نگاه پارالاکس مهمترین اثر تئوریک اسلاوی ژیژک طی سالیان اخیر است، خود او کتاب را مهمترین اثرش می خواند. پارالاکس[که داریوش اشوری ان را به جای گشت برگردانده] را می توان این چنین تعریف کرد: جابه جایی ظاهری ابژه بر قرار تغییر موقعیت و جای گاه مشاهده. واژهparallax از parallassein گرفته شده است به معنای چیزی را تغییر دادن، خود این واژه از ترکیب دو جز para به معنای علیه، تضاد، از و انسوی و allassein به معنای تغییر شکل گرفته است.
ژیژک مفتون "شکاف پارالاکس" است؛ جداافتادگی دو نقطه که میان ان ها هیچ سنتز یا تعاملی ممکن نخواهد بود، موقعیتی که به واسطه "کوتاهْ پیوندهای ناممکن" سطوحی که هیچ گاه در هم نخواهند امیخت به یکدیگر وصل شده اند. بر قوام چنین تدقیقی از پارالاکس، ژیژک روی در احیا دیالکتیک ماتریالیستی می کشد.
حالات پارالاکس در حوزه های متفاوت نظریه امروز به وفور یافت می شود؛ از دوگانگی موج ـ ذره ای فیزیک کوانتوم [ که به کمک ان می توان مکملیت بین مکان و تکانه درک کرد، مثلا اگر ذره که به وسیلهٔ یک موج صفحهای توصیف میشود از میان یک شکاف باریک عبور کند، مانند امواج آب که از یک کانال باریک عبور میکنند، ذره پراکنده میشود و موج آن با زوایایی مختلفی از شکاف خارج میشود و هر چقدر که پهنای شکاف کمتر باشد، مقدار پراش بیشتر شده و عدم قطعیت تکانه به تبع آن افزایش مییابد] تا پارالاکس ناخوداگاه در روانکاوی فرویدی، جای گشتی حاصل تفاسیر شکل گیری ناخوداگاه و نظریه های رانه ها. ژیژک، در نگاه پارالاکس، با همان نکته بینی معمول ولی شگفت انگیزش بر سه حالات متفاوت جای گشتی متمرکز می شود: 1- تفاوت وجودی؛ پارالاکس توتالی که مواجه ما با واقعیت را مشروط می سازد 2- پارالاکس علمی؛ شکافی غیرقابل تقلیل میان تجربه وجودی ما از واقعیت و تبیین و تدوین علمی اش که اوج ان را امروز در علوم مرتبط با مغز می یابیم 3- پارالاکس سیاسی؛ انتاگونیسم [یا هم ستیزی] اجتماعی، که امکان حدوث هر نوع توافقی را ناممکن می سازد.
ژیژک حین مجادله و مباحثه انتقادی بر این سه حالت بر میان گشودگی هایی تاکید می گذارد که می توانند بر موضوعاتی خاص مقوم گردند، موضوعاتی مانند کنش اخلاقی ای که مثلا در رمان هنری جیمز شاهدش هستیم. کتاب نه تنها ره یافت لاکانی ـ هگلی ژیژک را وارد گشتره هایی نو ایین می سازد بلکه همچنین تحریری نظام مند از اسلوبی مفهومی فراهم می اورد که کلیت اثار او را متمایز می سازد؛ دستگاهی فکری متشکل از جزیی خوانی ادبیات، سینما و موسیقی.
ژیژک، ترکیب پارالاکس با معماری را نیز تحریر کرده است که مختصری از ان را می توانید اینجا مشاهده فرمایید
اتووود پیش از این نوشته ای از اسلاوی ژیژک تحت عنوان "سیاست های بتمن[؛ شهر به مثابه ترومای سرمایه داری]" را نیز منتشر کرده است.