوانین طبیعت را
فراهم می نمایند، موازی هایی که ریشه های ما را به محکمی یک گیاه به کیهان شناسی
متصل میسازند، حتی هنگامی که ذهن ما، خانه ی خویش را ترک میکند."
جنکس، متولد 21 ژوئن سال 1939 در بالتیمور، مریلند، پیش از تحصیل در رشته ی
معماری در مدرسه ی عالی طراحی هاروارد، مدرک خود در رشته ی ادبیات انگلیسی را از
دانشگاه هاروارد دریافت نمود.
پس از فارغ التحصیلی در سال 1965، او به انگلستان نقل مکان کرد، و در دانشگاه
لندن به مقام دکتری مورخ معماری نائل شد. در دوره های تحصیلی خود، او زیر نظر
منتقدان معماری مدرن همچون زیگفرید گیدیئون و رینر بنهام آموزش دید.
پایان نامه ی دکتری جنکس، به کتابی چاپ شده توسط او در سال 1972 به نام جنبش
های مدرن در معماری بدل گشت. او سپس در پی نوشتن زبان معماری پست مدرن، ناپایداری
و تغییر پذیری سبک های معماری پس از مدرنسیم را دسته بندی کرده و مورد بررسی قرار
داد.
تئوری مطرح شده توسط جنکس در این کتاب، بر پایه ی بیان این نکته می باشد که
مدرنیسم در دغدغه ی فرم و زاویه های قائم غرق شده بود، در حالی که معماری پست مدرن
در تفکر طبیعت، ذهن و بدن انسان و بستر شهری به سر میبرد.
او در کتاب "مدرنیسم انتقادی – پست مدرنیسم به کجا میرود؟" در سال
2007، نظر اجمالی دیگری در رابطه با مدرنیسم ارائه نموده است. او عقیده داشت پست
مدرنیسم، کنشی انتقادی نسبت به مدرنیسم بوده و از باطن مدرنیسم برخاسته است.
جنکس همچنین جز اولین منتقدان معماری بود که گرایشات جدید "معمار ستاره
ها" و ساختمان های برجسته را مورد شناسایی قرار داد.
کتاب وی به نام "ساختمان نمادین"، وجهه ی نمادین ساختمان های با
پرستیژی نظیر برج گرکین فاستر را، با این استدلال که آن ها نشانه هایی از طمع وحشیانه
ی مالکین اموال بوده و چیزی جز خودنمایی های از کنترل خارج شده نیستند، به طور
کامل نابود کرد.
جنکس در حرفه ی معماری خود، استودیویی در سال 1977 در کیپ کاد ماساچوست به نام
گاراجیا روتوندا طراحی نمود، که از آن به همراه خانواده اش بهره میبرد. او با
استفاده از مصالح پیش ساخته و اتصال آن ها به هم، سازه ای تک بعدی با هزینه ی تنها
5000 دلار ساخت.
پس از درخواست کمک همسرش برای طراحی باغی برای خانه ی اسکاتلندشان، جنکس به
معمار منظر تبدیل شد.
او در ادامه ی باغ تعمق کیهانی، صاحب امتیاز ساخت آثاری در فضای خارجی گالری
ملی هنر مدرن اسکاتلند در ادینبورگ، تپه های زندگی در پارک هنرکده ی مجسمه ژوپیتر
و منظر سیاهچاله در پونای هند و پروژه های دیگر گشت.
او همچنین مجسمه هایی با الهام از DNA طراحی نمود که در باغ های کیو و کمبریج
در معرض نمایش گذاشته شده اند.