چارلز كوريا، هيچ گاه در حوزه شناخت من نبوده است.

در هياهوي دنياي خبر WAN ( اخبار معماري جهان )، تمركز روزهاي آخر هفته ي من نيز بر روي آخرين برج KPF در نيويورك و يا ابداعات جديد زاها بوده است. اما امروز يك شنبه ي نادر ِ آفتابي در لندن است و من براي ماموريتي به اينجا كشيده شده ام كه توسط عنوان مسحور كننده ي آخرين كتاب ِ انتشارات ريبا به وجود آمده است؛ چارلز كوريا : بزرگترين معمار هند. اين تيتر به حقْ، افسونگر و مورد علاقه ي من بوده است.

پورتلند پليس، مكاني ست آرام و خوش آمدگوي بازديدكنندگاني كه از خيابان پر سر و صداي آكسفورد به آن وارد مي گردند. اين سكوت، تنها توسط بنِرهايي روشن و چشمگير، شكسته مي شود كه تاييدي ست بر اينكه من در زمان درست و مكان درست براي مشاهده آثار اين معمار بزرگ هندي آمده ام.

در گالري، كه آرامشي همراه با حس احترام در آن محسوس است، تعداد انگشت شماري از معماران و دانشجويان در حال تماشاي نمايشگاه آثاري از كوريا مي باشند. صفحه نمايشگري، اسكني از نقاشي ها و عكس هاي اين معمار ِ آرام از ساختمان هايي خاموش با رنگ هاي ارگانيك را به نمايش گذاشته است. آثار كوريا واژه ي " عالي " را متبلور نمي كنند، اما فرم ها و رنگ ها شما را به خود جلب مي كنند و بسيار طبيعي و قابل درك به نظر مي رسند. من تاريخ يكي از اين نقاشي ها را چك كردم؛ يك بلوك آپارتماني ِ باشكوه در سال 1983.

به عنوان يك معمار، شما نيز مي دانيد كه دستيابي به سادگي در ساختمان، همچون طرح هاي ديگر، بسيار سخت و مشكل مي باشد. اين موفقيت، غالبا ناشي از تركيب درك ذاتي معمار از فضا و فرم همراه با يك پيشينه ي پژوهشي غني مي باشد. براي من، نماد سازي ها و نشان گذاري هاي كنار طرح ها، بسيار جذاب و فريبنده بوده و نمايش درك و بينش حقيقي از ذهن كوريا، رويكردهايش و انسانيت وي مي باشد.

با به كارگيري پس زمينه تحصيل معماري در امريكا، آن اربور و ام آي تي در دهه 1950، بدنه كارهاي وي همانند شهرهاي امروزي ما، از فولاد و شيشه تشكيل شده اند. درك كوريا از رابطه ي يك ساختمان و محيط اطرافش، به وضوح در طرح هاي وي تجسم يافته است و استفاده از كنترل منفعل محيطي در تقابل با ظهور و پذيرش جهاني مكانيكال اِي سي در ربع آخر قرن بيستم نمايان گشته است.

در مصاحبه ي اخير خود، كوريا تاكيد مي نمايد: " همه ي ما از اصول بنيادي و فاندامنتال ها بسيار فاصله گرفته ايم و بيشتر و بيشتر، كار را به مهندسيني واگذار كرده ايم كه برپا ساختن هر طرح و ساخت هر فرمي را مديريت مي نمايند. در نهايت ما بازندگان اين روند مي باشيم و از معماري تنها هوس و مد باقي خواهد ماند. "

دامنه آثار كوريا در چند دهه كار ِ حرفه اي، بسيار گسترده مي باشد؛ از طرح جامع شهر ناوي بمبئي در دهه شصت تا طراحي براي يك خانه مسكوني ِ ساده كه همه با عقايد بنيادي ِ منطق وي به دقت طراحي گشته اند.

يكي از صفحات نمايش ِ اين نمايشگاه به مرور طرح جامع ناوي بمبئي و نگرش هيجان آورِ وي به خيابان هاي شلوغ اين شهر مي باشد. اجازه دادن به پياده روها براي تبديل به مناطق " زنده " ي شهري و تطبيق با ريتم زندگي در اين شهر، از نكات اين طراحي بوده است؛ تطابق با مسافران و عازمان صبحگاهي خيابان، معامله گران در طول روز، دست فروشان مواد غذايي در عصر تا ايجاد يك پناهگاه امن براي فقرايي كه پياده روي خيابان مأمن شبانه آن هاست.

ايده هاي وي به صورت بسيار ساده اي در كنار برش هاي طرح، تصوير گشته اند. وي با استفاده از يك پشته ي بلند كه كاربري هاي متفاوتي را در ساعات مختلف روز، ارائه مي نمايد، به شهروندان بمبئي اين اجازه را داده است تا با راهي طبيعي به همزيستي با طرح بپردازند.

و اين ها مواردي ست كه كوريا را براي من " عالي " و بزرگ نموده است؛ درك بي نظيري از هستي اشياء، مداخله آرام جهت بهتر گشتن شان و ارائه هماهنگي و هارموني از طريق طراحي.

اين امر بسيار غم انگيز و طعنه آميز است كه در اين جهان ِ به اجبارْ پايدار، معماري پيش رو تر از عصر خود، اين چنين در جهان تجاري، تا حد زياد و براي مدت طولاني، گمنام باقي مانده و به كنار گذاشته شده باشد.

شايد وي تنها در جاي مناسب، اما در زماني نامناسب بوده است.