معماران معاصر ایران, اتووود - بزرگترین سایت معماری
ثبت نام عضو جدید ایمیل آدرس: رمز عبور : رمز عبور را فراموش کردم

به جامعترین سامانه ارتباطی و اطلاع رسانی معماران معاصر ایران خوش آمدید خانه |  ثبت نام |  تماس با ما |  درباره ما |  قوانین سایت |  راهنما




جدیـــــد ترین مقــــــالات
    دیوید هاروی و شهر در قامت فهمی انسانْ تولید
    پهنه ی معلق تهران؛ شاه عبدالعظیم یا شهر ری
    دیوید هاروی و شهرســــــــــــــــــــــــــــــــــازی آلترناتیو
    هنر گفت و گو ـ جان بریسندن و اد لوییس با دیوید هاروی
مقالات برتر از دید تحریریه
    دیوید هاروی و شهر در قامت فهمی انسانْ تولید
    پهنه ی معلق تهران؛ شاه عبدالعظیم یا شهر ری
    دیوید هاروی و شهرســــــــــــــــــــــــــــــــــازی آلترناتیو
    هنر گفت و گو ـ جان بریسندن و اد لوییس با دیوید هاروی
معـــروف ترین مقــــالات
    تکه های ساده ـ رنگ در معماری به قلم پوریا ترکفر
    سانا؛ گامی فراتر از معماری سبز به قلم علیرضا امتیاز "مدیر اتووود"
    انرژی خورشیدی در ایران به قلم م معيت
    تعريف معماری به قلم علی باقرزاده
فعالتـــرین نویسندگان
    آرش بصیرت "سردبیر اتووود"  : معمار حرفه اي
    محمد کیانی منش  : دانشجو
    ایمان رئیسی  : معمار حرفه اي
    فريبا شفیعی  : دانشجو
حامی اتووود
تــازه هــــــای معمــاری
زیستگاه گمبیر؛ نسخه ی معاصر کلبه های چوبی
هنر گفت و گو ـ گاردین با رِم کولهاس و کانْله آدِیمی
ده طرح آینده نگرانه برتر سال 2015 از نگاه کاربران دیزاین بوم
پالپ نیوز ِ اتووود ـ گلدان های جالب و کم هزینه برای باغچه شما

بازگشت به لیست مقالات جغرافياي انساني < زيبايي شناسي

آی وِی وِی؛ پاپ آرت و ماهیت زدایی شی دلالت گر از رهگذر جامعه ی مصرفی   1391/06/02
نوشـــــــــــته ی :
  فريبا شفیعی   -


خــلـاصــــــــــــــه : گذری است بر اثار طراحی شده توسط آی وی وی و نگاه انتقادی وی به فرهنگ پاپ

 



مقالات مرتبط

دیگر مقالات   فريبا شفیعی
باوهاوس؛ طرحی برای آینده   ( تاريخ معماري  )

واقعیت مشهود زندگی روزمره در نیمه ی دوم سده ی بیستم واقعیت جامعه ی مصرفی شهری است، که ظاهر خود را با تولید انبوه، طراحی، تبلیغات و شیوه های نوین ارتباطی آشکار می کند. الگوهای مدرن مصرف تا حدی ناشی از زیستن در کلان شهرها، شهرها و حومه ها هستند. زیرا زندگی در این محیط ها همانگونه که گئورگ زیمل بیان می دارد انسان های جدیدی را پرورش می دهند، که نگران حفظ خودمختاری و فردیت وجود خویش در تقابل با نیروهای چیره ی اجتماعی هستند. این افراد در کلان شهرها مصرف می کنند تا هویت از دست رفته ی خود را بازیابند.

این رویکرد به نوبه ی خود مبارزه ی بی امانی را برای تمایز یافتن ایجاد می کند، مبارزه ای که در آن گروه های دارای منزلت بالای اجتماعی پیوسته مجبور به تغییر الگوهای مصرف خود هستند. چرا که طبقات متوسط میانه و متوسط پایین و بیشتر اقشار طبقه ی کارگر از بعضی عادات آنها تقلید می کنند. برای مثال نوشیدن شامپاین یا ویسکی مالتی، که زمانی مختص اشرافیت بریتانیا بود، در صد سال گذشته به طبقات اجتماعی پایین تر راه یافته است، از این رو گروه های اجتماعی دارای منزلت رفیع، یا مصرف این نوشیدنی ها را قطع کرده اند، و یا به مصرف مارک های انحصاری تر و گران قیمت تر روی آوردند. چنانچه به نظر می رسد منطق مصرف آلت دست نشانه ها شده است. جامعه ی سرمایه داری با استفاده از این منطق به شکلی انتزاعی ساکنانش را با این مارک ها و نشانه ها درگیر می کند.

بر اساس انچه پیش امد می توان نتیجه گرفت، توجه ما در جامعه ی مصرفی بر اشیا روزمره استوار بوده است، اما این تمام روایت نیست، گفتمان دیگری نیز در این جوامع در مورد اشیا وجود دارد : گفتمان هنر، که البته ان هم برایند جامعه ی مصرفی است. هنر پاپ در واقع اولین و پیشروترین سبک در جامعه ی مصرفی است که به طور ضمنی موفقیت و گسترش جهانی آن را نیز شرح می دهد. در هنر برآمده از این فرهنگ منطق مصرف جایگاه متعالی سنت بازنمایی هنری را از بین می برد، به شکل دقیق تر شی دیگر بر تصویر برتری ندارد. دیگر یکی حقیقت دیگری نیست، آنها در یک گستره و فضای منطقی با یکدیگر هم زیستی دارند و نقش نشانه را بازی می کنند. این در هم ریزی در حالی اتفاق می افتد که کل هنر حتی هنر پاپ بر دیدگاهی عمیق تر از فهم جهان استوار است و می خواهد با نظم درونی نشانه ها همگون باشد: همگون با تولید صنعتی و سلسله وار آنها و در نتیجه با خصلت مصنوعی، ساختگی و محیط  و نیز همگون با اشباع در گستره و هم زمان با انتزاع فرهنگی این نظم جدید برامده از اشیا.

هنر پاپ با فراهم آوردن امکان مشاهده ی جهان اطراف به آن صورت که هست یعنی تولید حوزه ی مصنوعیِ نشانه های قابل دستکاری یا مصنوعیِ فرهنگیِ تمام عیاری که در آن احساس و بینش جایی ندارد و در قالب برداشتی تمایز آمیز و بازی تاکتیکی دلالت ها، معنایی مضاعف را منتقل می کند: ابتدا در قامت ایدئولوژی یک جامعه ی یک پارچه، سپس با ایجاد مجدد فرایند هنر، یعنی آنچه که هدف بنیادی آن را از بین می برد. بر این سیاق حقیقت شی معاصر تغییر می یابد و به دلالت گری کنترل شــــــــــــــده بدل می شود.

آثار آی وِی وِی هنرمند پاپ معاصر چینی ـ که در راستای همکاریش با معماران سوییسی دفتر معماری هرتزوگ و دمرون در جایگاه مشاور هنری در طراحی استادیوم ملی پکن، معروف به لانه ی پرنده به منظور المپیک 2008 به چهره ای بین المللی بدل شد وامسال نیز در طراحی پاویون گالری سرپنتین لندن با این دفتر معماری همکاری داشت ـ تبلور کامل انچه پیش امد است. آي به عنوان هنرمندی ناراضی و تندخو، برآمده از جامعه ای که مصرف در آن به حد اعلای خود رسیده است و خطوط مونتاژش تمام بازارهای جهانی را به سیطره ی خود درآورده است بر آن است تا درامتداد ره یافت پدرانِ معنوی اش در هنر پاپ آگاهی و ادراک ما را نسبت به این زیست جهان[1] دستکاری کند. اشاره ای موجز بر چندی از آثار وی گواهی است بر این مدعا.

 آی وِی وِی سلسله کوزه های ستنی و دستْ ساخت چینی را از متن متعارف خود بیرون کشیده شده و با حکاکی لوگوی به شدت محبوب و عمومیت یافته ی کوکاکولا بر بر بدنه ی آن، در اولین گام شی را از معانی قبلی اش می پیراید و در نهایت نفس دلالت گرش را نمایان می کند. این استعاره شعار مشهور مارشال مک لوهان ـ رسانه همانا پیام است ـ را برای بیننده تداعی کرده  و دوشانیسم حاکم بر پاپ آرت که به اصل راهبر رئالسیم مدرن بدل شد را باز تفسیر می کند.

دلمشغولی های آی وِی وِی در مورد روایت هایی مانند فرهنگ، تاریخ، سیاست و... او را به سمت ایده ی سرهای زودیاک سوق داد. سرهای نمادین زودیاک در خاطره ی جمعی مردم چین یادآور حادثه ی دردناک چپاول دول انگلیس و فرانسه در اواسط قرن نوزدهم اند. این سرها در پکن در دوران حکومت خاندان چینگ در باغی نگه داری می شدند. اما پس از حمله به این سرزمین شش قطعه از آنها از بین رفت.  آی وِی وِی شش قطعه ی مفقود شده را از نو و از خود ساخت و باقی را از روی تصاویر بازسازی کرد و این مجسمه ها را در میادین بزرگ، شهرهای بزرگ جهان به منظور جهانی کردن فرهنگ بومی چین به اجرا دراورد، این قطعه ها هر چند در ابعاد اغراق شده نسبت به مدل اصلی ساخته شده اند، اما هم چنان مخاطب را با تاریخ، فرهنگ، سیاست درگیر کرده و سلطه ی امپریالیسم غربی را بر او بازنمایی می کند. 

درک مصرفی از کالا و نادیده انگاشته شدن ارزش مبادله و نقش انسان تولیدْگر دست مایه اثر دیگری از آی وِی وِی گردید، در سال 2010 آی وِی وِی هزار و ششصد مصنوعْ گر را استخدام کرد تا صد میلیون تخمه ی گل آفتابگردان را با دست رنگ آمیزی کنند. به این منظور که آنها را در تـِـیـْـتِ لندن به نمایش درآورد. هر چند این تخمه ها بیرون از چین تهیه شدند، اما بر تلاش بی وقفه و غالبا نادیده انگاشته شده ی مصنوع سازان و صنعت گران چینی و فرایند ساخت چینی دلالت دارند و هم چنین فتیشیسم(بت وارگی) نهفته در سرمایه داری را نیز عیان می دارند و به نوعی به آنتی تز جامعه ی مصرفی تبدیل می شوند، جامعه ای که مصرف کننده هایش مسحور علائم اختصاری، مارک ها و شعار ها هستند تا تولید کننده ای که در پشت این نشانه ها محو شده اند.   

هنر آی وِی وِی نه تنها فرهنگ و تاریخ را بلکه سیاست را نیز تحت تاثیر قرار داد، چنانچه در 12 می 2009 یک لیست از تلفات زمین لرزه ی 2008 سیچوان گرد آورد و در فضای مجازی بارگذاری کرد. این لیست شامل اسامی 5000 دانش آموز کشته شده در این واقعه در سالگرد آن فاجعه بود، این کنش انسانی به نوعی بازنمایی نادیده انگاشتن مقیاس انسانی در مقابل فرایند توسعه به سبک چینی بود.

بر اساس مثال های پیش امده شاید بتوان نتیجه گرفت آی وِی وِی نیز جزیی از اتمسفر جهانی هنرمندان پاپ آرت است، هنرمندانی که تمدن مصرفی شهری را همانگونه که نظام سلطه ی سرمایه محور می خواهد نمی پذیرند، بلکه آن را به واسطه ی فراورده های زائیده ی همان تمدن با گونه ای از رمانتیسم حسرت بار اشباع یا شاید الوده می کنند، این آرمانهای معترضانه در قامت تکثیرهای مکانیکی وارهول، دیوارهای گرافیتی به استهزا درآمده ی بنکسی و در تزلزل میراث نوستالژیک فرهنگ چین نزد آی وِی وِی نضج گرفته و خواهند گرفت و همچنان در نظم نمادین جهان سرمایه داری خلل ایجاد خواهند کرد.


[1] ـ به زعم هایدگر زیست جهان چیزی نیست مگر محیطی که تحت سلطه ی علم و نظریه قرار دارد و در مصادره ی تکنیک و فرایند صنعتی شدن است. از دید وی این تحول اصلاً به معنای پیشرفت نیست بلکه نشانه ای است از سقوط حتمی به درون مدرنیته.

منابع:

ـ بودریار، ژان ـ 1389 ـ جامعه ی مصرفی ـ ایزدی، پیروز ـ تهران ـ ثالث

ـ باکاک، رابرت ـ 1381 ـ مصرف ـ صبری، خسروـ تهران ـ شیرازه

ـ بکولا، ساندرو ـ 1387 ـ هنر مدرنیسم ـ پاکباز رویین ـ تهران ـ فرهنگ معاصر

ـ پی یر، خوزه ـ 1379 ـ پاپ ارت ـ رستمی پور، میترا ـ تهران ـ انتشارات فرایند

_ http://www.dissident design _Washington Post Express.htm

_ http://www. Samuel's Blog Post-Modernism, Ai Weiwei and Banksy.mht

   


کلمــــات کـلیدی :  هنر پاپ فرهنگ مصرفی ژان بودریار ای وی وی اینستالیشن ارت
منــــــــــــــــــابع :  ـ بودریار، ژان ـ 1389 ـ جامعه ی مصرفی ـ ایزدی، پیروز ـ تهران ـ ثالث ـ باکاک، رابرت ـ 1381 ـ مصرف ـ صبری، خسروـ تهران ـ شیرازه ـ بکولا، ساندرو ـ 1387 ـ هنر مدرنیسم ـ پاکباز رویین ـ تهران ـ فرهنگ معاصر ـ پی یر، خوزه ـ 1379 ـ پاپ ارت ـ رستمی پور، میترا ـ تهران ـ انتشارات فرایند _ http://www.dissident design _Washington Post Express.htm _ http://www. Samuel's Blog Post-Modernism, Ai Weiwei and Banksy.mht


منبع انتخاب مقاله :
این مقاله پیش از این در ماهنامه معماری همشهری شماره 18 چاپ شده است .

دریافت فایل مقاله | بازگشت به لیست مقالات |  ارسال نظر ارسال نظر | اشتراک مقاله  
تعــــداد بازدیــد : 2067  بار تعداد دانــــــلود : 50 بار امتیاز تحـــریریه : 5

نظـــــــر اعضــــــــا
هنوز نظری برای این مقاله ثبت نشده است.

ثبــــــــت نظـــــــر
جهت ارسال نظر باید وارد سیستم شوید. / عضو جدید
ایـمـــیـل :
رمز عبـور :

حامی اتووود
 رسانه ی تخصصی معماری و شهرسازی میم زون
درباره معماران معاصر ایران :
این گروه در سال 1386 با هدف ایجاد پل ارتباطی بین معماران ایرانی معاصر گرد هم آمد.با شروع کار این وب سایت معماران متقاضی در محیطی ساده وکارآمد به تبادل پروژه ها ومقــــالات خود خواهند پرداخت ودر فضای فروم به بحث وگفتگو می پردازند.";
خانه | ورود | ثبت نام | درباره ما | تماس با ما | قوانین سایت | راهنما
© کلیه حقوق این وب سایت متعلق به گروه معماران معاصر می باشد.
Developed by Tryon Software Group