جنگلزُدایی،
استفادهٔ بیشازحد از چراگاهها و ساختوساز دائمی از حاصلخیزی خاک میکاهد و
چهرهٔ زمین را دگرگون میکند.
خاک پس از آب
پراستفادهترین منبع طبیعی است که از آن در ساخت همه چیز از ظروف گرفته تا لوازم
بهداشتی و پانلهای خورشیدی استفاده میشود.
اما خاک بیش از
همه در ساختوساز بهکار میرود. در سال ۲۰۱۹ واردات جهانی خاکهای
سیلیکا و کوارتز یک میلیارد یورو بود و امارات عربی متحده چهارمین واردکنندهٔ
عمدهٔ آن، چراکه خاک کویری این کشور انسجام و تراکم لازم را برای تولید مصالح
ساختمانی ندارد.
اکنون
پژوهشگران در امارات، که ۷۵ درصد خاکش را کویر تشکیل میدهد، میکوشند با بهکارگیری
آنزیمهای گیاهی خاک را برای ساخت مصالح ساختمانی تقویت کنند.
از
ماسه تا خشت؛ استفاده از آنزیمهای گیاهی برای تقویت خاک
استفن ولیکینسون، استاد دانشگاه ولونگونگ در دُبی
یکی از این پژوهشگران است و دربارهٔ مادهای که روی آن تحقیق میکند میگوید: "این
ماده مثل چسب یا سیمان خاک را نگه میدارد تا بتوان آجر ساخت".
دکتر ویلکینسون معتقد است که این شیوه هنوز کندتر
و گرانتر از آن است که عملی شود اما خود وی بهدنبال آن است که با بهکارگیری
آنزیمهای گیاهی دیگر به این کار شتاب بدهد.
وی میافزاید: "مزیت استفاده از این آنزیمها
و میکرواورگانیسمها در مقدار مادهای است که باید به زمین ساختوساز ببرید. در هر
مکان که باشید میتوانید خاک همان محل را با اینگونه میکرواورگانیسمها تقویت کنیم".
بیابانزایی تا سال ۲۰۵۰ بر ۹۰ درصد از خاک زمین تأثیر خواهد گذاشت. برداشت از منابع خاک رسوبی
بسیار بیش از جایگزین کردن آن است و همین، زیستبوم و زمینهای قابلکشت از میان
میبرد.
امارات تاکنون برای
مقابله با کاهش آب و سطح زمین قابل کشت که حاصل بیابانزایی بوده میلیاردها یورو
هزینه کرده است. برخی پژوهشگران معتقدند چارهٔ این روند تحقیق دربارهٔ کویر است.
وقتی
کویر آب را نمیبلعد؛ فناوری نانو در خدمت باروری خاک
دانشمندانِ "کانون کشاورزی آبشور" دُبی
بهدنبال کشف راههایی هستند تا حیات گیاهی و جانوری بتواند با وجود کمآبی و هوای
بد محیط به بقا ادامه دهد.
می شالابی، از موزهٔ خاک در کانون کشاورزی آبشور
دُبی میگوید: "در حال حاضر بیش از ۱.۷ میلیارد نفر در چنین محیطهایی زندگی میکنند. اما هرچه کویرزایی
روی زمین بیشتر میشود، اهمیت مراکزی نظیر اینجا هم در جهان بیشتر میشود".
پژوهشگران این
مرکز میخواهند با افزایش میزان قارچ و باکتریِ خاک شبکهای منسجم برای رساندن آب
و مواد معدنی به گیاهان ایجاد کنند. ضایعات نخل به بیوچار یا کودزغال طبیعی تبدیل
میشود.
شرکت
مهار بیابان نیز میخواهد فرآیند بارورسازی خاک را با نوعی گِل به نام ال.ان.سی
که با فناوری نانو ساخته میشود سرعت ببخشد.
کارشناسان این شرکت مدعی میشوند که این گِل که
حالت مایع دارد بهجای ۷ سال ظرف ۷ ساعت خاک کویر را بارور میکند. این فناوری پوششی میسازد که سبب
فشردگی سطح خاک میشود و آب را در سطح ریشه گیاهان نگه میدارد و اجازه نمیدهد آب
فورا در خاک کویر فرو رود.
اورن سوپافول، دانشمند خاکشناس این شرکت میگوید:"در
حال حاضر یک واحد تولیدی ال.ان.سی داریم که ظرفیت تولیدش ۱۰۰ هزار لیتر در روز است و میتوانیم با آن روزی نیم
هکتار خاک کویری را بارور کنیم".
این شرکت که سرمایهگذاری روی آن اخیرا ۲۰ میلیون یورو افزایش یافته، بناست ۲ واحد تولیدی دیگر را راهاندازی کند و کار خود را
در امارات و عربستان و سپس در جهان گسترش دهد.
|