کتاب در سه بخش ارایه می گردد:

بخش اول به بازترسیم ژئوتاریخ فضای شهری با تاکید بر منطقه ای بودن فضای شهری  و اولویت بخشی به شهرها، می پردازد. انقلاب شهری ِ  سوجا با ذکر منابعی، از دوره نئولیتیک آغاز می شود که از طریق ابر مولفه های ناسازه ایِ اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی  تکامل می یاید به انقلاب کشاورزی می رسد و با تقویت  ابر مولفه سیاسی ادامه می یابد تا سومین انقلاب شهری یعنی انقلاب صنعتی، توالی مدرنیته ها  در فضای شهری و ظهور متروپلیس صنعتی مدرن. متروپلیس مدرن به مثابه استعاره متحرک مدرنیته، با یک روایت تلخ و تند که افق های جدیدی را می گشاید. گذر از مدرنیته به پسامدرنیته به عنوان تجسم آخرین مرحله در تاریخ فضای شهری: شکل گیری  پست متروپلیس که برآمده از انقلاب چهارم شهری است و پیامد جهانی سازی و اقتصاد سرمایه داری کلاسیک. پست متروپلیسی که در حال بازسازی متروپلیس مدرن است. متروپلیس نه به عنوان الگوی مجسم توسعه اقتصادی و اجتماعی معاصر بلکه همچنین به عنوان یک واقعیت متافیزیکی. سوجا در گشایش این مفهوم ، بیشینه تاثیر را از جغرافیای انتقادی، عدالت فضایی و مفهوم حق به شهر  لوفور و هاروی دارد گرچه به  ارجاعات دیگری هم اشاره می کند. در پست متروپلیس نوعی همگرایی میان قلمروزدایی و باز قلمروزایی وجود دارد مانند فرایند های تجزیه وقایع شهریِ از پیش موجود و استعمار مجدد شهر.

بر همین اساس سوجا برای پیشبرد توصیف ژئوتاریخ فضای شهری، اصطلاح  سینکیسمSynekism  به معنای محرک انباشت شهریStimulus Of Urban Agglomeration را وارد مطالعات شهری کرد که به تبارشناسی منابع محرک در شکل گیری پویای شهر-دولت با در نظر گرفتن اقتصاد انباشتAgglomeration Economies اشاره دارد تا یکی از مهم ترین فعالیت های انسانی که از شهر بودن  -ذات زندگی شهری – بر می خیزد را تجزیه و تحلیل نماید. او اعتقاد دارد شهرها مادران توسعه اقتصادی هستند نه به این دلیل که مردم شهر نشین باهوش ترند بلکه بدلیل شرایط انباشت. در این راستا وی با دیدی اولویت بخش به شهرها آن ها را موتور اقتصادی فضا می داند.

سوجا پس از مورد بحث قرار دادن منظومه شهری لس آنجلس؛ تغییر و ابهام مرزبندی و تغیر هویت مولفه های فضامندی شهری و در ادامه دگرگونی های ناسازه ای  با این اعتقاد که این مفهوم  و تغییرات در حال فراگیر شدن  و تعمیم در جهان است، در بخش دوم شش گفتمان درباره پست متروپلیس مطرح می کند. وی با مفهوم پردازی فرایند های نوین شهری، از شعاع دید های متفاوتِ تاثیر گذار، به تحلیل و تفسیر چگونگی بازسازی  متروپلیس مدرن می پردازد و آنها را با هم می آمیزد. موثرترین چارچوب های تفسیری که علل اولیه فرایند های شهری شدن نوین هستند، در گفتمان اول و دوم تشریح می شوند. خروجی و پیامد های بازسازی اقتصادی پسافوردیستی و جهانی شدن در گفتمان سوم و چهارم مورد تحلیل قرار می گیرند. گفتمان های پنجم و ششم چگونگی تضمین بقای جهانی شدن تاریخی و اجتماعی و بازسازی اقتصادی توسط پست متروپلیس را بررسی می کند و به کشف آندسته از تغییرات سازمانی، رفتاری و زیستی می پردازد که سبک اصول اجتماعی و فضایی را تعیین می کنند.

گفتمان اول؛ پست متروپلیس را از طریق گفتمانی در زمینه بازسازی اقتصاد ژئوپلیتیک شهری  و ظهور پست مدرنیسم فوردیستی شرح می دهد.

گفتمان دوم به جهانی شدن فضای شهری و محلی شدن سرمایه ،کار و فرهنگ به مثابه کاسموپولیسCosmoplis و شکل گیری هم زمان سلسله مراتب جدید شهرهای جهانی می پردزاد. در اینجا پست متروپلیس به مثابه یک جهان شهر جدید که نامتجانس ترین فضاهای شهری را به لحاظ اقتصادی، سیاسی فرهنگی ایجاد می کند، دیده می شود.

در گفتمان سوم  بازسازی شکل فضایی شهری، تمرکز زدایی و بازتمرکز گرایی فضای شهری را با به چالش کشیدن  متروپلیس مدرن ازتعاریف مرسوم بررسی می کند. پست متروپلیس را به مثابه یک ناشهرExopolis ، شهری که دیگر فاقد کیفیت های شهر سنتی است، دیگر شهریت ندارد، با مازاد حیات شهری رو به روست و مرزهایش از لبه های شهری عبور کرده است و رشدی فراتر از شهر در فهم تاریخی اش را تجربه می کند؛ فرم نوینی می داند که بنیان های بسیاری از مطالعات شهری را به چالش کشیده است.

گفتمان چهارم توجه ما را به موزاییک اجتماعی پست متروپلیس و ظهور اشکال جدید متروپلیس، نابرابری، حاشیه ای کردن قومی و نژادی در قلب یک جهان مرفه جلب می نماید. متروپلیس به مثابه یک شهر فراکتالFractal City، تکه تکه و قطبی شده که صحنه در هم امیختگی های نوآورانه و سیاست های فرهنگی هم می باشد و هدفش صرفا کاهش نابرابری نیست بلکه حفظ تفاوت و پرورش هئیت های قطری منعطف هم هست.

گفتمان پنجم به بررسی مفهوم مجمع الجزایر کارسپرال(حبس۟ بنیاد)Carceral Archipelagoمی پردازد با هدف ارایه مدلی جهت جایگزینی نظارت و حفاظت فضای پلیسی شده بدلیل پیشرفت های جدید خصوصی سازی، نظارت و مراقبت به طریق شکل های بازسازی شده قدرت و اقتدار عمومی و خصوصی و جغرافیای سیاسی فضای شهری  از طریق  بازسازی فضایی حکمرانی محلی. پاسخی به آنچه  مایک دیویس در کتاب زیست بوم ترس Ecology of Fear و شهرکوارتز City of Quartzمطرح می کند. سوجا در این گفتمان تحت تاثیر فوکو بود که  پست متروپلیس را  به مثابه مجموعه ای از مجمع الجزایر کارسپرال نشان می دهد.

گفتمان ششم به بازسازی تصور شهری و تنظیم زندگی شهری و حفظ فضای داخلی در پست متروپلیس با عبور از  شیوه های سخت و محدودساز به روش های نرم تر همراه با بررسی نظریات بودریار در این خصوص بطور برجسته  اختصاص دارد. پست متروپلیس به مثابه تجمعی از شهرهای شبیه سازی شدهSimCities؛ جاییکه تصور شهری در جهان الکترونیک و فضای مجازی  با افزونی فرا واقعیت، زندگی روزمره را بازسازی می کند و در این انفجار شبیه سازی، زندگی شهری با از بین رفتن مرزهای جهان های واقعی و مجازی دستخوش دگرگونی می شود.

در بخش اول و دوم کتاب تاکید بر فضای تصور شده Conceived و/ یا درک شده Perceived است. بخش سوم کتاب به فضای زیست شدهLived می پردازد  . سوجا مفهومی به نام فضای سوم Third spaceرا مطرح می کند. وی کتابی  نیز با همین نام به سال ۱۹۹۶ تالیف کرده است.  تعبیرش اشاره به شیوه ویژه ای از تفکر می باشد که در زمینه فضای اجتماعی تولید شده بکار می رود. مشابه آنچه لوفور فضای زیست شدهLived می نامد. در این شیوه فضامندی زندگی و جغرافیای انسانی که انسانها در آن زیست می کنند به همان اندازه مهم و حساس تلقی می شوند که ابعاد تاریخی و اجتماعی، و این مفهوم را دغدغه نوشته های خود در دو دهه اخیر عنوان می کند. برای سوجا فضا در اولویت قرار دارد .

سوجا به این فضا که واقعیت ابژکتیو و تصور سوبژکتیو ، چیزهایی در فضا  و افکاری درباره فضا را درمیدان تفسیری گسترده ترکیب می کند ،فضای سوم  می گوید. وی اظهار می دارد هر یک از فضاهای کاملا زیست شده به عنوان یک جهان زیست محاصره کننده ِ تجربه فردی  وجمعی است که می توانند با بیوگرافی من یا شما ، "فضای زیست شده " ما ؛ یا با بیوگرافی مشابه یک شهر یا جامعه با همه پیچیدگی هایش مقایسه شود .

وی اعتقاد دارد پروژه اش در سراسر کتاب این است که محققان را برای یافتن شیوه های بهتر تفکر و عمل جهت حل مسایل اساسیِ رو در روی جوامع معاصر ،در سراسر جهان ترغیب کند، یک پروژه رهایی بخش. تمایز این پروژه رهایی بخش با سایر سایر پروژه های مشابه، در دفاع قطعی از یک تصور و کنش فضایی است که فرصت ها را در فضامندی می بیند تا فعالانه در مقابل استثمار اقتصادی، سلطه فرهنگی، و ستم فردی مبتنی بر طبقه، نژاد، جنسیت یا هر محور قدرت تفاضلی و نابرابر؛ بایستد.

نگارنده، مباحث مطرح شده توسط  سوجا  در کتاب "پست متروپلیس" را در معرفی این کتاب بکار برده  و در برگردان کلمه ها، متن لاتین کتاب را مرجع قرار داده است. این کتاب با مشخصات زیر به فارسی ترجمه شده است: پساکلانشهر-مطالعات منطقه ای شهرها و مناطق ادوارد سوجا . ترجمه ی نرگس خالصی مقدم . انتشارات علمی و فرهنگی. تهران. ۱۳۹۶